OUDERENMISHANDELING IN RUSTHUIZEN

 

 

INDEX VAN DEZE PAGINA

1. Directie 'Villa Rosa' wist van VERNEDERENDE FOTO'S BEJAARDEN die 4 personeelsleden op de werkvloer maakten en ter spot aanboden op chatgroep
(krant: Het Belang van Limburg 15/05/2019)
2. OUDERENMISHANDELING in Nederland  (VARA Zembla-reportage 16/01/2014)
3. BEJAARDEN IN VLAAMSE RUSTHUIZEN VASTGEBONDEN EN GEDROGEERD
(herbeluister radio-uitzending Peeters & Pichal (4/4/2011) en lees massale reacties van luisteraars)
Meer dan 40 procent van rusthuisbewoners krijgt psychofarmaca voorgeschreven
4. 'ALS DE ZORG ONTSPOORT'
Journaliste Denise Van den Broeck schrijft vernietigend boek over ouderenzorg in Vlaamse rusthuizen
(+ voorpublicatie in weekblad
HUMO)
5. 'DE VERGEETPUTTEN VAN DE MAATSCHAPPIJ' (reportage Koppen)
6. INTERPELLATIE minister INGE VERVOTTE in BELGIË
7. OUDERENMISHANDELING IN VLAANDEREN
(reportage De Standaard
met interview met gerontopsycholoog Luc Van de Ven)
8. ONTSPOORDE ZORG BIJ DEMENTERENDE OUDEREN BINNEN RVT'S in Vlaanderen
VUB - Gerontologie - Licenciaatverhandeling Daisy Thijs (2004)
9. MEDIA NEDERLAND STELT OUDERENMISHANDELING IN VERPLEEGHUIZEN AAN DE KAAK
Situatie vergelijkbaar met België?
  Zorg om zorgverlening (reportage 'Das je goed recht' - 7/02/2010)
  "Ik hoop dat je eens een keer flink valt en je poot breekt"
   
(getuigenis met audio-opname 2008)
  Ouderen slachtoffer van mishandeling (reportage Netwerk - 15/06/2010)
  Zeker 200.000 ouderen mishandeld (artikel Telegraaf - 15 juni 2010)
  Wie verschoont mijn moeder? (reportage Zembla - 11/05/2008)
  Actiegroep 'Dwaze Kinderen' kaart misstanden in de ouderenzorg aan
    (
NCRV-reportage 'Altijd Wat')
  Alleen de werkelijkheid is erger (boek van mantelzorgster en dochter Gonny van Werkhoven
   
over  de laatste jaren van haar moeder in een verpleeghuis
  Jaarlijks 1.220 diefstallen in Belgische rust- en verzorgingstehuizen
    Psycholoog R. Diekstra publiceert videobeelden van stelende verzorgster in rusthuis


zie ook verwante pagina's  'FIXATIE' en 'TE WEINIG WARME ZORG'

 

 

 

 

1.  VERNEDERENDE FOTO'S BEJAARDEN
        door 4 personeelsleden ter spot aangeboden op chatgroep

 

 

De vier vrouwelijke zorgverleners van 'Villa Rosa' in Sint-Truiden lieten zich in een Messengergroep kleinerend uit over collega’s, maar ook over de dementerende bewoners, de meest kwetsbare groep in het zorgcentrum. Daarnaast deelden ze foto’s die ze van bewoners maakten op de werkvloer. Onder andere van een bewoonster in een incontinentieluier of van een ontstoken geslachtsdeel van een mannelijke bewoner.

 

In een chatgroep scheppen de vier zorgverleners ook op over een nieuwe bewoner:
“We hebben de nieuwe duidelijk gemaakt dat er met ons niet valt te sollen”, gevolgd door “Haha, echt waar, en ze bleef liggen in bed”.

 

Een ex-medewerkster die anoniem wil blijven, bevestigt het gedrag van haar collega’s. Ze was getuige van de hardhandigheid waarbij sommige bewoners tegen hun zin in bad werden gestopt.

 

Een andere medewerkster, die ook in de besloten chatgroep zat, heeft de directie van WZC 'Villa Rosa' namelijk hiervan op de hoogte gebracht en drukte haar bezorgdheid uit:
 “Ik mag er niet aan denken in welke tirannie deze mensen geleefd hebben en wat ze hebben moeten ondergaan wanneer ze alleen waren bij de groep verpleging en verzorging… Het is vreselijk gewoon en de machteloosheid knaagt enorm aan mij dat ik dit niet heb kunnen voorkomen.”

 

"De verzorgers zeiden dat ze op haar kamer was omdat ze zich niet goed voelde. Daar vond ik mijn moeder in bed, ik trok de lakens weg en zag een enorme bloeduitstorting op haar rechterbeen.”
"Ze lag al vier dagen af te zien, met wat Dafalgannekes tegen de pijn. Ik ben zelf met haar naar het ziekenhuis gegaan. Daar bleek dat ze een
dubbele beenbreuk had opgelopen, haar scheen- en kuitbeen waren op dezelfde plaats gebroken.”

 

klik hier of op afbeelding om artikel te lezen

 

personeelshoofd van 'Villa Rosa',
OCMW-voorzitter Pascy Monette:

"Ik mag morgen blind worden
 als ik die beelden gezien zou hebben
"

 

terug naar boven

 

 

2. OUDERENMISHANDELING in Nederland

 


16/01/2014 - VARA - Zembla - Ouderenmishandeling

In Nederland wordt 1 op de 20 ouderen mishandeld. Onderzoekers denken dat die schatting nog aan de lage kant is. Ouderenmishandeling kent vele vormen: verwaarlozing, financiële uitbuiting, fysieke, geestelijke en zelfs seksuele mishandeling.

We onderzoeken wie dit doen en waarom? Hoe kan het dat in ons land zoveel ouderen onder de maat verzorgd worden?

Zembla tekent verhalen op van mensen die met ouderenmishandeling te maken hebben gehad. Zo is er meneer Koelma, die zijn dementerende echtgenote met een ketting om haar hals aan de radiator vastbond. Een verzorgster in een verpleeghuis die toegeeft wel eens patiënten te slaan. En een 91-jarige mevrouw die overlijdt na een val uit bed in het verzorgingshuis. De schouwarts tekent niet voor een natuurlijke dood, vanwege de uiteenlopende fracturen en verwondingen. De familie verdenkt de instelling van familie van mishandeling en schakelt de Inspectie voor de Gezondheidszorg in.

Ook brengt Zembla een bezoek aan een blijf-van-mijn-lijf huis voor ouderen, ergens op een geheime plek in Nederland.

terug naar boven

 

 3. BEJAARDEN IN VLAAMSE RUSTHUIZEN
VASTGEBONDEN EN GEDROGEERD?

 

 

Meer dan 40 procent van de rusthuisbewoners
 krijgt antidepressiva voorgeschreven...


bron: VRT - Het Journaal 1 - 12/05/2011

Marc Justaert (Christelijk ziekenfonds CM):
"Veel psychofarmaca om
de mensen kalm te houden"

Meer dan 40 procent van de rusthuisbewoners krijgt antidepressiva voorgeschreven. Dat is veel meer dan thuiswonende ouderen. "Hoe minder personeel, hoe meer antidepressiva en psychofarmaca er wordt voorgeschreven om de mensen kalm te houden", zegt Marc Justaert van het Christelijk ziekenfonds CM, verwijzend naar een Britse studie.

>>> zie ook 'Chemisch vastbinden' op de pagina fixatie van rusthuisbewoners <<<

 

Worden onze bejaarden in rusthuizen
vastgebonden en gedrogeerd,


zodat ze rustig blijven en niet teveel last veroorzaken?...

 

 

radio-uitzending Peeters & Pichal beroert
massaal naaste betrokkenen rusthuisbewoners
 Radio 1 - 4/04/2011- Peeters & Pichal

Een luisteraar meldde ons dat ze een maand geleden nog kon gaan wandelen met haar schoonmoeder in het rusthuis. Nu zit die schoonmoeder vastgemaakt en platgespoten in een rolstoel.
We kregen een gelijkaardig verhaal binnen over een demente, maar actieve vader, die sinds hij in het rustoord zit, kwistig Temesta toegediend krijgt.

Worden onze bejaarden in rusthuizen gedrogeerd, zodat ze rustig blijven en niet teveel last veroorzaken?


Herbeluister de uitzending met o.a. getuigenissen van familieleden en een interview met
Daniël Vandermeulen, adviseur Federatie Private Rusthuizen in België (Ferubel Vlaanderen).

 
DEEL 1 - herbeluister de uitzending van 4 APRIL 2011


De mailbox van Peeters & Pichal liep vol met verhalen over 'overmedicatie'.
Annemie en Sven gingen verder aan de slag met deze reacties.
In een vervolguitzending nog talloze getuigenissen en een interview met Luc Hutsebaut,
apotheker en lid van de Medische Directie bij de Landsbond van Christelijke Mutualiteiten

 
DEEL 2 - herbeluister de uitzending van 7 APRIL 2011


Dr. Jan De Lepeleire, voorzitter van de CRA (Coördinerende en raadgevende
artsen van de rusthuizen), in een reactie op de uitzending van Peeters & Pichal

 
herbeluister de reactie van dr. Jan De Lepeleire op 7 APRIL 2011


Het forum van Peeters & Pichal is afgesloten. Wie nog verder wil reageren,
kan dit op volgend e-mail adres: peetersenpichal@radio1.be
 

 


 


99 - mentaliteitsverandering  
(Annemarie)
Bedankt Annemie en Sven voor jullie uitzending! Tot slot: wat ik evenmin begrijp is dat de apotheker niet reageert op die overvloed aan psychofarmaca bij de bejaarden! Wijzelf, onze familie, hebben aan de alarmbel getrokken. Maar helaas, zolang het tekort aan verzorgenden en verpleegkundigen voortduurt zal de enige oplossing MEDICATIE blijven. (Wie durft te zeggen dat bejaarden niet opbrengen voor een bepaalde categorie??). Want hoe hou je, zonder medicatie, bv. 60 bejaarden 's nachts stil als je "alleen" de klus moet klaren.....? Daarbij, het onterechte negatieve imago dat met de jaren toenam is nefast voor het beroep in de verzorgingsector. Wie zou zulk een onaantrekkelijk beroep nog willen uitoefenen? Zeker nu in glamourtijdperk! Een herwaardering (diploma) en een mentaliteitsverandering (Florence Nightingale is al lang dood) in de sector is dringend nodig! Maar dat is een ander debat..

 

"Waarom moest mijn pa nét dat laatste jaar de waardigheid ontberen die wij hem wilden schenken, terwijl ikzelf op mijn werkplaats zo anders deed? (Annemarie)

98 - Pa...  (Karel)
Ik ben zelf verzorgende en deed jaren nachtdienst in een RVT. Ik heb met mijn ma en zus, pa verzorgd thuis. Pa had een ziekte die hem 25 jaar deed aftakelen. Op een dag was het niet meer houdbaar. Ook ma takelde af. Dus naar het RVT. Problemen met uitbetaling zakgeld. Ziek? Uren wachten op medicatie die per koerier van een ander rvt kwam. Pa werd op een dag al roepende uren in zijn rolstoel  in de slaapkamer gezet. Toen ik er was heb ik moeten bekvechten om koorts te meten. Men wou niet. Uiteindelijk zijn ze hem toch met de koortsmeter te lijf te gaan (hoe wil je niet weten!) +40°! Morfinepleisters werden niet aangebracht cfr het voorschrift! Voor hij stierf ging de verplegende nog even pilletjes leggen. Pas 35 min. na zijn sterven was ze terug en condoleerde ze schaapachtig...
En ik die me als verzorgende zo inzette voor andere mensen in het RVT. Waarom moest mijn pa nét dat laatste jaar de waardigheid ontberen die wij hem wilden schenken, terwijl ik zelf op mijn werkplaats zo anders deed?

97 - in plaats dat moeder dood ging, werd ze beter...  (Agten)
Oei oei, hier kan ik een boek overschrijven, wat er de laatste 10-15 jaar met mijn moeder is gebeurd. Zij is nierdialysepatiënt en was regelmatig depressief. Heeft kanker gehad 2 nieuwe knieprotheses en was regelmatig heel verward. Nu is ze van 2010 in het rusthuis. Nu na 7-8 jaar verneem ik dat een nierdialysepatiënt zo weinig mogelijk medicatie mag hebben zeker geen antidepressiva. Dit heb ik persoonlijk vernomen van de nefroloog. Zo is men dan gestopt met medicatie (3 soorten rustgevende medicatie en 1 slaappil). Dan werd ze zo slecht dat men is gestopt met de dialyse. Ze kon niet meer eten, praten of stappen. Men belde ons op en zei: "uw moeder gaat sterven. Binnen de 10 dagen is ze dood". Niemand vertelde ons wat er was gebeurd. Maar i.p.v dood te gaan werd ze beter. Ze krijgt nu enkel nog medicatie voor de dialyse. Ze kan terug alleen eten praten, stappen niet meer. Ze zit een hele dag en is gelukkig rustig. Er is veel te weinig communicatie tussen alle instanties. Te weinig personeel, maar wie wil het nog doen?

96 - zou er iets veranderen?  (Tuurke)
Ik zie een hele hoop reacties. Zou er nu ook iemand nu de moed hebben hiermee iets aan te vangen??

95 - niet eenvoudig...  (Hilde)
Misschien kan u toch meer benadrukken dat verplegend en zorgkundig personeel heel veel goed werk leveren. Vorige week deed u een actie om meer mensen in de zorgcentra aan het werk te krijgen. Nu lijkt het of men in zorgcentra enkel mensen drogeert. Niet bepaald een reclamestunt om mensen warm te maken voor het beroep. Dementerende mensen verzorgen is echt geen sinecure. Veel dementerenden wisselen dag voor nacht. Overmedicatie is zeker niet aangewezen maar wat gedaan wanneer een persoon de anderen steeds wakker maakt, dit elke nacht opnieuw? Doe het maar als enige nachtverpleegkundige op de gang. Zelf ben ik nauw betrokken bij een dementerende ouder maar toch wil ik graag een lans breken voor het personeel want eenvoudig is de verzorging van een dementerende zeker niet.

94 - alleen voor nachtdienst voor 120 bejaarden over 5 verdiepingen  (Fikkie)
Wat bedoel je, Jeroen met "De nachtverpleegkundige die vaak alleen staat voor een heel verdiep"?! Amai, ik wou dat ik die luxe kende : wanneer ik nachtdienst heb krijg ik een (één dus!) bejaardenhulpje mee dat haar schimmig diploma ergens in Oost-Europa heeft behaald (hoe ze dat behaalde wil ik in sommige specifieke gevallen ABSOLUUT niet weten). Ze komt "een handje toesteken" tussen 23u en 03u ALS ze niet 'ziek' afbelt (wat gemiddeld één op de drie keer gebeurt) want dan doe ik die nacht doodeenvoudig ... ALLEEN.
Grootte van ons rusthuis : VIJF (5!) verdiepingen, HONDERDTWINTIG (120!) bejaarden. Is er nu NOG iemand gechoqueerd wanneer ik zeg dat ik het flesje Haldol-druppels gewoonweg een hele nacht op zak hou, just in case...?!

93 - beschaving  (Herman)
De beschaving van een volk kan men meten aan de hand van de manier waarop dat volk zijn bejaarden, geestelijk zieken, asielzoekers, gevangenen behandelt. Mensen die niet aan het productieproces kunnen deelnemen. Op al die punten scoren wij zeer laag. Ik ben bang dat dit nog alleen maar verslechtert. Een onafhankelijk Vlaanderen zal daar zeker geen verbetering in brengen, integendeel. Mensen en partijen die wantoestanden aanklagen worden in de linkse hoek geduwd. Het gaat hier niet over politiek het gaat hier over BESCHAVING!!!! Wat zou VIA (Vlaanderen in Actie) zoal inhouden om aan die wantoestanden iets te doen.

92 - awel...  (Fikkie)
Ik werk al mijn hele professionele loopbaan als verpleegkundige in een rusthuis en eerlijk gezegd... Soms is de werkdruk ZO hoog en zijn de eisen van bewoners, familie en directie ZO hoog voor ZO weinig (en soms ZO slecht opgeleid!) personeel dat ik BLIJ ben eerst eens een graai in de medicatiekast te kunnen doen vooraleer ik naar onze bewoners ga. Trouwens: wat is al dat gezever over Temesta toch?! Weten die mensen niet dat Valium en Haldol-druppels véél effectiever zijn?!

 

"Na enkele weken opname was mijn moeder een weerloze, apathische vrouw geworden, die zelfs haar kinderen niet meer herkende...
 
 (Roger Vinck)

91 - mijn gedrogeerde moeder (Roger Vinck)
Dank zij uw programma weet ik nu wat er aan de hand was met mijn hoogbejaarde moeder die in 1999 figuurlijk en helaas letterlijk van de kaart was. Zij is in "Rustenborg" te Wijnegem binnengegaan als een gezonde vrouw, maar helaas een beetje te mondig en liet zich zo maar niet doen. De weken daarna was zij een weerloze apathische vrouw geworden die haar kinderen zelfs niet meer herkende. Toen mijn zus (medisch laborante) haar medische fiche wou opvragen en uiteindelijk verkreeg was er sommige medicatie d.m.v. tipex overschreven. Nu begrijp ik waarom. Waarvoor nogmaals dank aan Annemie en Sven.

90 - rusthuizen voor veel ouderen de hel  (Yvette)
Rusthuizen, letterlijk dan! Mijn lieve schoonvader, volledig bij zijn verstand alhoewel bijna 100 jaar, weigerde een pamper zowel overdag als 's nachts... De bel hadden ze zodanig geschikt dat hij er niet aan kon vanuit zijn bed... Dus roepen maar, en men mag het geloven, hij had een volle krachtige stem... Dat was dus lastig voor de andere bewoners! Het gevolg was dat hij voedsel en drank heeft geweigerd tot hij geen voedsel en drank meer nodig had en dus ook zijn pamper niet meer bevuilde... Rusthuizen zijn voor veel oude mensen de HEL! Idem dito voor mijn schoonmoeder!

89 - niet naar rusthuis  (Wim)
Wat een gedoe, ik weet 1 ding: mijn schoonouders komen niet in een rusthuis. Ik zal ze wel met liefde zelf verzorgen. De verplegers en de dokters zijn precies dealers. Neen mantelzorg is een betere oplossing.

88 - zusters...  (Alois Wets)
Volgens mij is het helemaal fout beginnen gaan van de moment dat in rusthuizen en op de gangen van de ziekenhuizen de zusters verdwenen zijn. Om het lelijk te zeggen: we hebben er terecht veel op liggen zagen en soms waren er zusters die tegen hun goesting leefden, maar ze deden HEEL veel meer goed. Sommige waren er dag en nacht ten dienste van de oudjes en zieken. Nu zitten er uitgebluste verpleegsters.

87 - Benzo bejaarden  (Jeroen)
Het overgebruik van benzodiazepines is een indirect gevolg van de organisatie van de rusthuizen. Hoe ouder men wordt, hoe minder slaap men nodig heeft. Een baby slaapt 14-16 uur per dag maar een volwassene heeft veel minder nodig. In het RVT heeft men liever dat Maria en Marcel 's avonds vroeg in bed zitten en liefst 's middags een dutje doen zodat ze niet te lastig zijn. Wanneer men een bejaarde om 6 uur 's avonds in bed stopt, dan is het logisch dat hij rond 2 uur 's nachts uitgeslapen en wakker is en op het belletje duwt. Dan moet de dokter een 'slaperke' voorschrijven zodat Marcel langer slaapt en 's nachts geen aandacht nodig heeft van de nachtverpleegkundige die vaak alleen staat voor een heel verdiep. Steek die mensen later in bed, dat zal veel zaken oplossen.

86 - inderdaad  (G.)
Ik ben ooit bediende geweest in een rusthuis in het Gentse: het is allemaal waar. De mensen worden plat gespoten én diegenen die totaal Alzheimer hebben en geen familie hebben die hen komt voederen, sterven uiteindelijk van honger.

85 - mij niet bekend  (Alain)
Ik kom, als stagebegeleider voor mijn leerlingen, in een tweetal Woon- en zorgcentra. Van platgespoten en vastgeketende mensen heb ik eerlijk gezegd nog niks gezien. Integendeel... In de centra waar ik kom, doet men er alles aan om de mensen zo lang als mogelijk actief bezig te houden. Ik denk dat er de laatste 10 jaar heel wat verbeterd is in de WZC. Het personeel zet zich dagelijks in om de cliënten een aangename oude dag te bezorgen. Participatie en inspraak van zowel de zorgvrager als de familie zijn daar geen loze woorden.

84 - chapeau  (Marleen)
Hopelijk morgen een meer genuanceerd beeld en een gast die beter weet waarover hij praat. Jullie mogen ten allen tijden komen kijken in het rvt waar mijn moeder WOONT (en niet zit). Geen gedrogeerde mensen, maar wel dementerende mensen en die gaan nu eenmaal vlug achteruit. Als je je moeder dagelijks bezoekt zie je ze stilaan slechter worden, maar als je natuurlijk maar eens in de week of 14 dagen komt, dan schrik je natuurlijk. Medicatielijst kan ingezien worden zonder probleem. Ik kan mij echt kwaad maken in deze eenzijdige berichtgeving. Personeel bij mijn moeder is onbetaalbaar, chapeau. (mag ook eens meer gezegd worden)

83 - op rusthuisfactuur constant kosten medicatie in het oog houden  (Wilfried Laforce)
De eerste week dat onze ouders in het rusthuis (privé) zaten kregen ze ook Temesta. Wij hebben direct gereageerd. Maar we zien dit nog altijd gebeuren bij andere bewoners. Er wordt ook slordig omgesprongen met medicatie. Mijn ouders krijgen dikwijls verkeerde medicatie. Onlangs nog medicatie tegen diarree en tezelfdertijd medicatie tegen verstopping. Op rusthuisfactuur moet je constant de kosten voor medicatie in het oog houden.
Mijn ouders zitten in een privé-rusthuis van de groep Armonea. Daar komt het erop aan om zoveel mogelijk winst te maken ten koste van het personeel en bewoners. In 3 jaar tijd zijn er 4 directies gepasseerd. De verplegers en verzorgers blijven er slechts enkele maanden. Deze rusthuizen werken met een minimum aan personeel en constant er er personeelstekort. Veel personeelsleden zijn gemotiveerd als ze starten, maar als de werkdruk te hoog wordt en de verloning er niet naar dan haken ze af. Een pluim voor de verzorgers die het volhouden.
Een goed rusthuis hangt af van een goed beheer, maar met de minimumnormen van personeelsbezetting komt je er niet. Dan wordt het bejaardenzorg aan de lopende band

"Het kan wel zijn dat er oerleuke bejaardentehuizen zijn waar de bewoners dagelijks jubelen, maar ik ken ze niet. En de samenleving schijnt niet erg geïnteresseerd in het opkrikken van het niveau van de overige asielen."
 (Tin)

 

82 - af en toe pilletje als ze niet genoeg opgetogen is over haar lot...  (tin)
Mijn moeder werd, nu 'n 3-tal jaren geleden, na een val, opgenomen in een bejaardentehuis - of zouden we zo'n tehuis nu niet gewoon 'n bejaardenasiel noemen? Toen ze daar binnenkwam, kon ze nog lopen, met een looprek, maar dat mocht ze nu niet meer gebruiken. Ze werd in 'n rolstoel geplant, want ze was immers gevallen en ze mocht niet meer gaan wandelen zonder toezicht. Ge ziet al van hier dat er daar in dat rusthuis geen ziel tijd had om met mijn moeder te gaan kuieren (en neen, ik ook niet. Ik woon in A'pen en zij zat in Limburg en kreeg dagelijks bezoek van mijn zus die niet met haar durfde te gaan wandelen). Gevolg: na amper 3 weken kon ze, zonder hulp, haar rolstoel niet meer uit. Vervolgens kon ze de auto niet meer in of uit. En nu heeft ze alle besef van stappen verloren. Kan wel zijn dat ze dementerend is en misschien krijgt ze af & toe ook 1 pilletje als ze, naar de zin van mijn zus, niet opgetogen genoeg is over haar lot, maar mij dunkt dat het gebrek aan beweging in de eerste plaats schuldig is aan haar toestand. En vroeger kon ze nog zelf naar het toilet, maar na verloop van tijd was daar geen denken meer aan. Ze werd dan met 'n soort van takel, als een grote zak aardappelen, op het toilet gezet. En eens heeft zo'n stagiaire die riemen niet goed vastgemaakt en is mijn moeder op de grond gedonderd. Vervolgens klaagde ze van pijn in haar schouder. De dokter kwam langs en schreef pijnstillers voor. Die hielpen nix. Mijn moeder ging zo fel achteruit dat ze haar na 5 dagen halsoverkop naar het ziekenhuis hebben gebracht. Wat bleek? Haar rechterschouder hing uit de kom! Waarom had de huisarts dat niet gezien? Omdat de huisarts, heette het nu, over de telefoon consult had gedaan, maar wel een bezoek had aangerekend. Nu zit ze in de pampers, mijn moeder dus, en onlangs werd ze gefixeerd, zoals dat zo deftig heet. En ja, d'er is 1 kine verbonden aan dat asiel, een heel mooi meisje overigens, maar zij heeft maar 1 kwartiertje per week tijd! En neen, een kine van buiten binnenbrengen mag niet volgens het reglement. Ik weet niet wat ik met die hele zaak moet doen. Mijn moeder, vroeger de levenslust zelve, wil nu terug naar haar eigen ma (= eufemisme voor sterven). 'Prozac!' roept mijn zus, die absoluut wil dat ons moeder ons dagelijks een scène uit 'La Vita e Bella' naspeelt. Het kan wel zijn dat er oerleuke bejaardentehuizen zijn waar de bewoners dagelijks jubelen, maar ik ken ze niet. En de samenleving schijnt niet erg geïnteresseerd in het opkrikken van het niveau van de overige asielen. De splitsing van BHV is immers veel belangrijker.

81 - meer aandacht van familie  (Huybrechts)
Een kast allemaal pillen van verscheidene mensen. Waarom dan niet een pilletje van Maria aan Louize geven. Zeker met druppeltjes (kalmeringsmiddelen). Mag niet, maar gebeurd heel veel, al is het maar met anti diaretica,.... Die man in de studio heeft gebrek aan info hoe het erin de praktijk aan toe gaat! Dokters staan ook machteloos tegen het proces van ouder worden, veel kan opgelost door meer personeel,
meer aandacht van 'familie' voor de bewoner en dan hoeft al dat fixeren en kalmeren niet.

80 - grootste budgetten gaan naar welvaart van geneesheren, de business en farmabedrijven  (Greet)
Wie gaat er graag naar een rusthuis waar een ander beslist wanneer je eet, wat je eet, wanneer je slaapt....? Ik denk dat veel bejaarden 'ouderdomsdepressie' hebben die niet gezien wordt. Noch door de kinderen, noch door het verzorgend personeel, noch door geneesheren. Ze willen niet meer stappen of niet meer uit hun bed of niet meer eten. Er is te weinig personeel om met ieder individueel bezig te zijn. De familie woont te ver (er is soms te weinig plaats dichtbij huis) of werkt fulltime. En ouderenzorg slorpt heel veel energie op.
Je komt daar niet vrolijk buiten. Ook het probleem van de gezondheidszorg in het algemeen: de grootste budgetten gaan naar de WELVAART van geneesheren, de business van de farmacologische industrie, laboratoria en veel te dure onderzoeken; het WELZIJN van patiënt en het personeel dat dag en nacht aan het bed staat, is ondergeschikt. Die zorgt niet voor winst in een bedrijf dat een rusthuis toch ook is. En Florence Nightingale, die is lang dood.

79 - medicatie  (Van Hove)
Het ergste is nog dat je ook niet mag kiezen waar de medicatie aangekocht wordt; het draait allemaal om procenten, je moet een volmacht geven zodat het rusthuis de medicatie kan aankopen en toedienen, de vrijheid van keuze telt niet meer. Probeer maar eens een paar apothekers te contacteren die durven uit de biecht te klappen. En doooozen medicatie...

 

"Zolang hij aardig en lief is, is er niets aan de hand. Maar heeft hij ook dagen dat hij soms lastig is. Dit wordt niet geaccepteerd..." 
"Echter wordt niet de vraag gesteld 'waarom' is hij lastig?"
 (rs)

78 - bejaarden  (rs)
Verwardheid wordt door vele verzorgenden maar ook door artsen vergeleken met dementie. Een patiënt opgenomen in een ziekenhuis. of bejaardentehuis die opeens een verwarde indruk maakt, gaat anders reageren dan normaal. Dan moet men de vraag stellen: heeft deze persoon geen delier (acute verwardheid). Zelf hebben wij een familielid die in het bejaardentehuis verblijft. Zolang hij aardig en lief is, is er niets aan de hand. Echter heeft hij ook dagen dat hij soms lastig is. Dit wordt niet geaccepteerd door de verzorgenden en zij gaan hierop in waardoor het fenomeen verergerd. Echter wordt niet de vraag gesteld 'waarom' is hij lastig? Oorzaak achterhalen is volgens mij vaak teveel werk. Wel wordt de arts ingeschakeld en geeft maar onrustmedicatie. Ook wij stelden vast dat medicatie werd voorgeschreven door de huisarts en dat dit herhaaldelijk niet werd medegedeeld aan ons als familie. Veel onheil wordt vermeden door communicatie. Een hoofdverpleegkundige. kan dit ook mededelen aan familie!!!

77 - wat heeft maatschappij over voor ouderen?  (Kurt Stabel)
Ik had graag het volgende toegevoegd. Dat er problemen kunnen zijn met fixatie en medicatie is correct. dat de maatschappij hierop moet reageren is eveneens correct. Dat het fenomeen zich meer zou afspelen in rustoorden dan bij dezelfde populatie thuis, in een ziekenhuis of elders is fout. Het is dan ook spijtig dat u dit probleem niet algemeen hebt aangekaart. Het debat gaat mij helemaal niet over "de rustoorden" maar over hoeveel onze maatschappij overheeft (geld) en respect heeft voor de ouderen in onze maatschappij. Het debat gaat mij ook over een falende overheid die de voorbije jaren in een niet aflatende stroom van inspecties en regels er blijkbaar niet in geslaagd is de kwaliteit te verhogen. Of is de overheid er misschien wel in geslaagd maar is de burger dusdanig gedesinformeerd dat hij het niet zien? Blijkbaar is thuiszorg goedkoper, vrij van alle zonden en de oplossing voor alle problemen.

76 - Louis was echt levenslustig, maar na enkele weken klein gekregen  (Frans Meyers)
Jammer genoeg herkennen wij het platspuiten en 'fixeren' helemaal!
Mijn schoonvader ging als vrij behoorlijk functionerende man naar het rusthuis, maar dat duurde niet lang. Na een paar maanden van redelijke zelfstandigheid diende hij 'naar boven' te verhuizen en van dan af kreeg hij medicatie toegediend. Het medicament Risperdal werd vaak genoemd. Ik herinner me ook nog een nieuwe gast, genaamd Louis, nog echt levenslustig maar na enkele weken hadden ze hem al klein gekregen. Ik wil daar nooit naartoe, ik ga nu beginnen met opzoekingswerk via 'waardig sterven'.

75 - bejaarden gedrogeerd  (Baert S.)
Ik werk al 21 jaar in een woon- zorg centrum en nodig iedereen uit om eens een week mee te draaien en dan kritiek te geven.
- er wordt steeds zorgvuldig om gegaan met het geven van medicatie, dit is altijd op voorschrift van de huisarts. Een verpleegkundige mag niet uit eigen beweging slaap en kalmerende medicatie geven.
- in plaats van zonnepanelen terug te betalen zou de overheid beter investeren in goede zorg: voldoende gekwalificeerd personeel. Personeel dat zijn job graag doet en vanuit het hart!
- er zijn te weinig verpleegkundigen en verzorgenden. Wie wil er dag en nacht werken, elke zondag, elke feestdag? De verloning is niet zo spectaculair!
- de familie die het meeste klaagt zijn die gene die maar af en toe eens op bezoek komen bij ma of pa. Want ze wonen toch zo ver of ze hebben toch zo een drukke job! De dochters en zonen die dagelijks komen klagen niet, want zij zien hoe druk het kan zijn en hoe er getracht wordt aan iedereen de goede zorg te geven.

74 - behandeling van ouderen in woonzorgcentra  (Ivan Vandenkerckhove - dir. WZC St.-Amand)
Hallo, heb deze morgen reeds een reactie gestuurd, maar wil ook nog het volgende meegeven.
Alle Vlaamse woonzorgcentra worden regelmatig geïnspecteerd door de inspectie van Vlaamse Gemeenschap. Daarbij wordt o.a. de kwaliteit van de zorg gecontroleerd. Instellingen die niet voldoen worden verder opgevolgd. Ontevreden bewoners of familie kunnen ten allen tijde hun klachten doorgeven naar de rusthuis infofoon 078/152525 of via rusthuisinfofoon@vlaanderen.be. Ten slotte heerst er ook een vrij groot verschil in beheer tussen openbare, VZW en privé bestuurde woonzorgcentra, waarmee ik zeker niet met de vinger wijs naar de ene of de andere, maar dit is de realiteit. Mvg, Ivan Vandenkerckhove, directeur WZC Sint-Amand

 

"Wat de rusthuistelefoon betreft, larie. Er wordt geen gebruik van gemaakt omdat de resident er niet bijkan. Ze moeten toestemming vragen aan de desk bij de verpleegkundige om te mogen bellen. Ze worden gecontroleerd. Of familie durft niet omdat hun
ouder(s) geviseerd gaan worden,...
 (pom)

73 - ongeloof  (pom)
Wie hebben jullie daar voor een onmens uitgenodigd met name Daniel Vandermeulen. Die man zou zich beter eerst infomeren en minder partijdig zijn voor de desbetreffende rusthuizen. De schuld steken op de familie of de huisartsen is wraakroepend. De huisartsen werden achter de rug weggelachen, ze zijn niet welkom in de rusthuizen. Ik spreek hier over de OCMW’s van Antwerpen. Ik heb jaren in een rusthuis gewerkt en bejaardenmishandelingen aangeklaagd in de OCMW rusthuizen van Antwerpen in 2003. Mijn zaak loopt nog, is niet geseponeerd. Mr Vandermeulen, uit ervaring weet ik dat in de OCMW rusthuizen van Antwerpen van de 100 residenten er 90 de arts van het OCMW hebben, en zeker geen huisarts krijgen. Ik zeg wel krijgen, want met dat scharig loontje dat ze overhouden kunnen ze zich zelfs geen arts meer permitteren. Ze moeten die uit eigen zak betalen. Het is heel laag van U om meerdere keren te herhalen dat de huisarts de schuldige is en verantwoordelijk. De informatie op papier is heel anders dan dat het er in de praktijk aan toe gaat. De arts van het OCMW trekt de deur open kijkt binnen, 9/10 wordt de resident zelfs niet onderzocht. Want het is gratis. Ook heb ik mijn aanklacht destijds vermeld dat er nog geen moeite gedaan wordt om de mensen op een zachte manier tot rust te brengen ipv ze te drogeren, (ik heb het toch gedaan en het werkt) want ze worden platgespoten! Ze worden zelfs in een rolstoel gezet omdat ze anders te laat in de refter komen. Eén hoofdverpleegkundige riep ooit tijdens een briefing over een resident die een beroerte had gekregen en zelf nog wilde stappen en KON stappen, maar heel traag: “Ik hoop dat ze eens goed valt, dan zit ze in een rolstoel en zit ze op tijd aan tafel!” Daar komen niet alleen je haren van overeind! En wat de rusthuistelefoon betreft: larie. Er wordt geen gebruik van gemaakt omdat de resident er niet bijkan. Ze moeten toestemming vragen aan de desk bij de verpleegkundige om te mogen bellen. Ze worden gecontroleerd. De familie durft niet omdat hun ouder(s) geviseerd gaan worden etc.
Dit is nog maar een klein puntje in een reeks van mis(be)handelingen.

72 - de kinderen hebben een rol te vervullen!!!  (Gabber Joop uit Amsterdam)
Het heeft natuurlijk alles met de Westerse maatschappij te maken: de oudjes opgeborgen in het bejaardenhuis, de kinderen zo vroeg mogelijk de deur uit. Dat heet "samenleving". In ieder geval, als iedereen dan zo nodig de oudjes naar het rusthuis brengt (de naam alleen al), ligt er een rol bij de kinderen om de hierboven beschreven mistoestanden te voorkomen of tegen te gaan. Hou er maar rekening mee, dat als het mijn moeder zou betreffen het niet goed zou aflopen met de directie en het betrokken personeel van het 'rusthuis'. Daarbij zouden films als "Scream", "Train" of "Hostel", nog maar héééél klein bier zijn!

71 - zonder dank en graag gedaan  (Greet Stevens)
Ik ben al twintig jaar vrijwilligster, voor dementerende bejaarden. Ik heb dus héél wat toestanden meegemaakt. Eerst wil ik het personeel bedanken in de rusthuizen, want het is dikwijls dweilen met de kraan open. Die mensen zijn ook maar mensen. Al jaren hebben we te doen met de witte woede, van de verpleegsters. Maar wie luistert hier naar??
Als iedereen een beetje meer zou helpen bij de zorg van zijn dementerende ouder, zouden er al véél problemen opgelost worden. Maar neen, kritiek spuwen op het personeel is zo gemakkelijk. Ik weet ook, dat er teveel Haldol en Temesta gegeven wordt, maar vergeet ook niet dat bepaalde mensen ook agressief kunnen reageren tegenover hun medemens die op zijn beurt ook moet beschermd worden. Ga eens zelf een beetje helpen en oordeel dan. En nu ga ik een beetje slapen want vannacht ben ik weer van de partij met al mijn genegenheid voor deze mensen. Zonder dank en graag gedaan. Greet.

70 - Temesta ook in geriatrie van ziekenhuizen!  (Jeannine)
Temesta wordt ook volop in de geriatrie van sommige ziekenhuizen gegeven! Ten getuige dit: +/- een jaar geleden ondervond mijn moeder (toen bijna 89 jaar) het aan de lijve bij opname nav een onschuldige bloeddrukval. Nadat de geriater haar medicatie, die ze al jaren nam had vervangen door nieuwe medicatie, kreeg zij gedurende 3 weken ook TWEE Temesta's per dag! Na 1 week kon ze bijna niet meer spreken, lopen, eten en erkende ze mij niet meer... Na deze opname (+/- 3 weken = 42 Temesta's verder) kon ze niet meer alleen wonen en moest ze naar een RVT, waar ze nu nog verblijft en waar ze heel goed verzorgd wordt, zeer tevreden is en twee weken geleden haar 90e verjaardag vierde.

"De rusthuisarts doet nog niet de moeite om haar kamer binnen te gaan..."
 (Emmy)

 

69 - rusthuisarts doet nog niet de moeite om kamer binnen te gaan  (Emmy)
Na onze daguitstap ging ik mijn 94-jarige oma terugbrengen naar OCMW-bejaardenhuis. Ik stopte oma zelf in bed, daarna kwam de nachtverpleger voor haar slaappil!! Maar mijn oma neemt geen medicatie want zij is een goede slaper! "Het staat zo op haar fiche", zei hij en legde nog een extra pamper onder haar pamper! "Zo dan kan ze ertegen", zei hij!
Ikzelf werk 34 jaar in nachtdienst bij mentaal en lichamelijk gehandicapten waar we de bewoners 's nachts regelmatig verschonen, wat voor het comfort voor de bewoners echt nodig is! De medicatie voor zwaar gedragsproblemen wordt bij ons met uiterste minimum gegeven, wat ons soms zwaar nachtwerk geeft maar de bewoners tijdens de dag tenminste kunnen genieten van hun activiteiten. De vaste dokter van het Antwerpse OCMW-home doet nog niet de moeite om de kamer van de bejaarde binnen te gaan, maar blijft even noteren in deuropening. Rap en goed verdiend op kosten van het OCMW, toch? Schrijnend hoe al die oudjes gans de dag in stoel zitten, met zicht op lift! En pipi doe je maar in je pamper...

68 - maatschappij moet dringend investeren  (anoniem)
Dementerenden zijn gedesoriënteerd in tijd en ruimte, zijn angstig, voelen zich onveilig. Dit verklaart soms een onvoorspelbaar gedrag. Soms (na een val of na een overgang naar een RVT bijvoorbeeld) kan het dementeringsproces heel snel gaan. Sommige kinderen die dit met hun ouder meemaken, begrijpen niet altijd goed wat er aan de hand is en zijn dan verwonderd over het gedrag van hun ouder in het home. Er zijn ook vele WZC's waar zeer professioneel en zorgzaam, zowel materieel als affectief, met de bejaarden wordt omgegaan. De maatschappij moet dringend investeren in de motivering van en de opleiding van jongeren tot verpleeg- en zorgkundigen, gespecialiseerd in dementiezorg.

 

"Het kan zijn dat de toegediende medicatie een belangrijke oorzaak is van de fysieke achteruitgang van de RVT-bewoner. Maar het gebrek aan beweging is volgens mij minstens even belangrijk (Lien Lathouwers)

67- Rust roest  (Lien Lathouwers)
Ik miste een belangrijk aspect bij dit onderwerp. Het kan zijn dat de toegediende medicatie een belangrijke oorzaak is van de fysieke achteruitgang van de RVT-bewoner. Maar het gebrek aan beweging is volgens mij minstens even belangrijk. Bij opname bestaat de kans dat men van een redelijk actief leven overgaat in een volledig passief bestaan. En rust roest, spieren degenereren en de conditie gaat sterk achteruit. De bewoners zouden op verschillende manieren kunnen uitgedaagd, gestimuleerd en begeleid kunnen worden om te blijven bewegen, het zit soms in kleine dingen. Stimuleren tot activiteit en beweging maakt deel uit van het beleid binnen een RVT (visie, opleiding van personeel maar ook een beleid naar vrijwilligers en familie toe). De overheid moet uiteraard voldoende basispersoneel voorzien. Het kost bijvoorbeeld meer tijd om met de oudere naar de refter te wandelen dan zijn maaltijd gewoon op zijn tafeltje te plaatsen. Overleg met alle betrokkenen is nodig!

66 - Hugo Claus-route  (kc)
Ben zelf 60. Hoop dat ik tijdig de Hugo Claus-route kan nemen voor ik in dit soort situaties beland.

65 - net waanbeelden door Haldol  (kc)
Iets soortgelijks als de verhalen die u naspeelde meegemaakt met een tante, een jaar of 10 geleden. Na een val kwam zij in een rusthuis terecht en kreeg al snel de stempel 'dementie'. Zij ging snel achteruit, kreeg wanen (wat zij vroeger nooit had). Pas veel later las ik dat het middel Haldol (dat ze in steeds hogere doses kreeg) bij sommige mensen juist wanen veroorzaakt !
Ook bij een ziekenhuisopname van mijn moeder zag ik ook op de medicatiekar een flinke fles van dat middel staan (zonder merknaam, maar het was wel hetzelfde... 
Enkele maanden geleden werd een kennis van wijlen mijn ouders opgenomen met beginnende dementie (hij converseert nog vlot, weet wie ik ben enz.) in een 'gespecialiseerd rusthuis' nabij Antwerpen. Ik ga hem nu en dan bezoeken en hij klaagt zelf dat hij (vroeger een flinke wandelaar) bijna niet meer kan stappen. Het rusthuis ligt bijna 20 km van zijn woonplaats. Denkt iemand echt dat zijn huisarts (drukke praktijk) telkens die verplaatsing gaat maken??

64 - groot verschil met Zwitserland  (Arlette)
Er zijn inderdaad goede rusthuizen, maar ook andere waar ik mijn ouders nooit zou plaatsen. Hopelijk kunnen mijn ouders thuisblijven. Mijn zus werkt echter al meer dan 20 jaar als kinesist in een rusthuis bij Bern, Zwitserland. De efficiëntie, het respect en de liefde waarmee de ouderen worden omringd, is ongelooflijk. De bejaarden worden zoveel mogelijk actief gehouden. Bovendien bestaat er geen gesloten afdeling voor dementerende bejaarden. Zij kunnen vrij naar buiten wandelen, maar zijn wel voorzien van een pasje. Op die manier worden ze bijvoorbeeld altijd terug naar het verzorgingstehuis gebracht door gewone mensen die hen op de weg tegenkomen. Ik ben er vaak geweest. In vergelijking met dat rusthuis, hebben die van bij ons nog een hele achterstand in te halen, denk ik dan.

63 - vereenzaming grootste probleem  (De Wit Magda)
Zelf heb ik geen ervaring met rusthuizen. Maar uit de verhalen die ik hoor ligt het probleem vooral bij de vereenzaming van onze bejaarden! Je hoort vaak dat mensen verward zijn als je bij hen op bezoek komt maar wanneer je enige tijd met hen doorbrengt en met hen praat begint het beter te gaan. Vaak zijn mensen al verward door de vreemde omgeving waarin ze terechtkomen en dan is het probleem van personeelstekort de oorzaak dat er met de mensen weinig of niet gepraat wordt... en dat zij vaak ook verzwakken door ondervoeding wanneer ze zelf niet meer in staat zijn te eten! Een beetje meer aandacht van familie en omgeving kan soms ook al wonderen doen..

62 - chaos zonder vrijwilligers  (S.E.)
Wat de RVT's en zelfs ziekenhuizen betreft graag volgende bemerkingen. Als alle vrijwillige medewerkers in de zachte sector een week wegblijven uit de instellingen is de chaos waarschijnlijk niet te overzien. Veel van deze mensen vullen het personeel aan. Met de aanpak van de onderbezetting in de verpleging en verzorging zou de "zorg" al een heel eind geholpen zijn en kwalitatief een stuk de hoogte ingaan! Wat niet wil zeggen dat er niet hard gewerkt wordt, integendeel, maar een mens heeft uiteindelijk maar twee handen. En aan alle klagers: ga eens een week "meedraaien" in dat zo verguisde rusthuis!

"Het is een feit dat vele huizen op een ondeskundige wijze gerund worden wat betreft zorgvisie"
(Dirk Doucet)

 

61 - vele huizen gerund door ondeskundige visie  (Dirk Doucet)
Jammer dat deze problematiek op zo een ongenuanceerde wijze wordt besproken.
1. Er is een
zeer groot verschil in woon- en zorghuizen. Het is inderdaad een feit dat vele huizen op een ondeskundige wijze gerund worden wat betreft zorgvisie. De oprukkende commercialisering van de sector zal dit probleem nog verergeren.
2. er is een schrijnende onderfinanciering die zich uit in onderkwalificatie en onderbezetting. En vooral hoge  dagprijzen.
3. Voor bewoners en de familieleden is het dikwijls afscheid nemen. Verdriet objectiveert zelden.
4. Kennis en kunde over dementie is ondermaats. Zowel in ziekenhuizen, woon- en zorghuizen als thuis.
5.
Wat hebben wij zowel persoonlijk als maatschappij over voor ouderen? Is het niet wat te gemakkelijk om alles af te schuiven?

60 - liever pilletje voor moeder, dan dat ze ganse nacht wekker ligt  (Diederik)
Mijn moeder is in een rusthuis en ik heb eindeloos respect voor verpleging die elke dag moet zorgen voor de ouders van een ander. Regelmatig zijn er inwoners die ganse dagen en nachten roepen en daarbij nog eens door de gangen lopen en andere kamers binnengaan en zo de andere bewoners de stuipen op het lijf jagen en of fysiek bedreigen. Ik veronderstel dat hiervoor weinig andere oplossingen zijn dan fixeren of medicatie geven. Indien wel zou ik het graag weten. Ik heb liever dat mijn moeder een pilletje krijgt, dan dat ze ganse nacht wakker ligt;

59 - autopsie  (mantelzorger)
Er zijn zeker en vast WZC waar het uitstekend gaat maar m.i. wordt het hoogtijd dat alle WZC eens grondig door een onafhankelijk orgaan (als dat al dan niet bestaat) worden gecontroleerd én doorgelicht. En de leidinggevenden van de WZC voor hun verantwoordelijkheden worden gezet. Misschien bij het overlijden van een betrokken familielid eens een uitgebreide autopsie vragen en de uitslag(en) in de openbaarheid brengen. Laat mensen zoals die geïnterviewde (blazer) in uw studio aan de kant en neem mensen die op de vloer werken.

58 - zelf medicatie halen  (Vernaillen Annie)
Ik raad iedereen aan om de SIS-kaart niet in de handen te geven van het rusthuis. Wij hebben het ook ervaren met de Temesta. Zo zie je wat er aan medicatie gegeven is. We gaan zelf de medicatie ophalen. Ik hoop dat er velen zullen mee geholpen zijn...

57 - er worden ook leuke met hen gedaan en daar moeten we ons aan optrekken  (Veronique)
Een rusthuis noemt men een plaats waar men het einde van het leven afwacht. Mijn moeder is noodgedwongen opgenomen geweest omdat het onmogelijk was om ze thuis verder te verzorgen. Dit door de ergste ziekte dat je kan overkomen: dementie!!! Je wordt ontvangen door de directie die beloofd om uw ma een rustige oude dag te bezorgen. Ons ma zong graag, liep graag rond van de ene kamer naar de andere, pakte eten uit ieders bord, enz..
Wat doe je dan met zulke mensen? Er zijn meer dan 60 bewoners waarvan ons moeder dan nog bij de beteren is. Als je 60 personen moet in de hand houden die zich niet kunnen aanpassen, wat moet je dan doen als verzorgende?
Het doet zeer om de mensen die alles voor hebben gedaan op die manier te zien achteruitgaan en uiteindelijk te zien sterven. Mensen niet meer kunnen kiezen en beslissen moet je zo goed mogelijk begeleiden. Jammer genoeg ook met medicatie. Er worden ook leuke dingen met hen gedaan en daar moeten we ons aan optrekken.

56 - waarschuwing voor sommige medische praktijken  (Dirk M.)
Ik werk in Brussel en bezoek regelmatig een jeugdvriendin van mijn moeder. Zij is 82 jaar heeft geen kinderen of familie. Tot voor kort woonde zij nog thuis maar is onlangs gevallen en heeft haar been & heup gebroken zodat ze aan haar bed is gekluisterd in een RVT. Wat bleek in de kliniek: op voorschrift van haar huisarts nam zij al geruime tijd 4 (vier!) pillen Xanax per dag (in combinatie met nog andere medicatie). Dit is een medicatie tegen angst. Wie ooit een halve pil hiervan nam weet dat men daar 2 dagen zoet mee is. De oorzaak van de val is dan ook niet ver te zoeken... Mijn huisarts keek heel verrast op van deze hoge dosis. In de kliniek was men op zijn zachtst gezegd gechoqueerd en werd de dosis drastisch naar beneden gehaald. Men weze gewaarschuwd voor sommige medische praktijken.

55 - lof voor rusthuis St.- Maria Berchem  (Niki)
Niets dan lof voor iedereen, vangroot tot klein. Elk radertje in dit rustoord draait zoals het moet met alle aandacht die ze kunnen geven aan een niet altijd zo'n gemakkelijk publiek. Moeder en tante zijn daar allebei geweest, elk in hun afdeling omdat tante dementeerde.
De zorg die ze ontving, de warmte waarmee men haar omringde tot op het einde, is onbeschrijflijk. Moeder werd in de watten gelegd en ook op haar afdeling verliep alles heel correct. Ik wil nog reageren op het feit dat iedereen zijn eigen huisarts houdt, dat kan op eigen verzoek maar die moet dat ook apart betaald worden. Meestal wordt de arts van het home genomen die niet bovenop de kosten komt.

 

"Kwalitatieve mentale zorg ontbreekt meestal totaal, desondanks er vele enthousiaste en bekwame betrokken mensen werken."  (Marèse Wijnen, stagebegeleidster)

54 - mentale zorg ontbreekt meestal totaal  (Marèse Wijnen)
Ik ben vele jaren stagebegeleidster geweest in rusthuizen en weet zeker dat het personeel alle tijd nodig heeft om de fysieke zorg en het materiële af te werken. Kwalitatieve mentale zorg ontbreekt meestal totaal, desondanks er vele enthousiaste en bekwame betrokken mensen werken. Eens men er terecht komt zit je daar te zitten zonder meer. Ik heb er zelf de grootste hekel aan. Maar...deze maatschappij waar alles gericht is op welvaart niet op welzijn gaat niet extra investeren in een groep mensen die niet meer renderen!

 

"Ikzelf heb als huisarts genoeg gezien om bang te zijn voor een opname in een rusthuis...". "Heel veel is afhankelijk van de kwaliteit van de directie."  (ex-huisarts)

53 - veel verschil in kwaliteit  (ex-huisarts)
I
kzelf heb als huisarts genoeg gezien om bang te zijn voor een opname in een rusthuis... Er is heel veel verschil in kwaliteit van zorg en dan vooral in kleine, maar soms levensbelangrijke nuances, die waarschijnlijk niet tot uiting komen in een audit. Heel veel is afhankelijk van de kwaliteit van de directie. Hopelijk verandert er nog één en ander voor ikzelf bejaard ben...

52 - oudere is middel geworden om geld te verdienen  (Guy Vermeirsch)
Deze problematiek bestaat voor alle zorginstellingen. Zelf heb ik een gehandicapte zoon en ook daar wordt door gebrek aan middelen (personeel) de minste slechte oplossing gezocht, jammer genoeg niet steeds in het eerste belang van de patiënt. De man op de radio vergeet te vertellen dat er veel geld verdient wordt in deze sector en precies dit belet dat er genoeg middelen zijn. Bovendien wentelt hij de verantwoordelijkheid af op de arts, maar vergeet ook te vertellen dat de artsen die niet genoeg voorschrijven maar beter ergens anders aan de slag kunnen, dit geldt als algemene regel.
De patiënt of de oudere is in dit geval enkel een middel geworden om geld te verdienen.
In dit debat riskeren de zorgverstrekkers de kop van jut te worden maar ze zijn gewoon met te weinig en hebben handen tekort. Terwijl de eigenaars van de privé-instellingen
het RISIV verder melken en boekhouders zijn, in plaats van empathische vakmensen.

"Als verpleegkundige sta je machteloos als de directie niet meewerkt..."
 (Marjanne, verpleegkundige)

 

51 - als verpleegkundige machteloos als directie niet meewerkt  (Marjanne)
Ben verpleegkundige in een rusthuis en heb een lange zoektocht moeten ondergaan voordat ik eindelijk een goed rusthuis vond om te werken. Eén met een hart voor de bewoners. Er zijn schrijnende dingen die gebeuren in vele rusthuizen en als verpleegkundige sta je dan ook machteloos als de directie niet meewerkt omdat die enkel een rusthuis hebben geopend omwille van groot geld verdienen. Maar....er zijn dus nog goede rusthuizen ook!

"Ze nam 6 verschillende soorten psychofarmaca! We hebben de arts van het home kunnen overtuigen om met de afbouw, verder te gaan, wat niet evident was.
Na 6 maanden was mijn moeder terug een mens
"

 (Annemarie)

 

50 - apotheek ter vervanging van personeel  (Annemarie)
Als verpleegkundige hebben ik mijn moeder en mijn schoonouders in observatie naar het ziekenhuis zien gaan. Mijn moeder die dementerend was, werd storend voor de andere patiënten in het ziekenhuis, dus... medicatie. Na enkele dagen herkende ze niemand van ons nog. Dan naar een rusthuis... Gevolg: ze liep weg met als resultaat nog meer medicatie, zoals Risperdal, enz. Ze viel gelukkig (soms is een ongeluk een geluk!) en moest gehospitaliseerd worden. In het ziekenhuis heb ik de situatie aangeklaagd en zijn ze de medicatie beginnen afbouwen. Ze nam 6 verschillende soorten psychofarmaca! We hebben de arts van het home kunnen overtuigen om met de afbouw, verder te gaan, wat niet evident was. Na 6 maanden was mijn moeder terug een mens. De dokter van het home gaf toe dat het resultaat verbluffend was.
Vroeger werden mensen vastgemaakt,
nu is de apotheek de oplossing... ter vervanging van personeel. Dat is de realiteit, schrijnend! En de apotheker verdiend daar dik zijn boterham aan.

"Het werd gemakkelijk opgelost: sedatie, zodat hij verdoofd zat en bijna altijd sliep.  (Martine)

 

49 - na 1 dag ziekenhuis terug helder en wakker  (Martine)
Alles wat u vertelt klinkt bekend in de oren. Eén advies aan de familie: neem contact op met de hoofdverpleging van het rusthuis én met de huisarts en EIS uitleg omtrent de verstrekte medicatie. Nadien kan je eisen dat bepaalde sedatie wordt verminderd.
Mijn lichtdementerende vader heeft jaren in een rusthuis gewoond en
ging tot voor zijn laatste maanden nog dagelijks naar een cafetaria BUITEN het rusthuis, dit vonden wij prima en deed hem deugd. Tot zijn gang werd afgesloten en hij niet meer buiten kon en toch nog wou. Het werd gemakkelijk opgelost: sedatie, zodat hij verdoofd zat en bijna altijd sliep. Een reactie hiertegen deed de pillen verminderen, maar onvoldoende. Tot ook hier een ziekenhuisopname nodig was en hij reeds na 1 dag helder en hele dagen wakker was! De geriater bevestigde dat er onmiddellijk een hoop medicatie werd afgeschaft, wegens niet nodig!

48 - ook geweldig goede rusthuizen  (Hugo Vandenborne)
Na een geweldig negatieve ervaring met onze oma wil ik toch het volgende kwijt. Mijn vader is plots gaan dementeren en we waren dringend op zoek naar opvang. Via kortverblijf hebben we een rusthuis leren kennen dat geweldig goed werkte. Het personeel werkt er als één team en de bewoners worden er met respect voor hun persoon behandeld. Na een enkele dagen fleurde mijn vader echt op en was er een band met zijn verzorgenden. Spijtig dat de periode maar kort was wegens plaatsgebrek. Dat mag ook wel eens aangekaart worden.
Mijn vader is enkele keer moeten verhuizen op een periode van enkele weken. Nu kan hij terecht in een nieuw maar peperduur rusthuis. Hopelijk is de verzorging daar navenant.

47 - niet alleen bejaarden...  (Joeri)
Niet enkel in rustoorden of bejaardentehuizen word er gedreigt! Ook bij zelfstandige verpleging word er gedreigd en zeker wanneer men ze meer nodig heeft dan 3x per dag.

46 - geen zicht op voorschrijfgedrag van rusthuisarts  (Van den Bergh)
We hebben dit zelf meegemaakt, medicatie wordt doorgegeven van de ene patiënt naar de ander. Wij gingen onze tante 3 a 4 keer per week bezoeken. De dokter (aangewezen door het rusthuis) komt, ziek of niet, verplicht op consultatie. Wat dan voorgeschreven wordt, daar heb je niet altijd een zicht op. En medicatie die voorhanden diende te zijn, bleek op.

45 - wat werk ik in een goed WZC  (Krista)
Wat werk ik in een goed WZC. Enkel na overleg familie wordt gefixeerd en dit enkel om de bewoner te beschermen , als de familie niet akkoord is wordt er niet gefixeerd!!! Wel vragen we de familie een formulier te ondertekenen ter ontlasting, zodat bij een val de verantwoordelijkheid niet bij ons kan worden gelegd. We zijn blij als er een 'betere' bewoner binnenkomt want de zorggraad is erg hoog. Waarom zouden we die dan 'platspuiten'. Als dit de norm zou zijn dan stop ik ermee!!

 

"Mijn eerste stage in een rusthuis was de grootste afknapper van mijn leven. Er was zo'n grote kloof tussen wat je op school leerde over o.a. het respect en de manier waarmee er met deze mensen in de laatste fase van hun leven wordt omgegaan.  (Hilde)

44 - mijn eerste stage in een rusthuis was grootste afknapper van mijn leven  (Hilde)
Ik wilde een anderhalf jaar geleden na 28 jaar tewerkgesteld te zijn geweest in een totaal andere sector mijn loopbaan een andere boost geven en mij inzetten in de verzorgingssector en een opleiding verpleging volgen. Het ging allemaal goed qua studeren maar ik ondervond toch wel wat problemen met de verhalen en de mentaliteit van medestudenten die als verzorgende tewerkgesteld waren in rusthuizen. Mijn eerste stage in een rusthuis was direct de grootste afknapper van mijn leven. De manier waarmee er met de bejaarden wordt omgegaan, de medicatie, het negeren van de vraag tot opzetten ondanks de plaspillen, bejaarden die gefixeerd werden en zaten te roepen... Er was zo'n grote kloof tussen wat je op school leerde over o.a. het respect dat je voor deze mensen moest hebben en de manier waarmee er met deze mensen in de laatste fase van hun leven wordt omgegaan. Ik ben er dan ook mee gestopt en verzorg nu mijn eigen ouders op de manier dat zij mij opvoedden: met veel liefde en respect.

 

"Ik heb uiteindelijk zelf ontslag genomen omdat ik het mentaal niet meer aankon hoe bejaarden worden behandeld. Ik kan met mijn ervaringen een boek vullen over machtsmisbruik in deze zorgsector."
 
(Olga, verpleegkundige)

43 - Waar ik werkte gebruikte men vooral straf als de bejaarde de regels niet volgde  (Olga)
Hallo, ik hoorde toevallig jullie programma i.v.m. rusthuizen. Ik heb zelf verschillende jaren in een rusthuis gewerkt en heb uiteindelijk zelf ontslag genomen omdat ik het mentaal niet meer aankon hoe bejaarden worden behandeld. Ik kan met mijn ervaringen een boek vullen over machtsmisbruik in deze zorgsector. Ook kan ik bevestigen dat mensen die nog goed te been zijn als ze binnen komen, dit niet meer lang duurt. De familie is totaal niet op de hoogte van wat er zich afspeelt en wordt voorgelogen over het gedrag van de ouder. Waar ik werkte gebruikte men vooral straf als de bejaarde de regels niet volgde. Meermaals zijn er mensen op hun kamer moeten blijven omdat ze zogezegd geen respect voor de directie toonden. Ik ben nu een half jaar weg in het rusthuis en heb het nog steeds moeilijk met het feit dat men hier ongestraft mee wegkan. Uiteindelijk telt voor de directie de centen en is er van hulpvaardigheid geen sprake. Groetjes.

42 - medicatie urgentiekast: bestemming is onduidelijk  (ex-huisarts)
Veel rusthuizen hebben een medicatiekast voor 'urgenties', 's avonds en in het weekend. Daarin zit ook kalmerende medicatie. Het is niet duidelijk naar welke bewoner deze medicatie gaat. Aan de huisartsen wordt soms gevraagd een voorschrift te maken om deze medicatie aan te vullen. De rusthuizen hebben in realiteit wel een zekere autonomie op dat gebied.

41 - toezicht op medicatieverbruik  (Dirk)
Een CRA of coördinerend raadgevend arts is per rusthuis aangeduid en (indirect) betaald van overheidswege, om toezicht te houden over onder andere het voorschrijfgedrag van de verschillende huisartsen in het rusthuis. Hoe dit concreet wordt ingevuld varieert heel sterk naargelang de CRA. Dus Zorginspectie ook daarop controleren aub.

40 - beter met begeleiders werken  (Jeroen Mertens)
2 opmerkingen: in de bejaardenzorg is er personeelstekort. Dit is al een reden om moeilijkere bewoners te drogeren. Misschien zou het beter zijn om met begeleiders te werken, met als aanvulling verpleegkundigen (zoals in de gehandicaptenzorg). Dan komt de nadruk gemakkelijker liggen op activering, op sociaal contact. Indien er problemen zijn kan er dan beroep gedaan worden op VPK. Dit geeft een heel ander beeld dan dat een heel team bestaat uit VPK met daarnaast een begeleider die de "animatie" organiseert tussen 14 en 16 uur.

 

"Ik zag teveel en mocht niet meer in de eetzaal komen... "  (Leone)

39 - ik heb papa niet in de steek gelaten  (Leone)
Ik heb ook veel problemen gehad met mijn papa én veel discussie met het personeel én de hoofdverpleegster. Papa kreeg veel te veel medicatie! Absoluut geen begrip en dus geen aangepaste aanpak. Ze wilden dat hij op zijn kamer at, vermoedelijk at hij dan niet want dat kon hij niet meer... want hij was een zombie geworden. Ik ging hem helpen bij avondeten in de eetzaal, maar ik zag te veel... En toen mocht ik niet meer in de eetzaal komen!!! Ik heb dat geweigerd en moest bij directie komen. Daar bleken 5 mensen te zitten, tegen mij!!
Ik heb mijn zeg gedaan en de toestand aangeklaagd. IK VOELDE ME ALLEEN MAAR HEB VOLGEHOUDEN EN HEB PAPA NIET IN DE STEEK GELATEN. Hij kon zich niet meer verdedigen, dus heb ik mijn plicht gedaan.
Er kan met de voorschriften gesold worden...

"Na  enkele weken afbouwen heeft hij na 2 jaar nog steeds geen medicatie of een pamper nodig! Dit maakt me zo boos!"
 (Clara)

 

38 - zo boos...   (Clara)
Mijn papa heeft in het jaar 2008 één jaar hier bij ons in de straat gewoond, na een ongeval... in een rusthuis. Om financiële redenen is hij bij ons komen inwonen en pas na 1 jaar is pas uitgekomen dat hij KALMERENDE MIDDELEN KREEG EN EEN PAMPER DROEG!!!?? Na
 enkele weken afbouwen heeft hij na 2 jaar nog steeds GEEN MEDICATIE OF EEN PAMPER NODIG!!! Dit maakt me zooooooo BOOS!!!!! Mijn zoon zit in het 6de jaar voeding verzorging en doet stage op allerlei plaatsen....en hij komt telkens met dezelfde schrijnende verhalen! Mijn papa kreeg zelfs te horen dat hij te veel de lift gebruikte! En dit deed hij slechts 6 keer per dag want de rest van de dag zat hij bij mij. Met vriendelijke groeten en ik hoop nooit in een rusthuis te belanden!

"Fixatie volgens de regels? Sta me toe te bulderlachen. De sector zou volledig moeten doorgelicht worden."
 (Jan)

 

37 - gigantische woede voel ik  (Jan)
Gigantische woede voel ik. Meer dan 25 jaar heb ik gewerkt in allerlei soort instellingen. De neuronpsychiater of arts verbonden aan de instelling schrijft voor tegen 100 in 't uur. Gebruikersraad of ouders moeten zwijgen of ouder (of uw kind) zal worden buitengelazerd (wachtlijsten!). Fixatie volgens de regels? Sta mij toe te bulderlachen!!!! Procedures in handboeken en officiële zorgnota's..., uiteraard voor de omgeving, NIET voor intern gebruik.
Veel te weinig en dikwijls ongemotiveerd personeel. Oorzaak: directies die volledig gepolitiseerd zijn, alleen maar met management bezig en totaal zonder voeling met de basis. De sector zou volledig moeten doorgelicht worden. En laat aub die pertinente leugenaar daar aan de micro zwijgen. Dank u

36 - hypocriet  (De Wit Ronald)
EEN MOOI HYPOCRIET INTERVIEW ZEG. HYPOCRISIE OVER HEEL DE LIJN

"Niet enkel fysieke verzorging, maar ook mentale..."   (Marina

 

35 - niet enkel fysieke, maar ook mentale zorg  (Marina)
Nog een laatste opmerking. Voor de prijs die men elke maand moet afdokken zou men een betere verzorging moeten eisen. Niet enkel fysieke verzorging, maar ook mentale.

34 - partners gescheiden  (Caroline Logie)
Ik vind dat de toon wel erg negatief is en volgens mij gaat het de verkeerde richting uit. Wat veel erger is, is dat partners in de kou blijven staan. Mijn moeder is nu in het rusthuis en mijn vader moet noodgedwongen in het appartement blijven wonen. Papa is 91 en mama 93 en nu moet hij haar elke dag komen bezoeken.
Zij is dementerend en de begeleiding in het rusthuis is positief, de medicatie werd zoals ik al zei zelfs verminderd. Maar het is inderdaad zo dat er meer personeel zou moeten zijn om met de mensen te "spreken".

 

"Mijn vader was verlamd en werd met zijn enige arm die hij kon nog bewegen, vastgebonden met een leren riem. Hij had altijd jeuk en kon hem niet krabben"
(Leukemans Rachel)

33 - vastgebonden vader had altijd jeuk en kon hem niet krabben  (Leukemans Rachel)
Mijn ouders zijn bijna 5 jaar geleden opgenomen in een rusthuis. Ze zijn ondertussen overleden, maar ik kan er een gans boek over schrijven. Mijn vader was verlamd en werd met zijn enige arm die hij kon nog bewegen, vastgebonden met een leren riem, omdat ze geen andere hadden. Hij had altijd jeuk en kon hem niet krabben.
Mijn moeder was dementerend en kon na een drietal weken niet meer lopen, had een aanvalletje gehad (stelde zich aan zeiden ze) en ze zetten ze in een stoel (ook later vastgebonden) deden haar een pamper aan en ze vroeg mij telkens om naar het toilet te gaan.
Er werd ons niets gevraagd. Alleen als ik reclameerde en teveel kwam kijken eigenlijk, zei de zorgcoördinator mij: "dat ik beter een ander rusthuis kon zoeken want ze deden al meer voor mijn ouders dan voor de anderen". Het was een schande. Ik heb ze dan ook in een ander rusthuis overgebracht. In ieder geval de bejaarden krijgen allemaal pilletjes om te kalmeren.

 

"Als je in een rusthuis wat teveel reclameert, wordt het op de bewoner uitgewerkt.
Ik noem het pesten... "

(anoniem)

32 - verschil tussen theorie en praktijk is héél groot  (graag naamloos)
Dokters worden VERPLICHT medicatie voor te schrijven, dat verklaart de onze!
Als je in een rusthuis wat te veel reclameert wordt het op de bewoner uitgewerkt, en je kan je niet voorstellen op wat voor ideeën ze komen, ik noem het pesten.
Werkdruk? Op bepaalde uren inderdaad, maar de namiddagpauze is voldoende lang dat ze er tegenaan kunnen. En een briefing duurt ook voldoende lang. Eén goede raad: houd je familie lang genoeg uit het rusthuis, de
gesloten afdelingen zijn een regelrechte ramp. Het verschil tussen theorie en praktijk is héél groot.

31 - personeelstekort  (Luc Van Wijnsberghe)
Zou veel kunnen te maken hebben met personeelstekort. Betaal het personeel zoals het hoort en het personeelstekort zal worden teniet gedaan!

30 - overheid stelt steeds meer eisen maar verwezenlijkt niets essentieel  (Reniers Bruno)
1. Mr Vandermeulen heeft nooit de werking van een rustoord gekend en
dient alleen de grote spelers binnen zijn organisatie. Hij is niet deskundig in deze materie.
2. Alle rustoorden met storende, oplopende, weglopende bejaarden kennen dit probleem. Naast sedatie (chemisch en/of fysisch) is er geen andere oplossing en vaak onvermijdelijk. Dat er te weinig personeel is ligt niet aan de inrichting, maar aan de onbeschikbaarheid, onderfinanciering en ongeschooldheid van het personeel. Na 20 jaar directeur van een WZC heb ik daarom mijn instelling verkocht. De overheid is in deze naïef en stelt steeds meer eisen, maar verwezenlijkt niets essentieels.

"De dokter die in het rusthuis 15 min komt, is volledig afhankelijk van de 'verpleging', die hem kan wijsmaken wat zij wil"
 (Walter, apotheker)

 

29 - "ze is weer 'lastig' geweest..."  (Walter)
Als apotheker bracht ik de geneesmiddelen voor mijn tante mee. Eens om de 2 weken kwam haar huisarts langs die vroeg meestal aan de sanitaire helper WAT ER NODIG WAS? Eens heb ik gevraagd om haar voorraad geneesmiddelen te zien en van sommige geneesmiddelen waren er 3 doosjes. Allemaal open en waarvan enkele uit. Mijn tante was tegen slaapmiddelen, alsook haar huisdokter. Op een keer stond daar TEMESTA op de lijst en toen ik vroeg waarom de rusthuisarts dit had voorgeschreven zei men: "Ze is weer lastig geweest". Toen ik later eens tijdens de week om 19u30 langskwam, begreep ik waarom ze zogenaamd lastig was. Ze moest om 7 uur gaan slapen, samen de andere bewoners. DUS STOP DEZE SCHANDALIGE LEUGENAAR DIE NU AAN HET WOORD IS. DE DOKTER DIE IN HET RUSTHUIS 15 MIN. KOMT is volledig afhankelijk van de 'verzorgster' die hem kan wijsmaken wat zij wil.

28 - ook in psychiatrische instellingen...  (Greet De Schutter)
Zo'n toestanden vind je niet alleen in rusthuizen. Ook in sommige psychiatrische instellingen wordt kwistig omgesprongen met kalmeerpillen en fixatie. Ik heb het zelf meegemaakt met een familielid. Na ontslag uit de instelling leek het familielid een zombie. Door de ambulant behandelende werd arts werd de kalmerende medicatie afgebouwd en het familielid klaarde zienderogen op.

"Mijn moeder werd verplicht om pampers te dragen ondanks ze helemaal niet incontinent was. De hele dag verbleef ze op haar kamer, vastgebonden in een rolstoel. Ze vermagerde enorm en sliep bijna de hele dag. (Mimi)

 

27 - hele dag vastgebonden in een rolstoel  (Mimi)
Deze beide verhalen komen mij heel herkenbaar over. Mijn moeder is vorig jaar heel snel achteruitgegaan na haar opname in het rusthuis om uiteindelijk daar al na 3 maanden te overlijden in haar slaap. Omdat ze licht dementerend was en mijn vader het daar moeilijk mee had, is ze aanvankelijk opgenomen geweest in de ouderenpsychiatrie ter observatie. Reeds na twee weken herkende ik mijn moeder niet meer. Ook werd ze verplicht om pampers te dragen ondanks ze helemaal niet incontinent was. Haar mentale toestand verslechterde aanzienlijk zodat ze niet meer naar huis terug mocht en dus naar het rusthuis moest. Daar ging het van kwaad naar erger. De hele dag verbleef ze op haar kamer vastgebonden in een rolstoel. Ze vermagerde enorm en sliep bijna de hele dag. De directie beweerde over te weinig personeel te beschikken om met de ouderen bezig te zijn. De inzet van de meeste verpleegkundigen en verzorgers was wel groot maar dienden zich te houden aan de richtlijnen van de directie.

26 - fixatie procedures-weglopers  (Karel)
De wetgeving schrijft voor tegen wanneer dit in Vlaanderen in orde moet zijn. Wenst u te schreien: tegen 2019. Nu al met achterhaalde voorschriften wat betreft technologie, die het personeel (met personeeltekort) met juridische problemen zal opzadelen indien er iets verkeerd loopt. Zelf een fixatie-protocol opgesteld die waterdicht is en die beter bleek dan deze van de 2 topuniversiteiten in België en Nederland. Uiteindelijk kom je terecht bij politici die de problemen tezamen met de inspecties toedekken met: 'volgens de normen, procedures'. Vraag hoeveel bejaarden al gewurgd zijn of letsel opgelopen hebben door de fixatie. Vraag hoeveel overlijdens in de ziekenhuizen en rusthuizen er geweest zijn door onoordeelkundig gebruik. Verzinken pedofilie-schandalen in het niet...

"Kinderen vastbinden wordt al vlug mishandeling genoemd. Bejaarden vastbinden heten ze fixatie..."
(Chantal Verspaille)

 

25 - voorschriften huisarts kunnen naar willekeur gebruikt  (Chantal Verspaille)
Kinderen vastbinden wordt al vlug mishandeling genoemd. Bejaarden vastbinden heten ze.....hoe was de term nu weer die werd gebruikt door de geïnterviewde daarnet?
Wat betreft de kalmeermiddelen: er al aan gedacht dat de voorschriften van de huisarts naar willekeur kunnen worden toegediend: 3 pilletjes ipv 1

24 - theorie klinkt mooi, maar praktijk is echt anders  (Marina)
Men vergeet duidelijk dat die bejaarden wel een tijd nodig hebben om zich aan te passen in hun nieuw huis. Stel u zelf eens in de plaats. Als dan zou blijken dat er medicatie nodig is, dan valt daar over te praten. Het probleem is dat ze van de eerste dagen al medicatie en fixatie krijgen, als ze 'wat moeilijk doen'. Ik hoor daar precies een politieker op de radio zijn verhaaltje doen. De theorie klinkt mooi, maar in de praktijk is het echt anders. Hopelijk maakt hij het zelf eens aan de lijve mee, dan zal hij wel anders piepen. Bij mijn schoonmoeder die veel kinderen heeft is elke dag iemand aanwezig van de familie en toch loopt het compleet fout. Als vraag krijgen we dan : Hoe oud is ze al? Je moet de realiteit onder ogen zien. Tegen de pillenindustrie en het tekort aan bekwaam personeel kan je niet opboksen. Mijn pillen (éénmalig) zullen thuis klaarliggen als ze mij later op mijn oude dag zullen moeten plaatsen...

 

"Deze medicatie staat vermeld op de medicatiefiche als 'indien nodig', en vanaf het moment dat iemand iet of wat onrustig is, neemt men zeer dikwijls een toevlucht tot kalmerende medicatie"
(nachtverpleegkundige)

23 - realiteit totaal anders  (Moens M.)
Ik kan alleen maar beamen wat in het voorbeeld aangehaald word. Ik heb zelf 7 jaar als nachtverpleegkundige in een bejaardentehuis gewerkt en met medicatie toedienen wordt er maar al te laks omgesprongen. Het gebeurt zeker dat verzorgenden of verplegend personeel medicatie toedienen zonder dat de arts op de hoogte is gebracht. Deze medicatie staat vermeld op de medicatiefiche als 'indien nodig', en v
anaf het moment dat iemand iet of wat onrustig is,  neemt men zeer dikwijls zijn of haar toevlucht tot kalmerende medicatie. Ook medicatie pletten is schering en inslag en er wordt niet bij nagedacht of dit wel kan, want zeer veel medicatie mag niet geplet worden omdat de werking ofwel verloren ofwel een te snelle werking heeft (dose dumping system). Wat het vastbinden van iemand betreft, dit is een vrijheidsbeperkende maatregel en dient in principe in overeenkomst en met medeweten van familie en behandelende arts te gebeuren. De realiteit is echter totaal anders.

22 - moeder in rusthuis  (Caroline Logie)
Mama wordt morgen 93 jaar en is sinds een aantal maanden in het rusthuis opgenomen. Over het algemeen ben ik tevreden over de verzorging, moeder is dementerend sinds haar val die de opname vooraf ging, ze hebben zelfs haar medicatie verminderd. Alleen vind ik het spijtig dat haar eigen kinesist haar niet mag begeleiden in het rusthuis omdat er door het systeem van de subsidies een vaste kinesist in het rusthuis werkt. Haar vroegere kinesist herkent ze nog maar het personeel van het rusthuis zijn voor haar onbekenden door die dementie. Ze kan dus nu niet meer stappen en ik heb niet de indruk dat men daar nog de tijd heeft om meer met haar bezig te zijn. Wij zouden graag onze eigen kinesist laten komen maar dat kan dus niet. Er is natuurlijk de angst dat ze opnieuw zou vallen en nu haar heup zou breken . Het is inderdaad waar dat het de huisarts is die de medicatie voorschrijft en ik moet zeggen dat men in het rusthuis in Poperinge daar erg nauwgezet mee omspringt.

21 - betreur ervaringen van familieleden  (Christel Vande Kerckhove)
Als sociaal verpleegkundige werkzaam in een woonzorgcentrum (want rusthuis is eigenlijk geen correcte benaming) betreur ik ten zeerste dat families dergelijke ervaringen hebben. Ten eerste is de huisarts verantwoordelijk voor de medische opvolging van de bewoners. Het rusthuis kan niet op eigen houtje medicatie geven. Fixatie van bewoners wordt ook steeds multidisciplinair beslist, waarbij de familie ook betrokken partij is. Ik kan alleen maar alle families aanraden om, in geval van problemen en zorgen, rond de tafel te zitten met de arts en verpleging van het woonzorgcentrum. Zo kan iedereen vanuit zijn expertise en ervaring een positieve bijdrage leveren tot de verzorging en worden misverstanden vermeden. Ik denk dat in er in heel veel woonzorgcentra heel inspanningen worden geleverd om de bewoners zo lang mogelijk in een goede conditie te houden. Het is wel zo dat immobiliteit, bv bij een ziekenhuisopname, zeer snel negatieve gevolgen heeft voor hun motoriek.

20 - dementerende bejaarde heeft niet lang meer te leven  (Marleen)
Jullie zijn weer echt aan het veralgemenen.!!!!!! Ik kan ten allen tijden mijn moeder haar medicamentenlijst inkijken zonder probleem. Zoals ze nu is hebben wij beslist om alle medicatie stop te zetten en dit is zonder probleem gebeurt (zij heeft nog 2 tot 3 weken te leven). Als je natuurlijk je moeder maar een of twee keer in de maand bezoekt is het normaal dat ze achteruitgaan. Jullie weten toch dat een dementerende bejaarde achteruit gaat en echt niet lang meer te leven heeft .Stilaan vallen alle functies uit. En nog iets mijn moeder WOONT in een RVT en ZIT daar niet.

 

"Mensen raken ook ondervoed omdat er niet deftig tijd is om aan eten geven te besteden. Dan moet je zo je leven eindigen..."    (Ann Bekaert)

19 - politiek moet ingrijpen  (Ann Bekaert)
M'n schoonzus werkt in een bejaardentehuis. Als je de verhalen hoort zou je je ouders nooit naar een rusthuis durven brengen. Alles is te herleiden tot een tekort aan personeel. Er is geen tijd om aandacht te geven aan mensen, om hen eten te geven... Platspuiten en binden is veel gemakkelijker. Mensen geraken ook ondervoed omdat er niet deftig tijd is om aan eten geven te besteden. Dan moet je zo je leven eindigen. Vanuit de politiek zou toch iets moeten gedaan worden aan de personeelsbezetting in rusthuizen.

18 - noodgedwongen rusthuisarts  (De Zutter)
Wat gebeurt er met bejaarden waarvan hun huisarts te ver van het rusthuis woont? Die krijgen een arts van het rusthuis die wel kan voorschrijven wat de verpleging vraagt en dikwijls ook maar sporadisch de patiënt bezoekt!!

17 - enkelband  (Louis)
Waarom niet de bejaarden die een risico vormen voor verdwijning (weglopen) een enkelband laten aandoen, zodat ze ten allen tijde kunnen teruggevonden worden?

 

"Als je nog weerbaar bent is een rusthuis misschien ok, maar owee als je niet meer weerbaar bent, dan zit je daar in de hel."
"
Als je kritisch bent, moest zij het uiteindelijk bekopen..."
 (Marie)

16 - als je kritisch bent moest zij het bekopen  (Marie)
Mijn moeder kreeg massa's pillen tegen en voor van alles en nog wat. Ik ben verschillende keren bij de huisarts geweest om uitleg te vragen over de diverse pillen. Ze kreeg na haar heupoperatie tot 4 dozen pillen per maand tegen de 'pijn' hoewel er geen pijn meer was. '
Het kon toch geen kwaad' antwoordde ze mij. Maar voor iemand die weinig eet, al die chemische rommel. Zij kreeg ook Dorminoct om te slapen, met als gevolg dat ze bijna dag en nacht sliep. Toen ik voorstelde om de medicijnen zelf aan te kopen werd mij toegebeten dat als er iets ernstigs was, ik die dan ook maar direct moest bezorgen. Ze verdienen er dus ook nog hun procentje op. Ik kan boeken volschrijven hierover. Als je nog weerbaar bent is een rusthuis misschien ok, maar owee als je niet meer weerbaar bent, dan zit je daar in de hel. Mijn moeder is 'gelukkig' overleden. Ze heeft daar heel veel verdriet gehad, en wij ook allemaal omdat je weinig kan doen. Als je kritisch bent, moest zij het uiteindelijk bekopen...

15 - Hugo Claus  (Granma)
Mijn hoogbejaarde tante is ook overleden in een rusthuis. Geen slecht woord over het personeel, ze zijn gewoon met te weinig. Voor mezelf hoop ik dat ik de moed heb, net als Hugo Claus, om er tijdig uit te stappen. Ik mag er niet aan denken dat ik vastgebonden mijn laatste dagen moet slijten.

14 - "wij stoppen residenten niet vol met Temesta" (De Meyer)
In de rusthuizen bestaan strikte procedures die maken dat het personeel niet zelf kan beslissen dat ze Temesta geven. Zelf ben ik verpleegkundige in een rusthuis, elke beslissing betreffende medicatie wordt altijd in samenspraak met de huisarts genomen. Er is inderdaad een tekort aan personeel dat problemen met zich meebrengt op vlak van zorg en dergelijke maar daardoor gaan we de residenten niet volstoppen met Temesta...

13 - Temesta: toedienen 'zo nodig'  (Dieter)
Ik werk op intensieve zorg. Wij hebben ook een voorschrift
'toedienen zo nodig' - maximaal x keer per 24u. Ik vermoed dat zo'n voorschrift ook in rusthuizen bestaat. Dat vergroot de zelfstandigheid en de snelheid (tijd is een 'probleem' - het verkrijgen van een voorschrift en het toedienen van een geneesmiddel). Hierdoor kunnen bepaalde patiënten evt een te hoge dosis krijgen.

"Ik heb op 30 jaar nog NOOIT een opvolgings-verslag gezien over hoe, waarom en opvolging van fixatie ."
 (Piet, verpleegkundige)

 

12 - rusthuisarts (CRA) is verantwoordelijk  (Piet)
Laat ons duidelijk zijn, de CRA-arts is verantwoordelijk! De heer van de federatie is blijkbaar zelf NIET op de hoogte wat kan of niet! Competentie ...
Bij controle moet je weten (zelf meegemaakt als verpleegkundige) dat er wordt gecontroleerd of de boekjes/procedures in orde zijn, de iso-procedures...
De heer van de federatie weet EN de ganse sector weet dat er gefixeerd wordt, ook door niet verpleegkundigen.
Ik heb op 30 jaar nog NOOIT een opvolgingsverslag gezien over hoe, waarom en opvolging van fixatie (als ze zotdraaien of dreigen te vallen).
Temesta: gevaarlijk.? Jawel, met mijn ervaring in de nachtdienst heb ik reeds gevaarlijke toestanden gezien met o.a. Temesta. Een verpleegkundige MAG zelf fixeren na het opvolgen een fixatieprocedure. Is dan zelf verantwoordelijk. Een verzorgende mag dit NIET. Ken je wetgeving! De arts en de familie moeten verwittigd worden, doch geen enkele software van de leveranciers heeft dit goed onderbouwd ingevuld.

"Als de huisarts de voorschrijver van de pillen is, wie dan vragende partij? De dementerende patiënt? Kan ik me moeilijk voorstellen..."  (Dirk)

 

11 - wie is vragende partij voor pillen?  (Dirk)
Als de huisarts de voorschrijver van de pillen is, wie dan vragende partij? De dementerende patiënt? Kan ik me moeilijk voorstellen. Of de verzorgende instelling voor wie bepaalde mensen evenwel heel moeilijk te verzorgen zijn omwille van dementie, karakterstoornissen of gewoon omwille van het comfort van het personeel?

10 - verzorg ze thuis als je dat beter vindt  (Heidi)
Ik denk dat veel mensen niet weten tot wat een demente bejaarde in staat is. Ik heb bewondering voor mensen die werken in een rusthuis. Ik heb ook een dement familielid en de ene keer zeg je ze is OK en de andere keer is ze suf en nog een andere keer zet ze de boel op stelten. Dus mensen verzorg ze thuis als je dit beter vindt. Dan zal je weten wat het is om met dementen om te gaan

09 - Temesta  (Derstef)
Alles vloeit voort uit de onderbezettingsgraad en de werkdruk in de rusthuizen. Ik spreek het niet goed, maar je moet het in het juiste perspectief zien.

08 - vergrijzing  (Bart)
Sommige rusthuizen zijn geweldig onderbemand, zorgkundige moeten 20 mensen op een morgen ochtendtoilet geven,... Aan de sociale sector valt natuurlijk geen geld te verdienen en dus blijven ze al jaren in de kou staan. Gevolg... niemand wil de job nog doen. Deze wantoestanden zullen met de vergrijzing dus waarschijnlijk enkel maar erger worden? Maar er zijn ook instellingen waar het anders gaat hoor.

07 - zelf zorgen voor pa en ma indien geen vertrouwen in WZC's?  (Marie)
@ Marleen, bedankt voor je positieve reactie. Ik ben zelf werkzaam in een WZC. Idd. de meeste bejaarden die bij ons komen wonen zijn gedesoriënteerd. Maar in tegendeel tot wat wordt beweerd; door de meeste huisdokters bij ons wordt veel medicatie AFGEBOUWD! Een groot aantal bejaarden krijgt na een jaar opname minder medicatie dan toen hij werd opgenomen. Misschien zijn er in enkele uitzonderingsgevallen mistoestanden geweest? Wij zijn een doorsnee rusthuis en ik ga er vanuit dat wat bij ons gebeurt de normale gang van zaken is?. Dus...relativeren a.u.b.! Er zal evengoed familie kunnen getuigen dat hun vader (moeder) na enkele maanden opname veel alerter is. Maar je kan geen mirakels verwachten. Als je géén vertrouwen hebt in een WZC. Zorg dan zelf voor je ma of pa. Ik wil wel niet onderschatten hoe pijnlijk het is voor familie om je dierbare mentaal achteruit te zien gaan. Maar...dat is NIET de schuld van het WZC. Dat is een natuurlijk proces.

06 - pilletje  (M.)
Toen mijn grootvader in een bejaardenhome te Keerbergen verbleef, merkten mijn vader en ik dat
alle verblijfsgasten systematisch bij hun avondmaal een pilletje moesten innemen. Om rustig te worden, aldus het verplegend personeel.

05 - medicus altijd gelijk  (Willy Van den Bergh)
Ik durf er mijn hele hebben en houden op verwedden dat als je morgen systematisch controle (bloed en urine stalen) zou beginnen nemen van bejaarden in rusthuizen daar massa's medicatie zouden in gevonden worden die helemaal niet op de lijsten voorkomen die jij kunt opvragen. Ben je werkelijk zo naïef te denken dat mr/mvr de specialist dat in een medisch dossier schrijft...? Zelfs al confronteer je hem met de feiten sta je nog machteloos want wie denk je dat uiteindelijk zal oordelen over wie gelijk krijgt...? Juist 'de medicus' want een rechter zal, of hij dat nu wil of niet, z'n oor daar te luisteren moeten leggen. Kijk maar eens naar manifest aangetoonde medische fouten en hoeveel van die dames en heren er effectief veroordeeld werden. Nog eens herhalen: verantwoordelijkheid nemen kan iedereen... ze dragen, da's een ander paar mouwen!!!

04 - wel geld voor afscheidspremies en bonussen  (Jean Festraets)
Normaal gezien zou dit niet mogen gebeuren, doch dan zou men meer personeel moeten inzetten om met de mensen bezig te zijn. Maar die duizenden onderbetaalde personeelstekorten opvullen kost geld en daar is: zeggen de politiekers al jaren lang: geen geld voor. Wel om minstens vijftien miljarden en meer, binnen de tien werkdagen aan vier Banken te bezorgen, die het geld van de burgers niet beheerden zoals het moest zijn en aan de afgrond van het failliet stonden. Ook voor afscheidspremies en bonussen van te hoge bedragen of hun aandeelhouders, daar hebben zij wel geld voor. Doet die banken die miljarden euro's terugbetalen!.
Gezien deze bejaarden hun kinderen, zo goed als allemaal gaan werken om zelf te kunnen rondkomen, en ook nog oppas moeten betalen, kunnen deze hun ouders niet alleen bij hen thuis laten gedurende hun 8 à 9 uren afwezigheden (werken, huishouden, rustoord...).

 

"Enkele weken na haar opname stelden we vast dat er quasi geen leven meer in haar zat."

"De huisarts werd door de instelling verplicht om haar kalmeermiddelen voor te schrijven of ze moest de instelling verlaten wegens nog 'te gezond en te actief'..."
 (Ellen)

03 - mijn levendige tante na enkele weken opname verdwaasd  (Ellen)
Persoonlijk heb ik in de familie een verhaal meegemaakt wat niet echt fraai kan genoemd worden. Een tante van mij is op 88 jarige leeftijd opgenomen in een katholiek home in Gent.
Het was een zeer actieve dame, die in het begin quasi dagelijks nog naar de winkel ging achter boodschappen. Enkele weken na haar opname stelden we vast dat er quasi geen leven meer in haar zat. We vroegen haar of ze medicatie kreeg maar ze zat
volledig verdwaasd naar een auto'tje te kijken. Na enkele bezoeken bleek dit nog steeds zo te zijn en we vroegen aan het verplegend personeel om uitleg. Maar die wisten zogezegd van niets.
Uiteindelijk hebben we haar huisarts gecontacteerd en die zei ons dat hij van de instelling verplicht was geworden om haar kalmeermiddelen voor te schrijven of ze moest de instelling verlaten wegens nog 'te gezond en te actief'...
Dit noem ik een echte schande voor een katholieke instelling die het zorg dragen voor anderen predikt(e).

 

"Toen ik onmiddellijk mijn moeder wou meenemen, mocht het niet. Natuurlijk niet, want dan zou het misbruik duidelijk worden voor de buitenwereld."
 (Karel)

02 - misbruik Haldol  (Karel)
Mijn moeder kreeg op de V-dienst van de H. Hartkliniek Naamse straat van Leuven 2 x 50 druppels Haldol per dag, het boek waarin dat geregistreerd werd lag op de medicamenten kar, de Haldol en nog andere verdovende medicamenten stond gewoon open en bloot en onbewaakt op de gang. Dutroux zou daarvan gedroomd hebben.
Ik vond mijn moeder gecedeerd met een halfvolle tas koffie in de hand. De rest had ze over haar heen laten lopen en een broodje in haar andere hand, alleen op een kamer. Normaal werd ze geholpen en gevoed. De verantwoordelijk dokter was steeds 'in vergadering' en dus niet te spreken. Toen ik onmiddellijk mijn moeder wou meenemen, mocht het niet. Natuurlijk niet, want dan zou het misbruik duidelijk worden voor de buitenwereld.
Als iedereen met roepgedrag ofwel 100 druppels Haldol of in de borstelkast moet, dan is het ver gekomen. Maar er is geen controle op die toestanden, dus zelf regelen of afrekenen zoals in een apenland. Ik wordt hier liever niet hulpbehoevend in België, foei...

01 - kamfer voor soldaten  (Willy Van den Bergh)
Onze soldaten werden 40 jaar geleden al met verdovende middelen (kamfer) in de koffie bewerkt. Dat zegt veel over hoe bepaalde individuen denken. En daar ging het over jonge gezonde knapen.
En u vraagt wat er met weerloze ouderen gebeurt in rusthuizen in de wetenschap dat diegenen die medicatie voorschrijft aan geen enkele sociale controle onderworpen is en de toediening van die medicatie aan onwetende derden toevertrouwt.
De vraag zou beter luiden ..... welke controle wordt er van overheids- of andere wegen uitgevoerd tegen gebeurlijke misbruiken op dat vlak.
Moeder is een dementerende maar fysiek nog vrij intacte tachtiger en ik heb ervaren dat er dagen zijn waarop men haar nodeloos kalmerende medicatie geeft ... dat merk je gewoon.
Het feit dat je daar niks kunt tegen beginnen maakt het alleen maar schrijnender ....
Ieder moet voor zich uitmaken waar de maffia zit ...
Wat mezelf betreft ... X kwaliteitsjaren gevolgd door een lekkere hartaderbreuk ... dan blijf je uit hun handen

zie ook 'OUDERENNMISHANDELING IN RUSTHUIZEN' of klik hier
 

terug naar boven  -   directe link naar dit artikel

 

4. ALS DE ZORG ONTSPOORT

 


“Kritische bejaarden worden
gewoon weg- of doodgepest”
bron: Het Belang van Limburg - 8/09/2006

Journaliste schrijft vernietigend boek
over ouderenzorg in rusthuizen

Hasselt – Als je het peil van een beschaving kan aflezen aan de manier waarop er met kwetsbare mensen wordt omgegaan, dan is het met Vlaanderen triest gesteld. In het boek ‘Als de zorg ontspoort’, hangt journaliste Denise Van den Broeck van de Vlaamse bejaardenzorg een beeld op om van te gruwen. Het bewind dat er soms door ‘verpleegkundigen’ ten aanzien van de bewoners wordt gevoerd, roept herinneringen op aan de concentratiekampen. “Vuilspuiterij”, vindt de directeur van een rusthuis. “De waarheid, en niets dan de waarheid”, zegt Van den Broeck. “Wie niets meer kan, wordt het slechtst behandeld. Dat moet anders. Of dat griezelige einde wacht ons allemaal”.
   

"De SS kon er iets van leren"

Tienen – Emile Van Hamme uit Tienen noemt het Buchenwald, maar dan met propere lakens.  Hij heeft het over het vroegere rusthuis waar zijn moeder verbleef.  “Onze ouders, die vaak de oorlog hebben meegemaakt, worden er door het verplegend personeel afgesnauwd op een manier waar de SS nog iets van had kunnen leren”, zegt hij. 
“Toen mijn moeder moest worden opgenomen in een verzorgingstehuis, hebben wij lang moeten zoeken naar een geschikte plaats.  Alles bleek volzet.  We werden ook op verschillende plaatsen aan de wachtlijst toegevoegd, maar kregen herhaaldelijk na een tijdje te horen dat moeder toch niet kon worden opgenomen.  De uitleg was dan altijd heel divers en vaag.  Ik denk dat ze graag lange wachtlijsten hebben, waarmee ze bij de overheid kunnen gaan klagen”.
“Maar uiteindelijk vonden we dan toch een tehuis.  Het duurde niet lang, of moeder begon te klagen over de ruwe behandeling.  We hebben de verpleegkundigen daarmee geconfronteerd, maar die deden zich ervan af met de uitleg dat die oudere mensen vaak wat verward zijn en niet goed weten wat ze zeggen.  We hebben dan maar gezwegen.  Tot we in de kast de oude kledij van mijn moeder vonden, met losgetrokken knoppen en gescheurde knoopsgaten”.
“We hebben dan voor spion gespeeld.  En gezien dat verplegers de oudjes daar heen en weer sleuren.  Anderen lieten ze dan weer een uur wachten, voor ze naar de wc konden gaan.  Dan deden die mensen soms in hun broek, waarna de verplegers verschrikkelijk tekeer gingen”.
“Wij hebben moeder daar weggehaald.  Ze ligt nu in rusthuis Vondelhof, in Roosbeek.  Ze is prima, daar.  Het kan dus hoor, met beperkte middelen een beleid voeren waarbij het personeel en de bewoners zich goed voelen”.
GW

 

Denise Van den Broeck, journaliste van Readers Digest, schreef eerder over ‘Stinkende Zaakjes’ en ‘Medische blunders’. Boeken waarin ze als ervaringsdeskundige de geneeskundige zorg op de korrel nam. Ze doet het nu ook in ‘Als de zorg ontspoort’. Ze solliciteerde in de rusthuizen van de provincie Antwerpen en ging er gedurende twee jaar werken. Nochtans was ze aanvankelijk, toen ze werd aangezocht om een reportage over oudermishandeling te schrijven, niet erg enthousiast. “Ik ging ervan uit dat dit niet meer bestond. In de jaren tachtig en negentig waren er al meerdere artikels over de erbarmelijke verzorging in de rusthuizen verschenen. Maar er waren maatregelen genomen, en er was zoiets als Rusthuis-Infofoon opgericht, waar iedereen zijn klachten over wantoestanden kan melden. Ik geloofde eigenlijk niet dat er een artikel in zat”.

Het werd dus een boek. “Het was niet zo moeilijk iemand te vinden die wilde getuigen over oudermishandeling. ‘Ontspoorde zorg’, noemen ze dat in de zorgsector. Dat klinkt minder negatief, hé. Maar ik heb een nogal rijk sociaal leven en toen ik tegen mijn kennissen over die eerste getuigenis vertelde, kwamen de andere vanzelf. Het lijkt alsof bijna iedere Vlaming wel iets heeft meegemaakt met zijn ouders of grootouders in het rusthuis. Alleen durft niemand daar openlijk over te praten. Laat staan klacht in te dienen. Iedereen is bang voor represailles”.

doodgepest
 “Terecht. De bejaarde die het waagt zijn verpleegkundigen te bekritiseren, wordt weg- of doodgepest. Ik heb bijvoorbeeld het verhaal genoteerd van iemand die als jonge knaap het kamp van Dachau heeft overleefd, later advocaat werd, schepen in zijn gemeente en ervoor zorgde dat de bouw van een rusthuis in zijn gemeente kon doorgaan. Daar werd hij zelf ondergebracht, toen hij zelf zorgbehoevend werd. Maar de manier waarop de verpleegkundigen er met de bewoners omgingen, beviel hem niet. Hij heeft dat aangekaart. Waarop hij werd geslagen. Waarna hij klacht indiende. Waarop hem het leven simpelweg onmogelijk werd gemaakt, en hij uiteindelijk op straat werd gezet. Zonder het minste respect voor wat die man ooit had gedaan”.
“Als ik met verpleegkundigen over dat geval praat, reageren ze altijd met ongeloof. ‘Zoiets komt bij ons nooit voor’, zeggen ze dan. Als ik dan vroeg of ouderen soms slecht behandeld werden, zeiden ze ook steevast neen. Maar na wat aandringen, over de tijd die hun bejaarden krijgen om te eten, of ze altijd genoeg te drinken hebben of naar het toilet kunnen gaan, komen ze bijna altijd met die ene dooddoener: ‘Weet ge wel hoe lastig ons werk wel is?’”
“Iedereen heeft recht op een lastige dag. Maar het kan niet dat de bewoners daar het slachtoffer van zijn. Bovendien hebben vele jongeren niet het minste besef van hoe ze met ouderen moeten omgaan. Ze ontberen ook de motivatie om hun werk goed te willen doen. Toen ik undercover aan het werk was, zei een jonge verzorgster me op een gegeven ogenblik: ‘Ge moet die mensen niet zomaar hun goesting geven. Ze willen gewoon weten hoe ver ze met u kunnen gaan…

respectloos
Volgens een rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) wordt wereldwijd vier tot zes procent van de ouderen mishandeld of verwaarloosd. In België ligt dat aantal veel hoger. Volgens studies krijgt één op vijf bejaarden in België te maken met een of andere vorm van geweld. “Zolang de ouderen zelfstandig zijn, is er niets aan de hand. Het begint als ze hulp nodig hebben. Dan worden ze heel ruw en respectloos behandeld”, zegt Van den Broeck.
“Er schort wat aan de opleiding van het personeel in onze rust- en verzorgingstehuizen. Dat is logisch. Veel van die mensen zijn er gaan werken omdat ze alleen daar zeker zijn van hun job. Maar het probleem is kunnen groeien doordat we niet over adequate cijfers omtrent oudermisbruik beschikken”.
“De Rusthuis-Infofoon dient vooral om statistiekjes te maken die het blazoen van de rusthuizen opsmukken. Daar komen nu amper 1.000 meldingen per jaar binnen. Dat is belachelijk weinig, na tien jaar werking. Maar hoe kan het anders ? Verpleegkundigen die ooit de moed hadden om een wantoestand in hun instelling aan te klagen, kregen dat als een boemerang terug in het gezicht. Hun klachten worden door de Rusthuis-Infofoon meteen naar hun directies, met naam en toenaam, doorgespeeld. Tja, je moet al heel moedig zijn, om dan nog kritiek te willen geven. Of zoals een verpleegster zelf tegen me zei: ‘Ik hoop dat ik zelf nooit naar een rusthuis moet”.  Gunter WILLEKENS


 

ALS DE ZORG ONTSPOORT
Boek over ouderenmishandeling in rusthuizen
auteur: Denise Van den Broeck - uitgave september 2006

De bevolking vergrijst en de bejaardentehuizen worden overladen met aanvragen. De kans dat je ooit in een rusthuis terechtkomt, is groot want weinig ouderlingen hebben het geluk thuis te worden verzorgd. De bejaardentehuizen worden zowat de vergeetputten van de samenleving: er is een groot personeelstekort en het verzorgend personeel wordt meer en meer overbelast… met alle gevolgen van dien. In Mishandeling van bejaarden probeert Denise Van den Broeck een overzicht te geven van wat er gebeurt als de zorg voor zwaar hulpbehoevende bejaarden ontspoort. Aan het woord komen familieleden van mishandelde bejaarden, verzorgenden en beleidsmensen uit de sector. Ze probeert een antwoord te geven op vragen als: hoe zit het met de bejaarden in de rust- en verzorgingstehuizen? Hoe komt het dat het risico op mishandeling exponentieel toeneemt eens de bejaarden extra zorgen nodig hebben? Hoe gaan verzorgenden daar zelf mee om? Wat kun je als kind of familielid zelf doen om je dementerende vader of moeder langer in leven te houden? Het boek is een sociale aanklacht, maar probeert ook begrip op te wekken voor deze moeilijke tak van de zorgsector en geeft praktische tips hoe je als familielid bepaalde situaties kunt voorkomen.

Als de zorg ontspoort
auteur: Denise Van den Broeck
prijs: € 17,50
ISBN: 9056177141t

 

 

 


De wachtkamer van de dood...
voorpublicatie van het boek:
ALS DE ZORG ONTSPOORT
bron: HUMO 22/08/2006 - Denise Van den Broeck


"
Sommige verzorgers worden gewoon weggepest:
ze gaan té menselijk met de bejaarden om"

 

Eén op de vijf bejaarden in België krijgt te maken met één of andere vorm van lichamelijk, seksueel, psychisch of financieel misbruik. En dat is een voorzichtige raming, want lang niet alle gevallen worden gemeld: zeker in rusthuizen is de vuile was buitenhangen nog steeds een ongelooflijk taboe.

De familie vergoelijkt de houding van het personeel dikwijls met de opmerking dat vader of moeder 'toch ook niet zo gemakkelijk in de omgang is'. Journaliste Denise Van den Broeck ging op zoek naar familieleden van mishandelde en/of verwaarloosde bejaarden en schreef er een boek over. Een exclusieve voorpublicatie: 'Mijn zuster is verhongerd, maar ik had de indruk dat het de directie gewoon niet interesseerde.'

Angèle verbleef eerst in een rusthuis in Gent, maar omdat haar familie in het Brusselse woonde, lieten ze haar opnemen in een rusthuis dichterbij.

Louis (broer van Angèle) "Mijn zuster had alzheimer. Ze had geen geheugen meer. Mij kende ze nog wel, maar ze legde geen verband tussen mijn vrouw en mij en mijn kinderen en mij. Ze keek televisie, maar ik denk niet dat het nog tot haar doordrong. Toen ik dat aan de directie van haar nieuwe RVT uitlegde, antwoordden ze mij dat de verzorging geen problemen zou opleveren. We waren blij dat ze dicht bij ons was, zodat we haar vaak konden bezoeken."

Marie-Therese (schoonzus van Angèle) "In het rusthuis kreeg ze geen mooie kamer. Aan de overkant was een heel nieuwe vleugel bijgebouwd en we hadden graag gezien dat ze daar een kamer had gekregen - ze kon het betalen. De directrice paaide ons met de belofte dat ze nog wel zou zien."

» Toen ze er pas was, kon Angèle nog zelfstandig eten en drinken. Maar ze takelde heel snel af. Als ze in de gang ging wandelen, vond ze haar kamer niet meer terug. Op een dag was ze de kamer van een gepensioneerde aalmoezenier binnengegaan. Zoiets zou ze nooit uit zichzelf hebben gedaan: ze was stijfburgerlijk opgevoed. Vanaf dan hebben ze haar gefixeerd in haar stoel op haar kamer met een bord voor haar, zoals in een kinderstoel.

» Buiten het bezoek was er niemand die zich met haar bezighield. Ze at helemaal alleen. Er was geen gemeenschappelijke zaal. En op de duur zag ze niemand meer, behalve de vliegtuigen die hoog boven haar lijntjes trokken in de lucht.

» Ze verloor de reflex om te slikken. Als onze kinderen haar gingen bezoeken, vonden ze haar soms terwijl ze soep zat te eten met een vork. Er was niemand bij haar om te helpen met eten. Als het eten koud was, werd het weggenomen. Toen we dat merkten, gingen we haar vaker rond etenstijd bezoeken.»

LOUIS « Op een keer kwam ik in haar kamer, en ze zat daar voor een schotel frietjes met filet américain. De frieten waren koud. Ik vroeg aan een verzorgster om het eten opnieuw op te warmen. Toen ze terugkwam, zag ik dat ze het hele bord gewoon in de microgolfoven had gezet. Maar filet américain zet je toch niet in de microgolfoven? Het zag er niet uit. Toen ik haar daarop aansprak, bekeek ze mij alsof ze het in Keulen hoorde donderen. Dat mens was helemaal niet geïnteresseerd in haar job. We hebben er toen ook op aangedrongen dat iemand haar zou helpen met eten.»

MARIE-THERESE « Toen kregen we het allebei heel druk op het werk, waardoor we niet meer zo vaak naar haar toe konden. Ik heb mijn schoonzuster, die verpleegster is, toen gevraagd om bij haar langs te gaan. Die vond dat haar zus sterk vermagerd was. Maar in de praktijk veranderde er nog steeds niets.

» De eerste keer dat we haar terugzagen, kon ze niet meer slikken. Ik herinner me dat we haar aanmoedigden: 'Vooruit Angèle, slikken!' Maar het eten bleef gewoon in haar mond zitten. We hebben toen onze dokter gevraagd om haar te volgen, want wij zagen ook wel dat ze aan het verhongeren was. Ze was al vel over been en ze moest dringend naar het ziekenhuis. Toen de dokter haar naar de dienst spoedgevallen liet brengen, woog ze nog 42 kilo, voor een lengte van 1,65 meter.

» Ik weet nog dat ik 's anderendaags een geweldig drukke dag had. Op kantoor waren wij aan het verhuizen en ik moest de hele dag heen en weer lopen. Voor ik naar huis terugkeerde, ging ik nog bij Angèle in het ziekenhuis langs. Ze hadden haar inmiddels overgebracht naar een gewone kamer op de vierde verdieping, zonder monitor of baxters. Ze lag met haar polsen vastgebonden aan het bed, was ontzettend onrustig en haalde moeilijk adem. Toen kreeg ik een bang voorgevoel.

» Ik ging op zoek naar de verpleger en informeerde of ze haar medicatie wel gekregen had. De verpleger stelde me gerust en zei dat Angèle wel kalm zou worden. Omdat ik bleef aandringen, beloofde hij dat hij onmiddellijk naar haar kamer zou gaan. Omdat de telefoon in het ziekenhuis het niet deed, haastte ik mij naar huis om Louis te halen.

» Toen we terugkwamen, was het stil op haar kamer. Angèle lag met haar gezicht naar de deur te kijken, in de richting waarin ze mij had zien vertrekken. Ze was dood. Ik was hooguit een uur weggeweest. Al die tijd was er niemand naar haar komen kijken. Het is een beeld dat ik nooit meer kan vergeten.»

LOUIS « Eigenlijk hadden ze in dat rusthuis moeten merken dat Angèle aan het verhongeren was. Of die directrice had eerlijk moeten bekennen dat ze de verzorging niet aankon: dan waren we op zoek gegaan naar een andere instelling. Maar ik had de indruk dat het hen gewoon niet interesseerde

Ondervoeding komt heel vaak voor bij bejaarde mensen: 10 tot 20 procent van de bejaarden die nog thuis wonen, 30 procent van wie in het ziekenhuis verblijft en zelfs 60 procent van de rusthuisbewoners lijdt eraan. Amper één op de veertig bejaarden in een rusthuis krijgt voldoende te drinken. Van de rusthuisbewoners zit dertig tot vijftig procent onder hun ideale gewicht.


LOSSE HANDEN VAN HOOFDVERPLEGER

Andrée De Raet is nog altijd verschrikkelijk boos over de manier waarop haar vader André in een Brussels OCMW-rusthuis werd behandeld. Een rusthuis dat hij als schepen nota bene zelf had helpen oprichten. Hij werd er in 1986 opgenomen, na een ziekenhuisverblijf waarin duidelijk was geworden dat hij door zijn handicap niet meer thuis verzorgd kon worden: hij had als kind polio gehad en zat wegens toenemende ouderdomsverschijnselen in een rolstoel. Hij was 64.

ANDRÉE DE RAET « Mijn vader was advocaat geweest bij de balie van Brussel en schepen van zijn gemeente. In de jaren zeventig had hij nog mee het rusthuis ingehuldigd; de inauguratieplaat met zijn naam erop hangt nog altijd bij de ingang. Bovendien was mijn zus ook nog politiek actief. Wij waren er dus heel gerust in.

» De eerste dagen verliepen vlot. Maar mijn vader, die de ondervragingen van de Gestapo had overleefd en na de oorlog een man van gezag en aanzien was geworden, duldde niet dat het verplegend personeel hem als een klein kind betuttelde. Dat vond hij een gebrek aan respect. Het duurde niet lang of hij kwam in aanvaring met de hoofdverpleger. Het ging meestal over onbenulligheden. Mijn vader hield graag zelf de controle over de afstandsbediening van de tv. Telkens als de hoofdverpleger dat zag, pakte hij de zapper zonder iets te zeggen af. Mijn vader pikte dat niet, en dat liet hij ook duidelijk merken. Af en toe ging de verpleger naast hem zitten en vroeg wat er scheelde. Alsof dat de verhouding tussen hen weer kon goed maken. Ze moesten mekaar niet, en praten deed de lucht niet opklaren.

» Op een zondagmorgen kreeg ik opeens een telefoontje van de hoofdverpleger dat mijn vader zich op een schandalige manier had gedragen. Tijdens een woordenwisseling zou hij zo kwaad geworden zijn dat hij de hoofdverpleger een mep had verkocht en daarbij ook diens overhemd had gescheurd. Mij leek zoiets onwaarschijnlijk, omdat iemand in een rolstoel fysiek niet in staat is om een rechtopstaande persoon een oorveeg te geven.

» Ik ging direct kijken, samen met mijn zus. De hoofdverpleger was er ook. Hij had een dokter laten komen en de voorzitter van het OCMW opgeroepen. Op een bepaald ogenblik was ik alleen in de kamer met mijn vader, die erg zat te beven. 'Wat is er gebeurd?' vroeg ik. 'We hebben ruzie gemaakt,' antwoordde hij. Meer wou hij niet zeggen. Toen de hoofdverpleger weer binnenkwam, zag ik dat er een knoop ontbrak aan zijn hemd. Maar hij had geen doktersverklaring die bevestigde dat hij een klap had gekregen. Ik heb daarna nog een onderhoud gehad met de directeur van het rusthuis. Die zei dat mijn vader een beetje moeilijk was, maar dat er eigenlijk niets ernstigs gebeurd was.

» Mijn vader had een speciale vriendin in het rusthuis, Marie-Thérèse, die een verdieping hoger woonde en elke dag een uurtje met hem kwam praten en dan koekjes of bonbons meebracht. Op een dag merkte ik dat Marie-Thérèse bont en blauw zag. Ik veronderstelde dat ze gevallen was, want dat gebeurt vaker met oudere mensen. Later vernam ik dat de hoofdverpleger haar mishandeld had. Hij had haar aan de haren door de gang gesleurd.

» Korte tijd later heeft de hoofdverpleger mijn vader een oorveeg gegeven in het bijzijn van de kinesitherapeut en de werkvrouw. Het waren opnieuw onbenulligheden die aan de basis lagen: een venster dat openstond terwijl het dicht had moeten zijn. Mijn vader was fysiek niet in staat tot lichamelijk geweld, maar als er iets op zijn tong lag, moest het eruit. En daarop had de hoofdverpleger hem geslagen. Dat hebben de kinesist en de werkvrouw voor de rechtbank bevestigd.

» Toen had ik er genoeg van en heb ik een klacht ingediend, zowel voor mijn vader als voor Marie-Thérèse. Zij was alleenstaande en had nog een broer die even oud was en in Luik woonde. Ze had niemand die het voor haar kon opnemen en was dus een gedroomd slachtoffer.

» De situatie werd op de duur zeer pijnlijk, omdat we veel meer in het rusthuis op bezoek gingen dan vroeger. Zeker toen de hoofdverpleger rapporten begon te schrijven. Mijn vader rookte stiekem in zijn kamer en toen de hoofdverpleger dat in de gaten kreeg, viel hij te pas en te onpas zijn kamer binnen. Als hij dan vaststelde dat mijn vader aan het roken was, schreef hij telkens een rapport - met de bedoeling om hem buiten te krijgen. Als ik aan het verplegend personeel vroeg om mijn vader die sigaretten af te nemen en ze hem alleen in de salon te geven, waar wel gerookt mocht worden, antwoordden ze dat ze dat niet konden doen.

» Eind 2004 ontving mijn vader een brief waarin hem verzocht werd tegen eind februari 2005 zijn koffers te pakken. Ze beloofden ons wel te helpen om een ander rusthuis te zoeken, maar het bleef bij beloften.

» Ondertussen was zijn gezondheidstoestand enorm verslechterd. Hij at bijna niets meer en het verplegend personeel stond oogluikend toe dat hij enorme hoeveelheden alcohol verzette. Elke dag waren er wel mensen die buiten het rusthuis inkopen gingen doen en dan wijn of sterke drank voor hem meebrachten. Hij kreeg zakgeld van mijn moeder, dat hij dan bijna volledig besteedde aan alcohol. Het wisselgeld zag hij nooit terug. Toen hij steeds meer zakgeld vroeg, zijn we beginnen te zoeken in zijn kamer en hebben we de flesjes wijn gevonden. We hebben daarover heel boos de directie aangesproken, maar die antwoordde dat ze niets konden doen. Maar ze grepen het wel aan om rapporten te schrijven.

» Op de duur stonden mijn vaders slokdarm en maag vol zweren. Hij werd heel mager en bleek. Eind februari is hij dan met zijn koffers aan de deur gezet. Omdat hij er zo slecht aan toe was en er geen plaats was in een home, heb ik hem naar een ziekenhuis gebracht. Het OCMW had ons gezegd dat er plaats voor hem was in ander rusthuis. Toen ik voor alle zekerheid met die instelling belde, bleken ze daar van niets te weten.

» Uiteindelijk zijn we in Saint-Etienne terechtgekomen. Daar is het stilaan beginnen te beteren. In het nieuwe rusthuis waar hij uiteindelijk binnenmocht, zeiden ze mij dat stiekem roken een probleem was in alle rusthuizen. Maar daar namen ze tenminste de sigaretten en de aansteker af als de bewoners naar hun kamer gingen; ze kregen ze alleen maar in de salon. Het verplegend personeel zag er ook op toe dat mijn vader geen alcohol meer kreeg. Sindsdien is zijn gezondheid er erg op vooruitgegaan.

» Het personeel herinnerde zich ook de hoofdverpleger met de losse handen: hij was twintig jaar eerder bij hen ontslagen wegens brutaliteiten tegen bejaarden. Ik vind het ongelooflijk dat zulke mensen dan zonder problemen aan de slag kunnen in een ander rusthuis. Wordt het personeel dan helemaal niet gescreend?»

In Vlaanderen bestaat er sinds 1999 een meldpunt voor mensen die klachten hebben (of gewoon inlichtingen willen) over een rusthuis: de Rusthuis-Infofoon. Het aantal klachten over fysiek geweld blijft erg beperkt: jaarlijks twee of drie. Toch betekent dat niet dat er geen klachten zijn. In april 2006 sprak de correctionele rechtbank van Doornik nog een verpleger vrij die vervolgd werd wegens de mishandeling van verschillende bejaarden, met minstens één overlijden tot gevolg. De man zou bepaalde bejaarden moedwillig geen eten of verzorging hebben gegeven, en hij zou ze ook brutaal behandeld hebben.

Op 13 maart 2004 blokletterde Gazet van Antwerpen: 'Bejaarde sterft na te heet bad in rusthuis.' 'In het Brusselse Molenbeek is een bejaarde man gestorven aan de brandwonden die hij opliep na een veel te heet bad. Ook een andere bewoner liep brandwonden op. Een derde bejaarde blijft ongedeerd. De betrokken verpleegster werd wegens een zware fout ontslagen. Het parket beschuldigt de vrouw van onopzettelijke slagen en verwondingen.' En de nieuwssite Brussel Nieuws schreef op 17 mei 2005: 'In het rusthuis Saint-Ignace in Laken werd het lichaam van een overleden vrouw drie dagen lang op haar kamer achtergelaten. Het personeel was haar vergeten.'

Alleen de meest hallucinante gevallen halen de pers. De meeste vormen van geweld zijn minder extreem, en vaak ook psychisch. Bejaarden klagen bijvoorbeeld vaak over 'bruut wassen, in de rolstoel zwieren, pitsen of knijpen' door het verzorgend personeel.


DE CENTEN VAN ONS MOEDERKE

Roger Claesen liet zich in 1991 met de beste bedoelingen ompraten om zijn moeder onbekwaam te laten verklaren. 'Dat had ik nooit mogen doen,' bekent hij achteraf. Er werd een voorlopige bewindvoerder aangesteld die de financiën van zijn moeder zou beheren; de gevolgen waren dramatisch.

ROGER CLAESEN « Mijn moeder werd in 1991 in het ziekenhuis opgenomen met een lichte hersenbloeding. Omdat ze nadien niet meer alleen kon blijven, woonde ze voortaan afwisselend bij mij en bij mijn broer. Ze was niet dement, maar ze had wel bij alles hulp nodig.

» Na een maand ging ik bij de bank de rekeningen van het ziekenhuis betalen. Ik had geen volmacht op mijn moeders rekening, en de bankbediende raadde mij aan dat te melden aan de rechtbank, zodat de betalingen rechtsgeldig zouden zijn.

» Omdat ik niet wist hoe ik dat moest aanpakken, ben ik naar een advocaat gestapt. Die zou alles regelen. Zonder mij voor te lichten over de gevolgen, richtte hij een verzoek aan de vrederechter om mijn moeder onbekwaam te laten verklaren. De vrederechter is dan bij mijn moeder op de koffie gekomen en heeft heel hard geroepen: 'Moederke, we zullen eens goed voor u gaan zorgen!' Vervolgens werd er een voorlopige bewindvoerder aangesteld.

» Niet lang daarna hebben we ondervonden wat hij bedoelde met 'goed verzorgen'. De voorlopige bewindvoerder, een plaatsvervangend rechter, weigerde pertinent de gemaakte kosten voor mijn moeders onderhoud en verzorging terug te betalen. Toen ze uit het ziekenhuis kwam, hadden we voor haar een hospitaalbed in de woonkamer gezet omdat ze de trap niet meer op kon. De matras moesten we zelf kopen: de bewindvoerder weigerde de kosten terug te betalen. En de facturen van de thuisverpleging wou hij ook niet terugbetalen.

» Omdat mijn moeder het zo vlug koud kreeg, had de verpleegster ons aangeraden wollen kleding te kopen. Maar op onze vragen om dat terug te betalen, werd niet gereageerd. Als wij aandrongen, kregen we te horen: 'Ik ben met de zaak bezig' of 'Ik geef geen toestemming' of nog erger: 'Ik ben de baas en niet jullie.' Toen mijn vrouw hem opbelde, antwoordde hij botweg: 'Ik stuur geen geld voor winterkleren, want ik weet dat jullie dat zelf opsouperen."

» Op de duur werden we heel creatief, om toch een gedeelte van de kosten te recupereren. Mijn moeder had pampers nodig omdat ze incontinent geworden was. Na lang zoeken vonden we een firma die bereid was de pampers bij ons thuis af te leveren en de rekening door te sturen naar de advocaat.

» Omdat de bewindvoerder bleef weigeren onze onkosten terug te betalen en ons ook geen inzage verschafte in wat hij met het geld deed, hebben we hem voor de rechtbank gedaagd wegens wanbeheer. De vrederechter verklaarde zich onbevoegd en verwees mij door naar de rechtbank van eerste aanleg, waar ik de bewindvoerder op eigen kosten zou moeten dagvaarden. Daarop ben ik naar het parket gestapt met de vraag om een onderzoek in te stellen.

» Het parket was er niet happig op, maar toch werd de bewindvoerder uit zijn functie ontzet. Hij vroeg om niet vervolgd te worden, want hij was ernstig ziek: multiple sclerose. Toen ik dat hoorde, kon ik het niet over mijn hart krijgen om die man nog te vervolgen. Maar ondertussen heb ik vernomen dat hij nog steeds bewindvoerder is van een heleboel mensen en zelfs van iemand die hij zelf als plaatsvervangend rechter onbekwaam heeft verklaard. Als dat geen belangenvermenging is...»


GEEN GELD VOOR DE BEGRAFENIS

CLAESEN « Onder de nieuwe bewindvoerder werd het nog erger. Omdat wij niets meer terugbetaald kregen, zat er voor mijn moeder niets anders op dan naar een rusthuis te gaan. Alle geldelijke steun werd teruggeschroefd. Ze mocht geen taxi meer nemen om ons te bezoeken. Ze kreeg geen zakcentje om een cadeautje te kopen toen onze kinderen hun vormsel deden. Ze kreeg geen geld om winterkleren te kopen. Ten einde raad hebben wij onze miserie verteld aan een journalist, en na een vlammend krantenartikel kreeg ze dat geld ineens wel.

» Ondertussen stapelden de klachten tegen de nieuwe bewindvoerder zich op, omdat mijn moeder haar kinderen niet meer mocht bezoeken. Die klachten werden op de lange baan geschoven. Uit protest ging moeder in hongerstaking. En nog reageerde de bewindvoerder niet.

» Enige tijd later is mijn moeder in pure armoede gestorven, met al haar geld in handen van een bewindvoerder die weigerde een cent uit te geven voor haar levensnoodzakelijke behoeften.

» Mijn moeder had voor haar dood een regeling getroffen met de bank en 3.750 euro op een aparte rekening laten zetten om haar begrafenis te betalen. Mijn broer zou de begrafenis regelen. Toen ontdekten we dat de bewindvoerder dat contract had opgezegd en er staatsobligaties van had gekocht: er was geen liquide geld meer om de begrafenis te betalen. Toen ben ik naar de vrederechter gestapt. Die antwoordde mij eerst dat ze, nu mijn moeder gestorven was, niet langer bevoegd was, maar uiteindelijk heeft ze dan toch bevolen dat het geld voor de begrafenis moest worden teruggestort. Toen liet de bank weten dat ze geen rekening meer kon openen op naam van een overledene. Ten slotte is, onder druk, het geld toch aan ons overgemaakt.

» Vanaf de dag van haar overlijden werd het dossier van mijn moeder in handen gegeven van een notaris. Dat was in 1994: mijn broer en ik wachten nog altijd op de uitbetaling van onze erfenis. Ondertussen is het dossier al overgeheveld naar een andere notaris. Omdat het ondertussen zo complex geworden is, gebeurt er niets meer.

» Achteraf vind ik het heel dom dat ik vertrouwd heb op de vrederechter. Voor mij is het heel duidelijk: mensen die geld hebben, krijgen een bemiddelaar toegewezen. Alleen als er niets te halen valt, wordt er iemand van de familie aangesteld als bewindvoerder


EEN GROTE SMOSPARTIJ

Het kost Anita Eyckermans veel moeite om te vertellen wat haar grootmoeder overkomen is in het OCMW-rusthuis van Antwerpen. En ze is helemaal niet te spreken over de manier waarop de Rusthuis-Infofoon met haar klacht is omgegaan. 'Ik word er ziek van dat ik het hele dossier weer moet doornemen voor dit interview,' bekent ze.

ANITA EYCKERMANS « Mijn grootmoeder was al in de tachtig toen ze werd opgenomen in één van de rusthuizen van het OCMW in Antwerpen. Daar ging ik haar twee tot drie keer per week bezoeken, telkens na mijn werk rond 18 uur. Toen ik merkte dat de demente bejaarden tijdens de avondmaaltijd helemaal aan hun lot werden overgelaten, probeerde ik vaker rond etenstijd te gaan. Bleek dat de twee aanwezige verzorgsters de bedlegerige bejaarden te eten gingen geven: de 25 bejaarden in de eetzaal moesten het alleen zien te redden. Sommige bejaarden in hun rolstoel zaten te ver van de tafel. Daardoor was het eten één grote smospartij.

» Dementerende bejaarden kunnen hun vingers, en in het bijzonder hun duimen, niet goed meer plooien. Daardoor laten ze nogal gemakkelijk hun eten vallen. Brood snijden ging ook niet. Die mensen hadden duidelijk hulp nodig. In het weekend kwam er weleens familie, maar tijdens de week zag je ze niet.

» Op de duur was het de gewoonte geworden dat ik die mensen hielp met hun eten. Aan de deur van de eetzaal hing het wekelijkse menu uit, maar dat stemde helemaal niet overeen met wat er echt op tafel kwam. Drie tot vier keer per week stonden er mayonaisepreparaten op tafel in plaats van hesp of kaas. Dat was zogezegd op verzoek van de diëtiste, maar van de verpleegster vernam ik dat zoiets helemaal niet goed is voor bejaarde mensen, omdat die er buikloop van krijgen. Vaak zaten die mensen al van 17 uur met een volle pamper en zo moesten ze de nacht door tot ze de volgende ochtend verschoond werden.

» Regelmatig ging ik aan de directie vragen of zij misschien grote servetten hadden of papieren handdoeken - tegen het morsen. Geen probleem, zeiden ze: dat was allemaal in de kast te vinden. Maar ik had wel door dat ze mij een ambetante trien vonden. Op een dag hing er een bordje aan de ingang van de eetzaal: het was niet langer gewenst dat buitenstaanders de bejaarden kwamen helpen eten geven. Als ik mijn grootmoeder wou helpen, moest ik het bord met eten meenemen naar haar kamer. Dat was echt een manier om mij buiten te houden.

» Ik formuleerde de ene klacht na de andere. Bij warm weer had ik vastgesteld dat er wel flessen water op tafel werden gezet, maar dat er niemand was die de bejaarden ook hielp drinken. De dop zat er nog opgeschroefd, en niet één van de bejaarden had genoeg kracht in zijn handen om die los te draaien. Bovendien moet je dementerende mensen helpen met drinken: die zitten vaak te staren naar een glas water of een kop koffie, omdat ze vergeten zijn wat ze ermee moeten doen.

» Toen ik op een avond in de winter bij mijn oma kwam, was het pikdonker en ijskoud in haar kamer. Ik heb toen een thermometer in haar kamer verstopt. Heel vaak wees die nauwelijks 16 graden aan.

» Ik heb daar veel mensen snel zien vermageren, omdat er niet genoeg tijd besteed werd om hen te helpen eten. Heel veel bejaarden gingen 's avonds met een lege maag slapen, omdat ze die mayonaise niet konden verteren. Mijn oma had geen tanden meer en kon geen boterhammen met korstjes eten, en ook geen salami. Het personeel was daarvan op de hoogte, maar hield er geen rekening mee. Op de duur maakte ik zelf eten voor haar klaar, dat ik dan in de microgolfoven van het rusthuis opwarmde: soep of pap - mijn grootmoeder was een grote snoepdoos.

» In de winter waren er opvallend veel zieken. Ik vernam van de verpleegster dat het personeel het vaak te warm had als de mensen in bad moesten, en daarom werden de vensters maar opengezet. Toen was voor mij de maat vol en heb ik een klacht ingediend bij de Rusthuis-Infofoon. Ze lieten me weten dat ze onaangekondigd een inspecteur naar het rusthuis hadden gestuurd. En: ik kreeg een kopie van haar verslag.»


SLAG IN HET GEZICHT DOOR RUSTHUIS-INFOFOON*


EYCKERMANS « Toen ik dat verslag lag, was het alsof ik een slag in het gezicht kreeg. Al mijn klachten werden als ongefundeerd terzijde geschoven. Ik voelde mij een klein kind dat door de meester betrapt was op liegen. Toch heb ik de moeite genomen om dat inspectieverslag punt voor punt te beantwoorden.

» Mijn eerste opmerking - dat het veel te koud was in het rusthuis, met als gevolg dat veel bejaarden een bronchitis krijgen - werd van de hand gewezen wegens 'niet te verifiëren'. De inspectrice had tijdens haar bezoek nergens te lage temperaturen gemeten. Dat kon ook moeilijk anders, heb ik daarop geantwoord, aangezien de inspectrice was langsgekomen op een dag dat het bijzonder warm was. Het verslag vermeldde ook dat er afgelopen periode wel veel infecties waren geweest, maar niet één op de afdeling van mijn grootmoeder.

» Mijn klacht dat er te weinig hulp was om de bejaarden te helpen eten, was door de directie afgewezen als muggenzifterij. Volgens hen verbleven er op de betrokken afdeling 52 bejaarden. Op het uur van de maaltijden waren er twee verzorgsters met de demente bejaarden bezig; de andere bejaarden in de eetzaal hadden alles wat ze nodig hadden om te kunnen eten, zoals slabben van het rusthuis. 'Dat is een grove leugen,' heb ik geantwoord. Als er al genoeg slabben waren, werden ze dikwijls niet aangedaan. Ik zuig het toch niet uit mijn duim dat heel veel bejaarden daar met besmeurde kleren rondliepen? De vrouwen dragen kleren die vaak open zijn tot aan de navel, omdat er zoveel knopen ontbreken door het wassen in de industriële wasmachines!

» Klacht nummer drie: het personeel reageert heel traag op beloproepen. De inspectie zei dat daar in het verslag van de bewonersraad nooit opmerkingen over gemaakt worden. Dat klopt: omdat de bewoners er niet over durfden te klagen. Heel veel bejaarden op de afdeling voor dementen hadden geen bel, ofwel was die zo hoog geplaatst dat ze er niet aankonden. 's Nachts belde er niemand, omdat niemand aan het belletje kon om hulp te vragen om naar het toilet te gaan.

» Ook mijn opmerking dat de bejaarden te veel mayonaisebereidingen kregen, werd weggewuifd. Volgens de inspectrice was daar noch op de menukaart, noch in de verslagen van de bewonersraad iets van terug te vinden. Logisch toch, als de bewoners niet durven te protesteren?

» Klacht nummer vijf: er is onvoldoende toezicht op het gebruik van het incontinentiemateriaal. Ik weet dat er een bewoonster van dat rusthuis overleden is doordat ze was uitgegleden over haar eigen urine. Volgens de inspectie werd het incontinentiemateriaal op een correcte manier gebruikt, en was er in de dossiers helemaal geen overlijden ten gevolge van een valincident terug te vinden. Maar hebt u al ooit verplegend personeel ontmoet dat toegeeft dat ze de pampers niet op tijd verversen, laat staan dat een bewoonster is overleden doordat ze te lang heeft moeten wachten na een val?

» Ik spreek uit ervaring. Op een dag kwam ik bij mijn oma en zag ik haar stokstijf op haar stoel zitten. Haar kamergenote vertelde mij dat de verpleger haar geen pamper had aangedaan maar wel het netbroekje, dat bij elke beweging in haar vlees sneed. De verpleger gaf toe dat hij eens had willen checken hoe lang ze het kon uithouden zonder pamper. Mijn grootmoeder kon zelfs niet meer spreken. Ze zat daar maar stokstijf, uit schrik dat ze misschien ongewild zou urineren.

» De directie ontkende ten slotte ook dat er in het rusthuis geen vrijheid van dokterskeuze is. Maar ik heb vaak gemerkt dat de eigen dokters van die mensen gewoon met de nek werden aangekeken. Volgens een verpleegster die daar werkte, werden de doktersrapporten vervalst. Die verpleegster wou er niet weggaan om haar oudjes niet in de steek te laten: anders hadden ze niemand meer die voor hen opkwam. Ik ken verplegers die gewoon weggepest zijn omdat ze te menselijk met de bejaarden omgingen

De grootmoeder van Anita Eyckermans stierf in 2002 ten gevolge van verwaarlozing. Op een dag moest ze naar het ziekenhuis, waar de dokters besloten een voedingssonde te plaatsen. Toen ze weer naar het rusthuis mocht, brak net het weekend aan. Niet één van de weinige bejaardenverzorgsters wist hoe ze de sonde moest vervangen, en de vrouw bleef 24 uur zonder eten of drinken. 's Anderendaags werd de sonde wel vervangen, maar voor haar uitgeputte lichaam kwam die hulp te laat.

Anita Eyckermans heeft van de Rusthuis-Infofoon nooit een reactie gekregen op haar lange brief.

Over vijf jaar zullen meer dan 300.000 bejaarden in rusthuizen zitten.

Denise Van den Broeck

(* Rusthuis-infofoon werd later Woonzorglijn)

terug naar boven

 

5. DE VERGEETPUTTEN VAN DE MAATSCHAPIJ

bron: tv één - koppen - 12/09/2006 (Reportage: Nathalie Basteyns en Katrien Van der Slycken)


Mishandeling van bejaarden
komt vaker voor dan gedacht.

 
In Koppen twee verhalen van nabestaanden. Ook een ex-verpleegster praat uit de biecht.

Yvonne Theberath liet haar moeder Christine op 97 jarige leeftijd opnemen in het rusthuis in haar stad. Alles ging goed tot ze twee jaar later een zware val maakte en daardoor hulpbehoevend werd. Het personeel had teveel werk met Christine en liet haar aan haar lot over. "Op een dag stond ze vol blauwe vlekken en met heel veel tranen vertelde ze me dat ze geslagen was. Sindsdien was ze altijd angstig" vertelt Yvo nne. "Wij betaalden in het rusthuis tussen de 1300 en 1500 euro per maand, daar mag je toch wat service voor verwachten."

Yvonne lichtte de directie in maar die negeerde de aanklachten. Twee jaar later stierf haar moeder op 101 jarige leeftijd. "Op het laatste was ze echt .... Ik wil zelf nog liever sterven dan in zo'n rusthuis mijn oude dagen door te brengen" zegt Yvonne verbitterd. Het verhaal van Christine is helaas niet uniek. De tientallen reacties op het boek van auteur Denise Van den Broeck 'Mishandeling van bejaarden - Als de zorg ontspoort' bewijzen dat.

Andrée De Raet maakte iets gelijkaardigs mee. Haar vader was vroeger een gerenommeerd advocaat aan de balie van Brussel. Op latere leeftijd wordt hij opgenomen in een Brussels OCMW-rusthuis. Na enkele dagen gaat het al mis. Eerst beginnen kleine pesterijen, die later uit de hand lopen. "Hij werd geslagen, ze lieten hem alcohol drinken, hij werd echt gepest" zegt Andrée. "Ik heb een klacht neergelegd en enkele dagen later kreeg ik van de directie een brief dat ik het rusthuis niet mocht besmeuren. Hun goede reputatie stond op het spel en alles moest binnen vier muren blijven."

Sonia Loyaerts werkte als verzorgster in een Antwerps OCMW-rusthuis. Vier jaar geleden werd ze ontslagen omdat ze zelf klacht had ingediend tegen het rusthuis. "Het personeel zat op z'n gemak te roken, elkaars nagels te lakken en ze lieten de bejaarden aan hun lot over" zegt Sonia. "Eén keer is een oude vrouw op het toilet gestorven omdat een personeelslid in een vergadering zat en geen zin had om haar van het toilet te halen. De oude vrouw had al 5 keer om hulp gebeld." Maar Sonia weet ook wel dat het zeker niet overal zo is. "Ik heb ook rusthuizen gezien waar de mensen lachen, zich goed voelen, echt een hemel op aarde."

terug naar boven

 

6. Interpellatie van minister Inge Vervotte

 


Vraag om uitleg van minister Inge Vervotte
over mishandeling van ouderen in rusthuizen

verslag vergadering 24/10/2006 - Commissie van welzijn, volksgezondheid en Gezin
 

De voorzitter: Mevrouw Van Linter heeft het woord.

Mevrouw Greet Van Linter (VB - Vl. volksvert.): Mevrouw de voorzitter, mevrouw de minister, voor de duidelijkheid wil ik er even op wijzen dat mijn vraag niet enkel over rusthuizen gaat, maar ook over RVT's en niet over eventuele mishandeling thuis. Ik weet dat de minister daar een onderscheid in maakt.

Het probleem is heel ernstig. Het kadert in de vergrijzingsproblematiek en verdient evenveel aandacht als de vereenzaming. Dergelijke zaken moeten worden onderkend. Ik wil het positieve en het negatieve tegenover elkaar plaatsen. Mevrouw de minister, we hebben hierover al een gesprek gevoerd en u gaat ervan uit dat in de sector van de rusthuizen en RVT's heel goed werk wordt geleverd. Ik ben het daar volledig mee eens. De verzorgenden en de verplegers moeten stevig in hun schoenen staan. In de meeste instellingen heerst een goede sfeer, maar het negatieve is − en dat moeten we tegen onze zin onderkennen − dat er ook andere situaties bestaan.

Er is een boek van Denise Van den Broeck verschenen over mishandeling van bejaarden. Dat boek zorgde begin september voor een enorme stroom van reacties in de pers. Familieleden bevestigden de ronduit schrijnende situaties, verzorgenden wilden hun hart luchten en rusthuisdirecties spraken de bevindingen in het boek met klem tegen.

Volgens een rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie wordt vier tot zes percent van de ouderen mishandeld of verwaarloosd. Volgens sommige studies zou een op de vijf bejaarden in België te maken hebben met een of andere vorm van geweld.

Verwaarlozing en mishandeling zijn begrippen die heel breed geïnterpreteerd kunnen worden. Het gaat vaak niet om eenmalige daden van mishandeling, maar zware mishandeling gebeurt heel zelden. Ik heb op de werkvloer meegemaakt dat er al eens een klap wordt gegeven, maar dat gebeurt dikwijls uit onmacht of zelfs uit zelfverdediging, want soms komt het gevaar uit een andere hoek en wordt er door dementerende bejaarden geschopt, gebeten en geslagen.

Belangrijker geweld is onder andere verbaal geweld, bijvoorbeeld het dreigen met vastbinden. Het gaat ook om lichtere vormen van geweld die niet iedereen detecteert, zoals de vernedering van een persoon of de manier waarop een bejaarde soms wordt gekleed: bijvoorbeeld een bejaarde dame die altijd heel koket en elegant gekleed was, zit nu in de zetel met mannensokken aan. Dat stuit me tegen de borst, maar we kunnen dat niet echt mishandeling noemen.

Zware fysieke mishandeling gebeurt zelden, maar bejaarden krijgen toch dikwijls een behandeling die verre van correct is. Het is een hele waaier van problemen en er zijn heel moeilijk cijfers op te plakken. Zonder me te wagen aan een te negatieve beeldvorming van de sector, moeten we toch vaststellen dat deze vormen van mishandeling pure realiteit zijn.

De verwaarlozing of slechte behandeling kan het gevolg zijn van onkundigheid van het personeel, onvoldoende scholing, niet of onvoldoende gemotiveerde krachten, te weinig personeel en te grote werkdruk, maar ook het financiële aspect kan een rol spelen. De overheid, dus de directie en het beleid, spelen hierin een grote rol.

Ik verklaar me nader in verband met de onwetendheid van het personeel. Vaak zijn de afspraken heel vaag. De taken zijn mooi verdeeld, maar ze zijn niet op elkaar afgestemd. Zo kan het gebeuren dat een bejaarde 's morgens in bed ligt te wachten op de wasbeurt. Ondertussen komt het logistiek personeel met het ontbijt, dat op de tafel wordt geplaatst. Een half uur later wordt er afgeruimd, maar die persoon is nog steeds niet gewassen en heeft dus ook geen ontbijt gehad. Dat gebeurt niet opzettelijk, maar het past onder de noemer onwetendheid. Na de wasbeurt wordt de bejaarde in de zetel gezet, maar het drinkglas blijft soms op de nachttafel staan, dus de patiënt kan niet aan zijn glas. Dat zijn zaken die gebeuren uit onwetendheid.

Op financieel vlak situeert het probleem zich vooral bij de directies. Mensen die beginnend incontinent zijn, hebben al eens een ongelukje en moeten dan worden ververst. Dat neemt veel tijd in beslag. Men beschikt over wegwerpsteeklakens, maar die kosten veel geld. De oplossing bestaat erin die persoon een pamper aan te doen, ook al zou die nog naar het toilet kunnen gaan. Om de werklast te verminderen, krijgt de patiënt dus een pamper aan. Pampers hebben een bepaald debiet en zijn gemaakt om een aantal uren mee te gaan. Na het toilet wordt de pamper aangedaan en bij de volgende ronde om drie uur wordt hij ververst. Dat kan tot problemen leiden. De directie ziet er echt op toe dat pampers en wegwerpsteeklakens worden gebruikt. Er ligt dus een enorme fout bij de directie. Als personeelsleden tegen een bejaarde zeggen dat ze haar niet op de pot zetten, omdat ze een pamper aan heeft en het geen kwaad kan dat alles in de pamper terechtkomt, is dat een vernedering. Ik zou niet graag op die manier mijn oude dag moeten slijten.

Bij het vernederen en negeren van de patiënt zijn er zaken die constant gebeuren, maar niet op die manier worden gepercipieerd. Ik denk bijvoorbeeld aan een bedbad door twee personeelsleden die constant met elkaar overleggen over het voorbije weekend, zonder ook maar een moment met de patiënt te converseren.

Op medisch vlak worden de werkdruk en eventueel de lastige bewoners aangepakt door het standaard toedienen van medicatie, meer bepaald Haldol. In de sector kent men de spreuk: Haldol in de bol en het leven wordt een lol. Het stuit me tegen de borst, maar het gebeurt.

Ook de werkdruk is een belangrijke oorzaak van verwaarlozing of niet-correcte behandeling. De stalen verpleegster zou bijvoorbeeld niet worden gebruikt, omdat dat te tijdrovend zou zijn. In plaats daarvan manipuleert men de bejaarde dikwijls met twee personeelsleden, wat enorm pijnlijk kan zijn voor de bejaarde. Er wordt vlug afgeruimd zodat de patiënten geen tijd hebben om te eten. Het gaat dus om een hele waaier problemen.

Het personeel kan volgens mij met klachten niet altijd terecht bij de directie. Klachten worden niet au sérieux genomen, waardoor het personeel ontmoedigd wordt. Ook voor de familie is dat het geval. Als mensen gaan klagen, maar er wordt geen gevolg aan gegeven, wordt er niet meer geklaagd en blijft alles bij het oude. Het personeel voelt zich vaak miskend: de job is te zwaar, er is een te hoge werkdruk, men wordt niet gehoord en men is niet gemotiveerd.

Een Nederlands onderzoek beschrijft het fenomeen van de zwaarder wordende zorglast en de manier van verzorgen die langzaam mee opschuift. Op een bepaald ogenblik gaan verzorgers over de schreef, uit onwetendheid, onkunde of onmacht.

Mevrouw de minister, in uw antwoord op de berichten in de pers zegt u dat het aantal meldingen bij het meldpunt steeg tot vierhonderd, maar dat het niet alleen bij registreren blijft. Aan de schrijver of beller wordt gezegd welke stappen hij kan ondernemen en bij wie. U vindt dat het meldpunt nog beter bekendgemaakt moet worden om het probleem uit de taboesfeer te halen.

Volgens mij ligt het grote probleem bij de klachten die niet worden ingediend. In veel rusthuizen leven de bewoners geïsoleerd, vaak hebben ze geen familie meer, hebben ze weinig contact met andere bewoners of weten ze niet waar ze met hun klacht terechtkunnen. Daarnaast is er nog de angst voor de gevolgen van de klacht, want in een bejaardentehuis zijn mensen afhankelijk van anderen.

In de beleidsbrief 2005-2006 van de minister staat uitdrukkelijk dat het de bedoeling is om te komen tot een vernieuwd concept rond preventie en aanpak van ouderenmishandeling. Ik vind dan ook dat u in uw antwoord aan de pers te licht over deze problematiek gaat. U laat een belangrijke factor, de preventie, liggen. Het meldpunt is er, klachten zijn er niet zo veel. Mevrouw de minister, ik vind echt dat er aan uw bevoegdheid, de preventie, te weinig aandacht besteed wordt.

Welke beleidsinitiatieven nam u reeds om deze probleemstelling te verhelpen? Zijn er, behalve de projectfinanciering van het Vlaams Centraal Meldpunt, nog andere initiatieven genomen? Op welke wijze krijgt het door u aangekondigde vernieuwde concept rond preventie en dan vooral rond de aanpak van ouderenmishandeling vorm? Welke initiatieven gaat u nemen om de sector meer te sensibiliseren voor dit probleem? Op welke manier bent u van plan om de werkdruk in de rusthuizen te doen afnemen? Hebt u ten slotte al overwogen om tijdens de opleiding meer aandacht te schenken aan detectie of preventie en heeft u daarover al gesprekken gehad met minister Vandenbroucke?

De voorzitter: De heer Dehaene heeft het woord.

De heer Tom Dehaene (CD&V - Vl. volksvert.): Ik heb eerlijk gezegd ook overwogen om een vraag in te dienen. De reden waarom ik ze niet ingediend heb, is hier net geïllustreerd. Hoe goed je het ook probeert te kaderen, men focust op één zaak, terwijl er heel veel zaken goed verlopen. Men haalt anekdotes aan, waardoor de indruk ontstaat alsof het onveilig is om een in een rusthuis te verblijven. En dat is helemaal niet zo. Ik wacht op een studie die zal uitwijzen dat 98 percent van de rusthuisbewoners heel tevreden zijn over de zorgen die ze krijgen. U zult dan wel vragen naar de andere 2 percent, maar op die manier stellen we de zaken tenminste voor zoals het hoort.

Ik ben ervan overtuigd dat zeer veel mensen zeer goede inspanningen doen. Het probleem mag uiteraard niet genegeerd worden, maar je hebt sowieso de sociale controle van de andere personeelsleden, en op die manier kan men de problemen aanpakken. We mogen niet minimaliseren, maar het is fout om dit af te schilderen als een enorm probleem. Ik ben er echt van overtuigd dat de bewoners in de meeste rusthuizen heel tevreden zijn.

Anders is het in de thuiszorg. Uw vraag gaat over rusthuizen, maar we moeten onderstrepen dat mensen ook in de thuiszorg zeer goed opgevangen worden. Daar is de sociale controle natuurlijk veel minder aanwezig, maar daar zijn ook al een aantal preventieprogramma's rond opgezet. Mijn enige bijkomende vraag is dus of u zicht heeft op de resultaten van die preventie en of we daar lessen kunnen uit trekken om nog meer te doen, vooral voor de thuiszorg. Maar ik herhaal nogmaals dat er in de sector heel goed werk wordt geleverd, en dat we daar ook eens de aandacht mogen op vestigen.

Mevrouw Vera Van der Borght (VLD - Vl. volksvert.): Ik sluit me aan bij de opmerking van de heer Dehaene. Ook ik heb overwogen om een vraag te stellen. En ik vind ook dat we met dit soort discussies moeten uitkijken dat we niet de indruk wekken dat ouderenmishandeling in onze rusthuizen schering en inslag is. Mevrouw Van Linter, u haalt een aantal voorbeelden aan, die we allemaal kennen. Maar we mogen niet laten uitschijnen dat dit de algemene teneur is. Daarvoor zijn er te veel mensen die zich dagelijks inzetten en die hun verantwoordelijkheid nemen op de werkvloer. Dikwijls in moeilijke omstandigheden, dat zal ik niet tegenspreken.

Maar net als de heer Dehaene wil ik wijzen op de psychische mishandeling die kinderen hun ouders soms aandoen, door ze, vanuit financieel oogpunt, bepaalde zorgen te ontnemen die ze nodig hebben. Dat is ook een aspect dat vaak uit het oog wordt verloren, maar dat toch belangrijk is. Als er klachten zijn, moeten die ten gronde geanalyseerd worden en moet er opgetreden worden. Daarover is iedereen het eens.

Ik benadruk nog eens dat we dergelijke zaken, die misschien mediatiek zijn, niet te veel mogen opblazen. We moeten erop letten dat we ze in de juiste context plaatsten en aandacht geven aan de problemen die er zijn, zonder ze op te blazen. Heel wat ouderen én hun kinderen zijn mondiger geworden. Veel mensen zijn wel tevreden in onze rusthuizen, maar het zijn die enkelingen die de zaken in de media brengen die te veel aandacht krijgen in vergelijking met alle anderen die wel tevreden zijn.

De voorzitter: de heer Van Malderen heeft het woord.

De heer Bart van Malderen (SPa - Vl. volksvert.): Ik kan het alleen maar eens zijn met de twee vorige sprekers, want u hebt een deel van mijn betoog afgenomen. Maar dat is u gegund.

De mishandeling en de verwaarlozing van bejaarden is wel een realiteit, maar ik sluit me niet aan bij deze lijst anekdotes die een beeld schept alsof bejaarden voortdurend bedreigd zijn. Dat klopt niet. Toch gebeuren dergelijke zaken, vooral dan bij degenen die verwaarloosd worden en geïsoleerd zijn. Zij zijn er slechter aan toe dan degenen die in ons zeer goed zorgsysteem terecht komen.

We mogen niet alle instellingen over dezelfde kam scheren. Zowel organisatorisch als qua personeelsbeleid moeten we kijken naar de oorzaken. Mevrouw de minister, kunt u op basis van uw controlebevoegdheid en de gegevens van de meldpunten een soort typologie maken van instellingen met meer of minder risico op een foute benadering? Doen de meeste problemen zich voor bij grote of kleine instellingen? Of gaat het om instellingen uit de openbare of privésector?

De voorzitter: De heer Strackx heeft het woord.

De heer Felix Strackx (VB - Vl. volksvert.): Mevrouw de voorzitter, er is toch wel een probleem in dit parlement. Als iemand hier iets wil aankaarten, dan wordt er geschoten op de boodschapper. Ik heb hier al dikwijls de vraag gesteld wie het best geplaatst is om de kwaliteit van de zorg te beoordelen.

In mijn vorig leven heb ik vaak vastgesteld dat de patiënt bijzonder slecht geplaatst is om dat te doen. Ik heb heel wat mensen gezien die heel tevreden waren over hun tandarts. Toch bleek dat de kwaliteit van de tandverzorging bij hen bijzonder slecht was.

Hier nu zeggen dat 97 percent van de mensen tevreden zijn, betekent niet dat alles in orde is. Mensen kunnen immers zelf de kwaliteit van de zorg niet beoordelen. Die beoordeling moet extern gebeuren. We moeten niet aan de mensen vragen of ze tevreden zijn. Bijna iedereen zal zeggen dat hij tevreden is, hoewel dat niet het geval is. Soms durft men niets anders zeggen. Het kan ook dat men niet zelf kan beoordelen wat de kwaliteit is. Het argument dat hier wordt aangehaald, houdt dan ook geen steek.

De voorzitter: Minister Vervotte heeft het woord.

Minister Inge Vervotte (CD&V - Min. van welzijn, volksgezondheid en gezin): Ik ben ervan overtuigd dat niemand hier ook maar één mishandeling zou aanvaarden. Daar is iedereen het toch wel over eens. We voeren wel degelijk een beleid, ook preventief. Ik verwijs naar de beleidsnota's en niet naar reacties op basis van een krantenartikel. Uiteindelijk is het het voorrecht van het parlement om kennis te nemen van mijn beleid in het algemeen. Preventie maakt daar in elk geval deel van uit.

Iedereen is het erover eens dat ouderenmishandeling absoluut ontoelaatbaar is. We moeten daar tegen ingaan. We moeten wel beseffen dat het probleem heel complex is. Dat is hier trouwens ook gebleken. De voorbeelden die hier aan bod kwamen, hebben in de eerste plaats te maken met het beleid dat een voorziening voert. Ik zou nu heel gemakkelijk kunnen zeggen dat Vlaanderen daar heel weinig aan kan doen. Een en ander heeft natuurlijk te maken met de manier waarop de voorziening omgaat met een menswaardige behandeling. We zien dan toch wel dat onze voorzieningen wat dat betreft een pertinent beleid voeren.

Er spelen heel wat factoren. Geweld kan in alle richtingen gaan. Een van de grootste nog bestaande taboes is het geweld dat op de werknemer wordt gepleegd. Ik denk vooral aan de thuiszorg. Als we de verzorgenden daarover ondervragen, blijkt dat ze meermaals het slachtoffer zijn geweest van geweld.

Het is een heel complexe aangelegenheid. We kunnen ons wel baseren op een aantal elementen. We voeren natuurlijk wel toezicht en controle uit. Dat gebeurt door de inspectie. Daarnaast is er de Rusthuis-Infofoon of het meldpunt. Er zijn verscheidene diensten die zich daar in het bijzonder mee bezighouden, zoals de provinciale diensten Ouderenmis(be)handeling. Ze proberen zich niet alleen te richten op rusthuizen. In tegenstelling tot de indruk die hier werd gewekt, is een rusthuis een niet zo geïsoleerde omgeving. Het kan zijn dat de oudere geen familie meer heeft. In een rusthuis is er echter toch wel wat beweging en zijn er toch wel wat bezoekers.

Het is vooral in de geïsoleerde thuissituatie dat het risico groter is, zeker als we rekening houden met het beleid dat wordt gevoerd in onze woonzorgcentra. Er is toch een hele evolutie waar te nemen in de rusthuizen. Ze worden meer en meer open huizen. Ze stellen meer diensten ter beschikking van bijvoorbeeld kinderen of andere doelgroepen. Er zijn dus toch wel meer mogelijkheden om bepaalde zaken te melden. De zichtbaarheid wordt immers vergroot. Door de combinatie van het zorgtraject met de thuiszorgondersteundende diensten, gebeurt de toetsing van de kwaliteit van de rusthuizen door de verschillende diensten.

Ik zal nu dieper ingaan op het vernieuwde concept waarover ik het had in de beleidsnota. Dat concept is voor ons belangrijk. Het moet worden gekenmerkt door een aantal elementen. Deze elementen zijn: eenvoud in structuren en in methodiek, administratieve uitvoering en tegelijk ook een efficiënte inzet van de middelen om tot meer effect te komen. Het concept gaat uit van vier pijlers: registratie en melding, begeleiding, sensibilisering en preventie.

In het kader van de registratie van meldingen is het te verwachten resultaat dat we vooropstellen: ontwikkeling en ruimere implementatie van een eenvoudige en efficiënte methodiek die zowel een eventueel meldpunt als de diverse zorgverleners en de betrokken zorgactoren toe kan laten om bij ouderenmisbehandeling op uniforme wijze een set van probleem-, cliënt- en situatiekenmerken alsook de opvolgingswijze te registreren en te centraliseren. Ik verwijs even naar kindermishandeling waarvoor we met onze consultatiebureaus duidelijke screeninginstrumenten hebben. De vraag is hoe we op een uniforme wijze verschillende elementen aan bod kunnen brengen om te weten of er sprake is van ouderenmisbehandeling. Dat resultaat verwachten we van het vernieuwde concept van de registratie waar een uniforme set van indicatoren zal ontwikkeld zijn die als richtlijnen kunnen dienen voor het brede veld.

We merken dat bij de hulpverleners een duidelijke gevoeligheid en alertheid aanwezig is want de meeste meldingen van de Rusthuis-Infofoon komen net van het personeel. Het is een van de uitdagingen om ervoor te zorgen dat meer familieleden of betrokkenen de klachten melden aan het centrale meldpunt of de Rusthuis-Infofoon. We proberen onze acties ten aanzien van het personeel te verhogen, zowel de verzorgenden als het personeel in de rusthuissector zelf. We wensen ook resultaten te bereiken los van de werknemers omdat we merken dat er bij hen al heel wat in beweging is.

In het kader van de begeleiding wensen wij als resultaat een maximaal inschakelen van de bestaande reguliere zorgvoorziening op het terrein en een methodische ondersteuning en deskundigheidsbevordering van deze partners. Als je de screening wilt doen, moet je werken aan die deskundigheidsbevordering.

Ook wat sensibilisering en preventie betreft, verwachten we van de reguliere zorgaanbieders dat ze aangeven welke concrete activiteiten ze op dat vlak plannen en welke resultaten ze daarvan verwachten. We hebben vandaag soms een tekort aan effectmetingen. De effectmetingen van onze acties gebeuren aan de hand van het aantal meldingen dat we krijgen. Vandaag is er te weinig systematische opvolging van de acties. Dat is een algemeen aandachtspunt in het preventiebeleid. Meestal worden conclusies getrokken, afhankelijk van de resultaten van meldingen. Werken acties nu of werken ze niet? Daaromtrent moet een systematisch beleid worden gevoerd.

Omdat we volop de krijtlijnen van dat nieuwe concept aan het onderzoeken zijn, hebben we een extra projectjaar ingelast. Dat moet toelaten om alle praktische afspraken tussen de verschillende partners af te ronden en die vooral werkbaar en uitvoerbaar te maken. Op basis van het vernieuwde concept zal de structuur van de meldpunten worden bijgestuurd. Het is de bedoeling dat het Vlaams meldpunt Ouderenmis(be)handeling vanaf 1 juli 2007 structureel wordt ondersteund. De kernopdrachten zijn registratie van de meldingen, indien nodig toeleiding naar een interventie, informatie- en adviesverlening, sensibilisering en deskundigheidsbevordering van de zorgpartners. Het Vlaams meldpunt leidt maximaal toe naar de bestaande reguliere zorg en hulp. Daarom is een goede samenwerking met de andere relevante actoren noodzakelijk.

Naast het centrale meldpunt zijn er ook de provinciale steunpunten. Zij hebben de laatste jaren heel wat expertise opgebouwd. We willen niet dat die verloren gaat. We willen de visibiliteit verhogen. Dat betekent dat we een keuze maken maar toch willen we de expertise niet laten verloren gaan. We bekijken met de VVP hoe de provincies in de toekomst mee willen inspelen op deze nieuwe beleidsontwikkelingen en waar ze een ondersteunende of aanvullende werking kunnen uitbouwen of continueren. Daarbij vinden wij complementariteit belangrijk.

Ik ben het ermee eens dat alles wat te maken heeft met de werkdruk een grote impact kan hebben op de kwaliteit van de zorgen die worden geboden aan de mensen. Daarvoor verwijs ik naar mijn federale collega en naar de uiteenzettingen die ik al heb gedaan met betrekking tot het Protocol 3, waarvan ik verwacht dat het een substantiële invloed zal hebben op de kwaliteit van leven in de voorzieningen of op de financiering. Zoals ik al eerder heb gezegd, kunnen we nu komen tot een correctere financiering van de personeelsleden waardoor meer risicosituaties kunnen worden uitgesloten. Uiteindelijk moet er complementariteit zijn tussen risico-inschatting, mogelijkheden enzovoort. Daarbij zijn verschillende parameters noodzakelijk.

Samengevat: niemand rond de tafel zou enige ouderenmisbehandeling aanvaarden. Het is correct dat er meerdere partners een rol spelen in deze zaak. Dit kan niet alleen bekeken worden vanuit het oogpunt van de zorgverleners. We stellen vast dat er in de praktijk een enorme stijging van de alertheid is voor de thematiek bij de personeelsleden. Dat kunnen we afleiden uit de profielen van de mensen die onze diensten contacteren en specifiek de Vlaamse Rusthuis-Infofoon. We merken dat we de aantallen genuanceerd moeten bekijken. Complexiteit is er in ieder geval aanwezig. We mogen niet alleen focussen op de rusthuizen want daar wordt al heel wat beleid gevoerd. De uitdaging is vooral om aandacht te besteden aan de ouderen buiten de rusthuizen die misschien in vereenzaamde situaties leven.

In de opleiding zetten we stappen ten aanzien van de diensten van de verzorgenden zelf. We hebben altijd overleg over de vormingen die ze aanbieden, en ook daar wordt aandacht besteed aan deze problematiek.

Dan was er nog een vraag of er conclusies te trekken zijn uit de typologieën van voorzieningen. Uit meldingen die we binnenkrijgen, kunnen we dat niet afleiden. Er zijn ook geen opvallende zaken met betrekking tot de schaalgrootte. Klachten die het meest voorkomen, zijn het te lang blijven liggen met een vuile pamper en financiële mishandeling door kinderen. De problemen zijn dus zeer divers van aard. Door de inspecties, de Rusthuis-Infofoon en het Vlaams meldpunt zullen we de profielen veel beter leren kennen en dus een beter beleid kunnen voeren. We schuiven het Vlaams meldpunt naar voren om de problematiek open te trekken, zodat we meer mensen kunnen bereiken.

De voorzitter: Mevrouw van Linter heeft het woord.

Mevrouw Greet Van Linter: Mevrouw de minister, de uitgebreidheid van uw antwoord - waarvoor ik u uiteraard dank - bewijst dat de vraag nodig was. Ik verwijs hiermee naar de opmerkingen van mijn collega's, en dan vooral van mevrouw Van der Borght. Ik vind het verschrikkelijk om te horen dat zulke zaken mediatiek zijn. Ik heb aan het begin van mijn vraag gezegd dat ik niet op het negatieve wilde focussen. Er wordt inderdaad goed werk geleverd, maar 3 of 4 percent is te veel. Wie niet als OCMW-voorzitter maar als kinesitherapeut 25 jaar lang in een rusthuis van het OCMW werkt, wordt dagelijks met die problemen geconfronteerd. Als je dan met je hoofd tegen de muur loopt als je over dingen gaat klagen, dan is dat erg frustrerend.

Ik heb hier heel wat zaken opgesomd, en het was misschien te veel voor vijf minuten, maar ik heb het bewust gedaan om te choqueren. Ik heb willen aantonen dat dit de realiteit is in veel rusthuizen. Het is niet de bezoeker die vijf minuten langskomt - gesteld dat die al langskomt, want in OCMW-rusthuizen zitten veel mensen die alleen zijn en geen bezoek krijgen - die op die daden zal vallen. Het personeel weet wel wanneer het bepaalde zaken kan doen. Soms worden mensen al om vier uur in bed gelegd, maar niet als er nog bezoek kan komen. Ik heb er gewerkt en het is schrijnend. Ook al gaat het maar om enkele percenten, het zijn er nog te veel.

Mevrouw de minister, ik ben erg tevreden met uw antwoord over het vernieuwd concept. Ik heb wel degelijk uw beleidsnota en -brief gelezen en heb me niet gebaseerd op het boek of de krantenartikels. Ik zag dat er weinig over dat onderwerp te lezen was in uw beleidsbrief, en daarom heb ik deze vraag om uitleg gesteld.

Ik ben ook erg tevreden met de punten over sensibilisering en preventie, maar er moet op dat vlak nog meer vanuit de sector zelf komen. Ik vind dat u te veel focust op meldpunten. In veel gevallen weten de betrokkenen niet waar ze terechtkunnen. Daarom vind ik sensibilisering van de sector enorm belangrijk, en dat wil ik nogmaals benadrukken. Misschien kunt u met minister Vandenbroucke overleggen om na te gaan of via de opleiding op dat vlak nog serieus werk kan worden geleverd.

Mevrouw Vera Van der Borght: Mevrouw Van Linter, ik wil uw opmerkingen niet minimaliseren. Ik ken ook dergelijke situaties, zoals de heer Dehaene die ook kent. Vroeger werd gezegd dat werken in de zorgsector een roeping was. Dit is nu een knelpuntberoep geworden, waardoor velen het zien als een opleiding die werkzekerheid biedt. Daardoor komen nogal wat mensen in die sector terecht die niet de juiste ingesteldheid hebben. Veel hangt af van de ingesteldheid van de mensen op de werkvloer. Ook al stellen de directie en het bestuur alle mogelijke middelen ter beschikking, als de mensen op de werkvloer niet de juiste ingesteldheid hebben, dan krijg je dergelijke schrijnende verhalen. Ik wil echter niet dat u laat uitschijnen dat iedereen zo is, want dat gevaar bestaat bij dergelijke discussies. Er zijn heel wat mensen die wel de juiste ingesteldheid hebben en die niet op vijf minuten kijken als ze een oudere daarmee kunnen helpen, maar die komen niet naar buiten.

Mevrouw Greet Van Linter: Inderdaad, ik ben mijn vraag daarmee begonnen.

De voorzitter: Minister Vervotte heeft het woord.

Minister Inge Vervotte: De gevoeligheden met betrekking tot dit thema zijn duidelijk. Sensibilisering en preventie zijn elementen die ik uitdrukkelijk aan bod heb gebracht in mijn antwoord. Op dat vlak is al heel wat werk geleverd. Op andere vlakken is er minder werk geleverd, en het zou een gemiste kans zijn om dit niet verder open te trekken, niet alleen naar het personeel, maar ook naar andere betrokkenen, zoals eerstelijnsgezondheidswerkers, huisartsen en verzorgenden die aan huis komen.

Die sensibilisering heeft al heel wat aandacht gekregen. Mijn vraag, of mijn pleidooi - en ik vind dat essentieel - is om dit open te trekken. We hebben al te vaak de aandacht toegespitst op wat we gemakkelijk konden begrijpen. Laten we daar eerlijk in zijn. Het is makkelijker om een rusthuis te doorgronden - omdat je daar toezicht op houdt, omdat je daar inspecties hebt, omdat je daar vanuit de overheid mee kan sturen - dan iets wat veel oncontroleerbaarder en uitgebreider is: de grote groep mensen die geen hulp en zorgverleners over de vloer krijgen. Dat zal veel moeilijker zijn. Daar bestaan ook schrijnende situaties van mishandeling. In vorige debatten hadden we het bijvoorbeeld over intrafamiliaal geweld. We moeten dat niet vergeten, want er gebeurt heel wat achter de Vlaamse deuren.

Dit wou ik nog even benadrukken. We vragen ons soms af hoe wij daar vanuit het parlement iets aan kunnen doen. Heel wat elementen hebben te maken met organisatorische aspecten in een voorziening zelf. Het organisatorisch beleid dat men voert, kunnen wij vanuit het parlement niet rechtstreeks beïnvloeden. Wij kunnen wel zorgen voor de noodzakelijke voorwaarden. Daarom heb ik verwezen naar Protocol 3. Dat is noodzakelijk om te voldoen aan een aantal voorwaarden om een organisatorisch beleid te kunnen uitvoeren.

Dit nog als aanvulling op het onderwerp sensibilisering en preventie.

De voorzitter: Het incident is gesloten.

terug naar boven

 

7. OUDERENMISHANDELING IN VLAANDEREN
reportage De Standaard

bron: De Standaard - 4/12/2004 (Reportage: Tine Hens)


Het is allemaal goed bedoeld...

Interview met gerontopsycholoog Luc Van de Ven
 

Het aantal meldingen over ouderenmishandeling en ouderenmisbehandeling stijgt gestaag. Vorig jaar registreerde het Vlaams Meldpunt Ouderenmis(be)handeling 272 oproepen, dit jaar zal de kaap van de 300 gerond worden. "Het wordt tijd dat we ons eens grondig buigen over de vraag waar we naartoe willen met onze ouderenzorg."

ZOONLIEF woont in bij zijn bijna negentigjarige moeder. Zij is slecht ter been. Ze heeft zijn hulp nodig en ze is dan ook dolblij dat haar zoon bij haar is ingetrokken. ,,Kom maar bij mij wonen'', had ze gezegd. ,,Dan hoef jij geen huur te betalen.'' Hij kan het aldus uitgespaarde geld gebruiken. Financieel zit hij zo goed als aan de grond. Hij heeft een scheiding achter de rug, is zijn werk kwijtgeraakt en drinkt meer dan goed voor hem is. Als hij gedronken heeft, gaan de poppen aan het dansen. Hij perst zijn moeder af en wordt vaak agressief. Soms volgen er klappen.

Uiteindelijk belt de dochter van de bejaarde vrouw het Vlaams Meldpunt Ouderenmis(be)handeling. ,,Het is niet meer leefbaar. Jullie moeten iets doen.'' Maar de moeder sust: ,,Ik kan mijn eigen kind toch niet aan de deur zetten?'' Intussen loopt ook de nieuwe vriendin van de zoon in het huis rond. De zoon heeft geen tijd meer voor zijn moeder, die steeds meer een last voor hem is, ook al omdat de vriendin niet veel zin heeft om met de moeder samen te wonen. ,,Wat doe jij hier?'' snauwt hij. ,,Maak dat je boven bent.'' Met haar stramme benen sukkelt ze de trap op. ,,Ooit loopt het slecht af'', zucht de dochter.

Cijfers over ouderenmishandeling lopen sterk uiteen en zijn niet altijd even betrouwbaar. Uit onderzoek naar het veiligheidsgevoel van ouderen blijkt dat twintig procent van de ondervraagden zich niet veilig voelt in het eigen huis, laat staan op straat. Maar het zou overdreven daaruit de conclusie te trekken dat twintig procent van de oudere bevolking slachtoffer is van de een of andere vorm van ouderenmishandeling.

De klinisch gerontopsycholoog Luc Van de Ven schat dat een tot twee procent van de ouderen fysiek mishandeld wordt. Dat cijfer loopt op tot vijf procent als je er verwaarlozing en psychische mishandeling bijtelt. Toch moet hij ook die cijfers nuanceren: ,,Als je me vraagt in hoeveel families er sprake is van uitgesproken en ernstige conflicten, dan ligt het percentage nog eens hoger. Ouderenmishandeling is een complex gegeven, omdat er vaak meerdere slachtoffers en daders zijn. Ik ken stellen die van elkaars leven een hel maken. Man en vrouw vermoorden elkaar in figuurlijke zin. Vandaag is het de vrouw die de man beschimpt, de dag erop haalt de man het bloed onder de nagels van zijn vrouw vandaan.''

,,In andere families staan kinderen en volwassenen zo rancuneus tegenover elkaar dat de grenzen tussen daders en slachtoffers vervagen. Een moeder die haar dochter verwijt dat ze er nooit is voor haar, bijvoorbeeld, terwijl die er elke dag komt schoonmaken. Ook zulke situaties moeten we ernstig nemen. Ze verdienen onze aandacht omdat er in veel gevallen nu eenmaal alleen maar slachtoffers bestaan, mensen die gebukt gaan onder een onhoudbare thuissituatie.''

Overmedicatie

Het is niet makkelijk om een globaal zicht te krijgen op het thema. Hoe vaak worden ouderen mishandeld, hoe worden ze mishandeld, door wie? Slachtoffers spreken er niet graag over, daders zullen het zelden aan de grote klok hangen. Niet alleen uit schaamte of uit een zichzelf opgelegde zwijgplicht, ook omdat ze niet altijd beseffen dat ze te ver gaan. Dat ze vader, moeder of partner niet alleen verzorgen, maar die persoon ook zijn vrijheid of waardigheid ontnemen.

,,Ik ben nog nooit iemand tegengekomen die zei: ik ben een slechte mens met slechte bedoelingen'', zegt Van de Ven. Hij herinnert zich een goedmenende vierenvijftigjarige vrouw die het helemaal zag zitten om de thuiszorg voor haar dementerende vader op zich te nemen. ,,Als ik het goed begrijp, is zijn gedrag voor u soms erg storend?'' vroeg Van de Ven. ,,Ach meneer, dat is toch eenvoudig? Ik geef hem een extra pilletje van de dokter en hij is zo mak als een lammetje'', antwoordde de vrouw. Ze zag daar absoluut geen probleem in. Ze stond er niet bij stil dat ze aan overmedicatie deed en dat ze haar vader in een staat van chronische sufheid bracht. 'De dokter heeft het voorgeschreven. Dan is het toch prima?'

,,De vrouw was zich werkelijk van geen kwaad bewust. Ze dacht dat ze er goed aan deed haar vader bij zich te houden'', zegt Van de Ven. ,,Ik vertel dit om aan te tonen dat iedereen die de zorg voor een oudere, afhankelijke persoon draagt, gezien de soms zware zorglast, maar vooral gezien de relationele geschiedenis, een mogelijke pleger is van fysiek en psychisch geweld.''

Een Nederlandse studie lijkt die theorie te staven. Familieleden die instaan voor de zorg van een dementerende oudere, werden ondervraagd op mogelijk agressief gedrag. Een op de tien ondervraagden gaf toe dat hij het voorbije jaar minstens één keer fysiek over de schreef was gegaan. Dertig procent zei dat hij weleens schreeuwde of brutaal was. Uit onmacht.

Toegenomen afhankelijkheid, zorgstress, isolatie, gedragsstoornissen, het zijn allemaal factoren die mishandeling in de hand kunnen werken. Tegelijk krijgen we het gevoel dat we een mea culpa moeten slaan. Zijn we het niet verleerd om met ouderen om te gaan? Kunnen we geen tijd meer voor hen maken? Van de Ven relativeert die gevoelens: ,,We hebben het nooit geleerd. Nooit eerder zijn zo veel mensen zo oud geworden. Het aantal hulpbehoevende ouderen is nooit zo groot geweest als vandaag.''

Weet u wat dat kost?

De thuisverpleegster belt naar het Vlaams Meldpunt. Ze moet iets vertellen over een paar bij wie ze dagelijks langskomt. Man en vrouw, allebei ouder dan tachtig. De vrouw is verlamd en dement. De man zorgt voor haar. Maar hij heeft het moeilijk met de ziekte van zijn vrouw. Hij voelt zich vastgeketend aan haar en aan het huis. En dan zijn er de momenten waarop hij haar niet meer herkent, waarop ze iemand anders lijkt. ,,Dit is niet de vrouw met wie ik getrouwd ben'', heeft hij al een paar keer gezegd.

De man kan het niet meer aan. Hij maakt eten, zet het voor haar op tafel, maar weigert haar te helpen om het op te eten. Dat moet ze zelf kunnen, meent hij. Ze kan het niet. En dus wordt hij boos.

Omdat ze niet eet. Hij roept, soms slaat hij. Het eindigt ermee dat zij niet eet en dat het eten in de afvalemmer belandt. ,,Misschien is een rusthuis een betere oplossing voor mevrouw?'' De verpleegster heeft het al voorgesteld, vertelt ze. Maar meneer wil er niet van weten. Daarvoor heeft hij niet zijn hele leven lang hard gewerkt en gespaard. ,,Een rusthuis, mevrouw, weet u wel wat dat kost?'' Thuiszorg als besparingsmaatregel.

Volgens Van de Ven is dat vaak een eerste stap die tot mishandeling leidt. ,,Als de financiële drempel van een opname de enige motivatie is om vader of moeder thuis te verzorgen, dan is dat onvoldoende als motivatie, en dan slaan de stoppen sneller door. Wie tegen beter weten in absoluut wil vasthouden aan thuiszorg, opent de deur naar mishandeling.

Om niet te veel last te hebben van vader of moeder, wordt de bejaarde in bed of in de fauteuil vastgebonden of in een kamer opgesloten. Intriest, maar het gebeurt.''

In zijn boek 'Ouder worden. Het leven als antwoord' schetst Van de Ven het verhaal van een oude man die bij zijn zoon inwoont. Nu ja, woont: hij mag in het hok achter de wasmachine verblijven. De grond, de muren, de tafel, het bed, alles is er smerig. De man ligt in lakens die in geen weken gewassen werden. Hij klaagt niet. Hij is blij dat hij bij zijn zoon mag wonen. Ook de zoon vindt het prima zo. Zijn vader wordt in zijn ogen goed verzorgd en een rusthuis is toch onbetaalbaar.

Van de Ven: ,,Het wordt tijd dat we ons eens grondig buigen over de vraag waar we naartoe willen met onze ouderenzorg. Als we de dingen op z'n beloop laten en alleen maar zuchten en klagen dat de wereld wel heel grijs wordt, zal ouderenmishandeling alleen maar toenemen. Kunnen mensen binnenkort nog de hulp krijgen die ze verdienen? Nu zoeken mensen vaak de goedkoopste oplossing en dat zal wel de thuiszorg zijn.

De thuiszorg moet enorm worden uitgebouwd, maar bij een aantal families is het terugvallen op thuiszorg het meest absurde wat je kunt doen. Je moet de grenzen van thuiszorg durven te zien. Een uitbouw van de thuiszorg mag je niet los zien van een uitbouw van woon- en zorgcentra. Dat zijn beleidskeuzes die je moet maken. Je kunt je troeven niet op één pijler zetten, dan stort het hele gebouw in.''

,,Ook in zorgcentra en bejaardentehuizen moeten we waakzaam zijn. Ouderenmishandeling komt er evengoed voor. Mensen die worden vastgebonden zonder dat het nodig is, mensen die te veel slaap- en kalmeringsmiddelen krijgen, mensen die betutteld worden. Opleiding en begeleiding van personeel is essentieel. Je mag daar niet op beknibbelen.''

,,Er is ook een dringende nood is aan deskundige hulpverleners. Met een goed hart alleen kun je ouderenmishandeling niet behandelen. Wie de pretentie heeft mensen te helpen, moet zich onderdompelen in het bad van de omgangskunde en ervaring opdoen in het familietherapeutisch werk.

Hoe begeleid ik ouderen? Hoe begeleid ik families? Zelfs ik ben soms nog verblind: ondanks vele jaren aan praktijkervaring zie ik de scheefgegroeide situatie ook niet altijd meteen. Na een tweede gesprek moet ik dan toegeven: ik heb eroverheen gekeken. Het bewijst hoe complex het is voor mensen die die ervaring niet hebben.''

Van de Ven pleit voor multidisciplinaire teams in elke regio, vergelijkbaar met het vertrouwensartsencentrum voor kindermishandeling. Van de Ven: ,,Het Vlaams Meldpunt is een eerste, noodzakelijke en belangrijke stap, maar het mag niet de enige stap blijven. Het schrijnende is dat we nu verplicht zijn om te wachten tot er iets ergs gebeurd. Pas als er een vrouw in het ziekenhuis belandt, als er sprake is van een zware depressie of als er een zelfmoordpoging is geweest, wordt het voor ons zichtbaar.''

Zwijgen is goud

Dezelfde frustratie hoor je bij het Vlaams Meldpunt. ,,Als er klachten binnenkomen, zijn het vaak zware feiten. De situatie is al geëscaleerd, wat het moeilijker maakt om tot een oplossing te komen'', zegt Anne Van Der Gucht, een beleidsmedewerkster van het Vlaams Meldpunt. Meestal zijn de kinderen die bellen (30 procent), maar ook het slachtoffer zelf durft weleens de stap te zetten (15 procent).

Een opvallende evolutie. Vooral omdat hulp vragen aan buitenstaanders allerminst een evidentie is voor deze generatie. Mensen van zeventig en ouder zijn nog opgevoed met het idee 'praten is zilver en zwijgen is goud'. Therapie is al helemaal uit den boze.

Het is geen toeval dat Van de Ven vaker in aanraking komt met probleem- en risicogevallen via een ziekenhuisopname dan via een rechtstreekse raadpleging. ,,Als een bejaarde belt voor een afspraak omdat hij of zij samenleeft met een dementerende partner en voelt dat hij of zij op ontploffen staat, dan is een deel van het werk al gedaan. Want de cliënt beseft zelf dat hij hulp nodig heeft en dat hulp mogelijk is. Pas op: ik vind het gezond dat mensen er eerst zelf uit proberen te raken. Maar als dat niet lukt, moeten we de hulp van derden durven in te roepen. Hulp zoeken is geen teken van zwakte. Huisartsen spelen daarbij een cruciale rol, zeker bij ouderen. Zij zijn de vertrouwenspersoon. Veel dokters nemen die rol ernstig, sommigen van hen jammer genoeg niet.''

,,Het gebeurt jammer genoeg veel vaker dat de toestand thuis eerst ontploft en dat de huisarts een klein lichamelijk lijden aangrijpt om de bejaarde naar het ziekenhuis te loodsen. Dan wordt de patiënt opgenomen met bijvoorbeeld een te hoge bloeddruk, maar de achterliggende reden is het risico op mishandeling, of daadwerkelijke mishandeling. Zo'n goed overwogen scheiding is soms het beste wat je voor iemand kunt doen.

Terwijl moeder of vader in het ziekenhuis ligt, proberen we met de familie te werken. Soms lukt dat, soms is dat hopeloos en betekent het dat je uiteindelijk voorstelt de bejaarde te laten opnemen in een woon- en zorgcentrum.''

,,Ook voor sommige paren kan zo'n zachte scheiding de beste oplossing zijn. Voor de oudere generatie rust er een taboe op scheiding. Ik heb al veel stellen gezien waarvan ik dacht: jullie zouden beter 'in vrede' uit elkaar gaan in plaats van krampachtig te proberen samen te leven in staat van oorlog. Het is een generatiekwestie. Mensen van vijftig, vijfenvijftig scheiden al makkelijker. Ik denk dat het aantal scheidingen in die leeftijdscategorie de komende jaren alleen maar zal toenemen. Als de kinderen eenmaal het huis uit zijn, houden ze het voor bekeken.''

,,Is dat goed? Is dat slecht? Je kunt dat niet beoordelen. Ik zie oudere stellen die veel steun en plezier aan elkaar beleven, maar ik zie helaas ook het omgekeerde. Als het leven echt begint tegen te zitten, komen veel relaties onder druk te staan. Zowel tussen partners onderling als tussen ouders en kinderen. Iedere familie heeft zijn beerput.

Zolang alles goed gaat, blijft het deksel mooi op de beerput. Maar de dag dat er een kleinkind sterft, dat moeder bedlegerig of vader dement wordt, dan begint dat deksel te schuiven.

Dan komen er ineens kwalijke geuren naar boven. Een dochter die voor haar tirannieke vader moet zorgen, denkt dan: en nu zul jij eens naar mij luisteren. Of: je moet naar de wc? Oké, wacht dan maar even, ik moest ook altijd op jou wachten. Het is allemaal heel menselijk. Een familiale geschiedenis draag je met je mee, dat kun je niet zomaar van je afspoelen. Praat dat mishandeling goed? Nee. Maakt het de situatie begrijpelijk? Vaak wel.''

Zelfmishandeling

Deze keer waren het de buren die aan de alarmbel trokken. Het was de stank, zeiden ze. Die was werkelijk ondraaglijk geworden. De man woonde alleen. Zo wilde hij het. In een rusthuis zou hij doodgaan of zelfmoord plegen. Hier had hij zijn honden, katten en parkieten. Ze woonden allemaal bij hem in. Ze aten met hem, allemaal samen aan tafel.

Dat het er vuil was, stoorde hem niet. Hij vergat weleens de vuilzakken buiten te zetten. Hij had wel familie, maar die wilden hem allemaal in een rusthuis stoppen. Die hoefden niet meer te komen. Hij kon voor zichzelf zorgen. De gemeentelijke reinigingsdienst haalde het huis leeg. De man werd tijdelijk overgebracht naar een rusthuis. Maar hij wilde niets liever dan naar zijn eigen huis terug te keren.

Zelfverwaarlozing is een vorm van zelfmishandeling, maar je kunt er weinig aan doen. Van Der Gucht: ,,Kun je iemand verplichten om zich te laten opnemen? Als de persoon dement is, is het een andere zaak. Maar als hij bij zijn volle verstand is? Je kunt hem aanraden wat sociale contacten te leggen, om eens naar een vereniging of een dienstencentrum te gaan. Maar meer kun je niet doen. Die man weet waarvoor hij kiest. Hulpverlening houdt ergens op, en dat moeten wij aanvaarden.''

Het Vlaams Meldpunt krijgt ook andere oproepen binnen. Ouderen die zich alleen voelen en een luisterend oor zoeken, iemand die eens iets terugzegt. ,,Ik heb wel een diertje, maar ja, dat is nogal stil, hé.'' Eenzaamheid is een sluimerende, onzichtbare ziekte, die zich achter gesloten deuren afspeelt. Mensen voelen zich vervreemd van de tijd, hebben heimwee naar vroeger, naar de overleden partner.

Van de Ven merkt het ook bij de allochtone patiënten die hij mondjesmaat over de vloer krijgt: ,,Ze voelen zich ontheemd, denken terug aan het moederland en aan de belangrijke beslissingen die ze hebben genomen. Ze kwamen hierheen om te werken en een beter leven te zoeken.

Het werk is stilgevallen, het leven is wat het is, het nieuwe land is vreemd gebleven, het moederland is vreemd geworden. Terugdenken aan vroeger is, in een poging om min of meer in vrede met zichzelf oud te worden, een belangrijke arbeid voor die mensen. Wie staat hen daarin bij? Ook dat is een uitdaging voor onze ouderenzorg.''

Luc Van de Ven is als klinisch gerontopsycholoog verbonden aan het UZ Leuven.
Het boek 'Ouder Worden. Het leven als antwoord' is uitgegeven door het Davidsfonds.

terug naar boven

 

8. ONTSPOORDE ZORG BIJ DEMENTERENDE OUDEREN
binnen RVT's

 

 

    Vrije Universiteit Brussel
Faculteit Geneeskunde en Farmacie
Afdeling Gerontologie


Ontspoorde zorg bij dementerende
ouderen binnen de RVT’s
 

Eindverhandeling tot het behalen van
de graad van Licentiaat in de Gerontologie

Promotor: Prof. Dr. Ponjaert – Kristoffersen                                             Daisy Thys
Co-promotor: Mw. Messelis

Academiejaar 2003 - 2004


Ouderenmishandeling wordt de laatste jaren erkend als een ernstig sociaal probleem. Toch blijft het een uiterst gevoelig onderwerp. De Wereldgezondheidsorganisatie bracht in 2002 o.a. de problematiek rond ouderenmishandeling onder de aandacht (via World Report on Violence and Health, Geneva). De belangrijkste reden om hiervan een aandachtspunt te maken, is het feit dat ouderen een bijzonder kwetsbare groep vormen.

Lees het volledig eindwerk van Daisy Thijs

terug naar boven

 

 

9. MEDIA NEDERLAND STELT OUDERENMISHANDELING
 IN VERPLEEGHUIZEN AAN DE KAAK

 

Zorg in Belgische rusthuizen niet beter,
maar enkel minder aan de kaak gesteld?


In 30% van de Nederlandse verpleegtehuizen
is de
zorg nog steeds ondermaats

Zorg om zorgverlening

Bij dertig procent van de verpleeghuizen in Nederland is de zorg nog steeds onder de maat. Dat besef je pas echt als die ondermaatse zorg in het verpleeghuis van je ouders wordt 'geleverd'. De moeder van Renate Man heeft blijvende schade opgelopen door het niet-adequaat handelen van het verzorgingshuis toen zij een beroerte kreeg. Het kwaad is al geschied, maar dan? Drukte en personeelstekort kunnen natuurlijk nooit een reden zijn voor slechte verzorging. Niet alleen familieleden klagen, maar ook medewerksters vertellen, al durven ze vaak niet uit angst voor represailles. Uit onderzoek van de universiteit van Maastricht blijkt dat 4 van de 10 artsen mishandelingen bij ouderen constateren. Ouderen zitten in een heel kwetsbare situatie en kunnen zich niet verweren. Wat helemaal erg is dat bejaarden hun schaamte voorbij moeten om eerst toe te staan dat ze incontinent worden, omdat er geen mensen zijn om hen naar de toiletten te brengen. Gelukkig zijn er nog mensen die niet zwijgen over de wantoestanden in de zorg. Dankzij dit soort getuigen kunnen de misstanden keihard worden aangepakt.

Bovenstaande video is een samenvattende compilatie van 2 tv-uitzendingen 'DAS JE GOED RECHT' van de zender SBS 6. Bekijk de volledige uitzendingen via volgende links:  ZORG OM VERZORGING (7/02/2010) en  MEER MISSTANDEN IN VERPLEEGHUIZEN (21/02/2010)

 

Ouderenmishandeling in Willem Dreeshuis (NL)

VERPLEEGSTER:
"Ik hoop dat je eens een keer
flink valt en je poot breekt"

Het is niet altijd makkelijk om keihard en ontegensprekelijk vormen van ouderenmishandeling in rust- en verzorgingstehuizen aan te tonen. In dit geval lukte dat wel.
In 2008, toen het Willem Dreeshuis nog onder de overkoepelende zorginstelling Meavita viel, werd de licht dementerende moeder van Frances van Rijn in het verzorgingshuis opgenomen. In een paar maanden tijd zag Frances haar moeder zienderogen achteruit gaan.
Een verzorgende die de bewoonster van verzorgingshuis Willem Drees in Den Haag kleineerde, is opgenomen door een memorecorder van de dochter van de bewoonster. Op deze manier wilde zij de wantoestanden in het verzorgingshuis aan het licht brengen.
Omdat het personeel klaagde dat haar moeder 's nachts te veel herrie maakte, had dochter Frances geluidsopnames gemaakt van een nacht in het verzorgingshuis. Omroep West toonde de geluidsopnames die de dochter maakte van haar moeder en de verzorgende, die onder meer zegt: Ik hoop dat je een keer flink valt en een been breekt.' Haar moeder ligt op dat moment op de grond.

Frances van Rijn in gelijk gesteld in kruistocht tegen 'allesontkenners'.
bron: Knevel en Van Den Brink - 3/08/2010

Frances van Rijn maakte geluidsopnames van een verzorgende die tijdens een nachtdienst haar hoogbejaarde moeder mishandelde en verwaarloosde. Toch duurde het twee jaar voordat haar klacht serieus werd genomen. Vorige week werd ze in het gelijk gesteld door de Landelijke Beroepscommissie klachten. De betreffende verpleegster werd ontslagen.

 

Ouderen slachtoffer van mishandeling
bron: http://www.netwerk.tv - uitzending 15 juni 2010

In Nederland worden jaarlijks zeker 200.000 ouderen mishandeld. Dat gebeurt door verzorgenden, maar ook door familieleden. Ouderen worden onder meer geslagen, verwaarloosd en worden soms financieel uitgebuit of seksueel misbruikt.
Topje van de ijsberg
Dat zegt de ouderenorgansatie ANBO. De organisatie vreest dat het aantal werkelijke mishandelingen veel groter is omdat veel 65-plussers geen aangifte durven doen.
Strengere regels
In het kader van de Internationale Dag tegen Mishandeling van Ouderen vraagt de ANBO aandacht voor de kwestie. De organisatie wil dat de regels rond ouderenmishandeling verscherpt moet worden, net als bij kindermishandeling.

In Netwerk een reportage over de kwestie en het verhaal van Frances van Rijn wiens moeder ernstig mishandeld werd door haar verzorgende.

Kent u gevallen waarin ouderen in verzorgingshuizen lichamelijk en/of geestelijk mishandeld worden? Stuur uw verhaal naar oproep@eo.nl 

 

Zeker 200.000 ouderen mishandeld
bron: www.telegraaf.nl - 15 juni 2010

Zeker 200.000 ouderen mishandeld AMSTERDAM - Ongeveer 200.000 ouderen worden jaarlijks in Nederland mishandeld. Ouderenorganisatie ANBO heeft dinsdag een bericht daarover in dagblad Sp!ts bevestigd. Het is dinsdag de Internationale Dag tegen Mishandeling van Ouderen.

Dit zijn overigens alleen maar het aantal gevallen waarvan melding wordt gemaakt. ANBO vreest dat het werkelijke aantal mishandelingen nog vele malen hoger ligt. Volgens de organisatie komt mishandeling van ouderen voor in alle lagen van de bevolking. Het gaat om lichamelijke en psychische mishandeling, maar ook om financiële uitbuiting, verwaarlozing en seksueel misbruik.

De ANBO roept de overheid dringend op de wetgeving aan te passen zodat deze kwetsbare groep beter beschermd kan worden.

 

"Ouderenmishandeling moet net zo hard
worden aangepakt als kindermishandeling"

bron: http://nos.nl - 15 juni 2010

 

Ouderenmishandeling moet net zo hard worden aangepakt als kindermishandeling. Met die oproep komt de ouderenbond ANBO. De bond wil dat de politiek ingrijpt en in de wet een apart artikel over ouderenmishandeling opneemt. Nienke Thurlings van de ANBO.

 

Wie verschoont mijn moeder?
 Zembla - 11 mei 2008

 

Overvolle luiers, te weinig hulp bij het eten en drinken en ongewenst vastzetten. Dat is het beeld dat familie en personeelsleden van meerdere verpleeghuizen schetsen over de zorg voor demente ouderen.
In 2004 werd er groot alarm geslagen toen bleek dat een zeer groot aantal verpleeghuizen niet kon garanderen dat er verantwoorde zorg werd geleverd. Volgens de Inspectie voor de Gezondheidszorg is de situatie sindsdien wel verbeterd, maar hoofdinspecteur Van Veen is verontrust over de zorg aan duizenden demente mensen in Nederland. In 30 procent van de 149 recent onderzochte verpleeghuizen gaat het nog steeds niet goed. Dat zegt Van Veen in de uitzending van ZEMBLA.

Poepnagels
Familieleden houden dagboeken bij en maken foto- en video-opnamen om te laten zien hoe het er in verpleeghuizen aan toegaat. Overvolle luiers omdat er geen tijd is om de ouderen te verschonen, poepnagels die worden veroorzaakt omdat ze zich vervolgens zelf krabben aan de luiers en hun nagels niet worden schoongemaakt, te weinig hulp bij het eten en drinken en ook ongewenst vastzetten omdat er gebrek aan personeel is.
Het is verontrustend dat veel ouderen geen dag zonder de zorg van hun kinderen of partner kunnen. Zij moeten dagelijks, soms zelfs meerdere keren per dag, naar het verpleeghuis om er voor te zorgen dat vader of moeder niet te lang in poepluiers hoeft te zitten en genoeg eet en drinkt. Ook verzorgend personeel en een verpleeghuisarts beschrijven een cultuur van bezuinigingen en verschraling van zorg. In ZEMBLA wordt onder meer stilgestaan bij de verhalen van familieleden uit verpleeghuis Novawhere in Purmerend. In de uitzending is te zien dat het in dat huis met de hygiëne vaak slecht gesteld is. Herhaaldelijke klachten bij de leiding van het huis haalden weinig uit.

Schamen
Voormalige verpleegsters bevestigen dat zij door personeelsgebrek niet altijd tijd hebben gehad om bewoners te verschonen en dat daardoor bijvoorbeeld poepresten op kleren voorkomen. "Dat doet ons pijn, we schamen ons," zo zegt één van hen. De klachten worden door de verantwoordelijk manager in alle toonaarden ontkend. "Wij bieden goede zorg. We hebben voor alle bewoners goede hygiënische maatregelen. We zorgen dat handen goed gewassen worden, ook na toiletbezoek."
In ZEMBLA wordt getwijfeld aan de effectiviteit van de controles van de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Deze controles worden meestal ruim tevoren bij de verpleeghuizen aangekondigd. Hoofdinspecteur Van Veen zegt dat de inspecteurs ook bij aangekondigde bezoeken kunnen inschatten of er misstanden zijn

Samenstelling en regie: Nicolien Herblot
Research: Marieke van Santen - Eindredactie: Kees Driehuis

 

Actiegroep 'Dwaze Kinderen' kaart
misstanden in de ouderenzorg aan

bron: NCRV -  Altijd Wat - 8/04/2011


 
DEEL 1
NCRV-uitzending 8/04/2011 - Altijd Wat

 


 
DEEL 2
NCRV-uitzending 8/04/2011 - Altijd Wat
 

 

Deze reportage gaat over de 'Dwaze Kinderen', een beweging die zich zorgen maakt over de kwaliteit van de ouderenzorg in Nederland. De Dwaze kinderen merken dat ouderen in sommige verzorgingstehuizen verwaarloosd worden of op een andere manier niet de zorg krijgen die ze verdienen. In deze reportage staan enkele 'Dwaze kinderen' centraal. Ze vertellen over de situatie waarin hun ouders zich bevinden.


elke vrijdag om 20.55 uur op Ned. 2

 

 

ALLEEN DE WERKELIJKHEID IS ERGER

"Niet de falende zorg, maar de klager lijkt
het grote probleem in veel verpleeghuizen"

In 2010 verscheen mijn boek 'Alleen de werkelijkheid is erger (Een dochter over de laatste jaren van haar moeder in een verpleeghuis)'. Het is een verhaal van tekortschietende zorg, non-communicatie en ontkenning maar bovenal een verhaal van machteloosheid.

De aandacht van de media voor de slechte zorg in verpleeghuizen neemt af. Ook in 2011 hoor ik nog steeds verhalen over zorgplannen die niet uitgevoerd worden en over contactpersonen die, ondanks een machtiging, dossiers niet mogen inzien. Families wordt de toegang tot een verpleeghuis ontzegd. Mensen dienen geen klachten in omdat ze bang zijn voor sancties of omdat ze niet meer geloven in lange procedures.

Niet de falende zorg, maar de klager lijkt het grote probleem in veel verpleeghuizen...

voorwoord

Waarom dit boek? Wie wil het zoveelste trieste verhaal lezen over een moeder in een verpleeghuis? Wie wil er lezen over mijn klachten die bijna altijd ongegrond worden verklaard? Mag ik wel schrijven over mijn eigen leed als mantelzorger en mijn eigen frustraties die voortkomen uit het gevoel niet gehoord te worden?

Aanvankelijk was het alleen de bedoeling mijn verhaal op te schrijven als verwerking van mijn eigen ervaringen met mijn moeders verblijf in een verpleeghuis. Gaandeweg dat proces raakte ik er ook van overtuigd dat anderen, in dezelfde positie als ik, iets aan mijn verhaal zouden kunnen hebben. Als troost misschien, door de herkenning, als aanmoediging, of misschien als aansporing om het anders aan te pakken.

Verhalen over de zorg in verpleeghuizen worden meestal als te subjectief gezien en daarom al snel als onbetrouwbaar terzijde geschoven. Natuurlijk zijn de emoties over slechte zorg aan je eigen moeder gekleurd. Natuurlijk vind je er veel in terug van de teleurstelling, de machteloosheid en de woede die je ervaart. Maar achter die emoties zit wel de realiteit van wat er gebeurd is, de feiten die er onzichtbaar door dreigen te worden.

Juist dat spanningsveld maakt het bijna onmogelijk te bewijzen dat een klacht gegrond is. Bovendien lijkt kritiek op het verpleeghuis wrevel en stroefheid in de zorgverlening te veroorzaken en dat is nu juist het laatste wat je ermee bereiken wilt. Familieleden die kritiek hebben worden als zeurpieten en lastposten beschouwd en het kan zelfs zover gaan dat hun de toegang tot het verpleeg- of rusthuis ontzegd wordt.
 

>>>  Lees hier het boek online  <<<

 

Jaarlijks circa 1.220 diefstallen
in Belgische rusthuizen

bron:
HLN - 11/08/2011

In 2010 werden in ons land 1.245 diefstallen geregistreerd in rusthuizen, waarvan 1.143 voltooide feiten en 102 pogingen. Dat blijkt uit het antwoord van minister van Binnenlandse Zaken Annemie Turtelboom op een schriftelijke vraag van Peter Logghe (Vlaams Belang). Het aantal feiten ligt iets lager dan in 2009 (1.267). In de periode 2005-2010 bleven de cijfers vrij stabiel: ze schommelden tussen 1.135 (2007) en 1.310 (2006). Gemiddeld waren er 1.226 feiten per jaar. (belga/lpb)


Psycholoog betrapt stelende verzorgster met
verborgen camera en publiceert videobeelden

 

Psycholoog René Diekstra heeft beelden op internet gepubliceerd waarop te zien is hoe een bejaard familielid in een verzorgingshuis bestolen wordt. Op de beelden is zien hoe een personeelslid, na de vrouw eerst op het toilet te hebben gezet, de portemonnee uit haar tas pakte en daar geld uithaalde.
Het Openbaar Ministerie (OM) laat weten de zaak in behandeling te hebben en nog een aangifte te hebben ontvangen.
Het OM in Nederland is overigens niet blij dat mensen dergelijke beelden op internet zetten, ook al is de dader onherkenbaar, zo stelt een woordvoerster.

 


Verzorgingstehuizen hebben wel degelijk te maken
 met bestelen van bewoners door personeel

 
bron: KRO - Brandpunt - 12/06/2011 - Bestolen door de zuster

 

 

Uit een steekproef van KRO Brandpunt bij 45 willekeurige verzorgingstehuizen in Nederland bleek dat meer dan helft de afgelopen 5 jaar personeel heeft ontslagen wegens bestelen van patiënten.


Oproep tot melding diefstallen in verzorgingstehuizen


bron: EO.nl - 22/06/2011 - Knevel & Van den Brink
 (embed via
gezond24.nl)

Psycholoog René Diekstra ontdekte onlangs dat een familielid in een verzorgingshuis bestolen werd door personeel. Hij betrapte de dader met een verborgen camera. Vandaag roept hij iedereen in een emotioneel betoog op om soortgelijke gevallen aan hem door te geven.
Zijn ouderen niet veilig? Gaat het om incidenten of is er meer aan de hand?

Vermoed u ook diefstal of bent u zelf slachtoffer en wilt u uw verhaal kwijt? Mail dan naar René Diekstra via rene@datacenter.nl of redactie@dailychanneltv.com


 

 


2000 meldingen over diefstal verpleeghuis
bron: nieuws.nl - 3/11/2011

(Novum) - Psycholoog René Diekstra heeft ongeveer tweeduizend meldingen gekregen over diefstal van bewoners van verzorgings- en verpleeghuizen. Hij heeft de meldingen gebundeld in een zwartboek dat hij donderdagavond presenteerde in het consumentenprogramma Meldpunt van Omroep Max.

Diekstra begon meldingen te verzamelen nadat een 93-jarig familielid in een verzorgingshuis lange tijd door een medewerker was bestolen. In totaal stal de medewerker voor zo'n negenduizend euro van het familielid.

De psycholoog denkt dat de door hem verzamelde meldingen het topje van de ijsberg zijn en vindt onder meer dat er een gedragscode moet komen bij zorginstellingen. Ook vindt hij dat personeel beter gescreend zou moeten worden en dat er bij diefstal altijd aangifte gedaan moet worden.

 

terug naar boven

 

 

 

 

 

deodata.be  -  juridisch

free hit 
counters